सर्लाही जिल्ला नेपालला जनकपुर अञ्चलल परिने तोबो जिल्ला सा। आओ जिल्ला नेपालए मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्रला जनकपुर अञ्चलल अवस्थित अत्यधिक जनघनत्व टाआे जिल्ला सा। आआे जिल्लाला पूर्वङा बाँके तथा हर्दी नदी पश्चिमडे बागमती नदी सिमा नदीए रुपल बगिडे लेर।
जिल्लाए नामाकरण edit
आआे जिल्लाला नामाकरणबारेल सत्यतथ्य प्रमाण मादैसिडे पनि प्राचीन इतिहासलाई खिम्काई जिल्लाला हेमपुर गाँउ विकास समितिल सर्लाही देवीए मन्दिरए मीनङाई जिल्लाए मीन रहिने अबाआे गार्ने अनुमान ले। रीला समयल यदि कोही मी बत्ती घुर्डे नो देवीए मन्दिरल बाकन होए मृत्यु टाए गार्ने जनविश्वासए डोकाई आर्क पनि बत्ती लाङ्डे रील नोङ कताका ज पनि माकेर। याआे देवीए मीनङाई पहिले आआे ईलाकाए जिन्टाई आआे जिल्लाए मीन टाने अबाआे सा स्थानीय बासिन्दाराई धारणा रहिउ दैसिसि। सर्लाही देवीए मन्दिर ऐडे होडेङ अझै पनि बस्ती चुसिडे माले ।
भौगोलिक अवस्था edit
- अक्षांस: २६.४५" उत्तर ङाई २७.१०" उत्तर अक्षास
- देशान्तर: ८५.२०" पूर्व ङाई ८५.५०" पूर्व देशान्त
- सिमाना: पूर्व-महोत्तरी, पश्चिम-रौतहट, उत्तर-सिन्धुली तथा दक्षिण-भारतला बिहार राज्यए सितामढी जिल्ला
- क्षेत्रफल: १,२५९ वर्ग किलेामिटर
- औसत खेआे: ३२ किलेामिटर(उत्तर-दक्षिण)
- औसत घ्यान्टे: ४० किलेामिटर(पूर्व-पश्चिम)
- पारेभन्दा धेमो पो: समुन्द्री सतहङाई ६० मिटर
- पारेभन्दा झेनो पो:समुन्द्री सतहङाइ ६५९ मिटर
भैागेालिक हिसाबल आआे जिल्लालाई उत्तरडे रहिउ चुरे पर्वत बीचल रहिउ भावर दक्षीणल रहिउ तराइला समथर मैदान ओगटिने जैडे ३ भागल भाआे ढुसि।
प्रमुख नदी, ताल-तलैया edit
आआे जिल्लाल बगिने मुख्य नदीर बागमती, लखनदेइ, झिम, सा। बागमती नदी बाहेक अन्य नदीर उत्तरला चुरे डाँडाङाइ शुरु टाडे क्रमश: बगिडे दक्षीणडे भारत पसिर। लखनदेइला सहायक नदीरल नारायण, मदा, बामन्ती, दाईने, अत्रौली, चापिनी, कोटी, घुमी लेर। निताउ ज झिम नदीए प्रारम्भ भैवपुर दोभानला फुलजोर कालिन्जोर खोलाए मिलनङाई टाआे सा। आआे बाहेक अन्य जिमु घेआे नदीरल मनुस्मारा, हरिवन, सोतारा, ढङ्ग्रा, भुमी, आदि परिर। आआे जिल्लाल प्राकृतिक तालए रूपल तोबो याज नाढीमन तालए साथल माछापालन सिंचाई तथा स्नानकार्यए लागि मस्त ज पोखरीर लेर।
ब्यापारिक महत्वला पोर edit
आआे जिल्लाला ब्यापारिक महत्वला प्रमुख पोरल सदमुकाम मलङवा नगपालिका लगायत बरहथवा, लालबन्दी नगरपालिका, नवलपुर, गोडैता, ईश्वपुर नगरपालिका आदि लेर।