အကူအညီ-လက်စွဲစာအုပ်
ဒေစာမျက်နှာတွင် ၎င်းဧ့ကိုယ်ပိုင်ဝီကီမဟိသိမ်းရေ ဘာသာစကားဖြင့် Wikimedia wiki ကို စတင်လိုလူနိအတွက် လက်စွဲစာအုပ်ပါဟိပါရေ။ ဟိပြီးသား wiki တိဧ့ ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်အတွက် Special:SiteMatrix ကိုကြေ့ပါ(အနီရောင်လင့်ခ်တိရေ လက်ဟိဝီကီတိမဟုတ်ပါ)။
အဆင့် ၁- လိုအပ်ချက်တိ
- မင်းမစတင်ခင်၊ Wikimedia ခွဲဒိုမိန်းတစ်ခုတွင် သီးသန့် wiki တစ်ခုရဟိရန် စည်းမျဉ်းတိရေ Incubator တွင် စမ်းသပ် wiki ကိုစတင်ရန် စည်းမျဉ်းတိထက် အများကြီး တင်းကျပ်ကြောင်း သိထားပါ။
- ကျေးဇူးပြုပြီးကေ သင့်တွင် ဝီကီကို အကျိုးပြုနိုင်ရေ လုံလောက်ရေ လူတိ ရှိဖို့ကို သေချာပါစီ။
- ဘာသာစကားတွင် တရားဝင် ISO 639 ဘာသာစကားကုဒ်တစ်ခု ဟိယာစော် သေချာပါစီ။
ဝီကီမီဒီယာစော် တရားဝင် ISO 639 ကုဒ်မပါရေ ဘာသာစကား သို့မဟုတ် ဒေသိယစကားနန့် ဇာဝီကီကိုလည်း လက်ခံလီဖို့ မဟုတ်ပါ။ ကိုယ်ရီးကိုယ်တာပရောဂျက်တစ်ခုကို စတင်လိုကေ Fandom တွင် Incubator Plus ကို ကြေ့ ပါ။
မှတ်ပုံတင်ပြီးကေ နှစ်သက်ရာတိကို ပြောင်းလှဲပါ။
မင့်အကောင့်မဝင်ရသိမ်းပါက၊ log in သို့မဟုတ် အကောင့်တစ်ခုဖန်တီးပါ။ ယင့်ချင်စော် ပံ့ပိုးကူညီလူ အချင်းချင်း ခြေရာခံဖို့ ပိုမိုလွယ်ကူစီလီဖို့ဖြစ်ရေ။
ယပြီးကေ ၊ Special:Preferences (1) သို့လားပနာ မင့်ဧ့ အင်တာဖေ့စ်ဘာသာစကား (2) ကိုပြောင်းပြီးကေ စမ်းသပ်မှု wiki ဆက်တင်တိကို ပြောင်းလှဲပါ-
- ပရောဂျက် (၃)၊ ဥပမာ၊ Wikipedia အတွက် ၁ ဒေါ်လာ
Wp/xxဟိ ဘာသာစကားကုဒ် (၄)၊ "xx"
အဆင့် ၂- ဝီကီတစ်ခုကို စတင်ပါ။
- မင့်ဧ့ ဘာသာစကားသတ်မှတ်ချက်တိနန့် ကိုက်ညီမူဟိ မဟိ သံသယဟိပါက Incubator:Requests for starting a test တွင် မီးမြန်းနိုင်ပါရေ။
- မင့်ဘာသာစကားရေ in မမှန်ကန်လို့ဟိ ကေ၊ ယင်းချင့်ကို ဖျက်ပစ်နိုင်ပါရေ။ မင့်ဘာသာစကားရေ မှန်ကန်လို့ဟိကေ၊ ယင့်ချင့်ဧ့ အကြောင်းအရာကို သေချာပေါက်သိမ်းဆည်းထားလီဖို့ ဖြစ်ပြီးကေ wiki ကိုဖန်တီးပြီး စော်နန့်အလုပ်အားလုံးကို wiki အသစ်သို့ ရွိ့လီဖို့ဖြစ်ရေ။
- အောက်ပါအကွက်တွင် "xyz" ကို မင့်ဘာသာစကားကုဒ်နန့် အစားထိုးပါ။ w:ISO 639-1 ကုဒ်ကို အသုံးပြုပါ၊ ယင့်ချင့်တွင် မဟိလို့ဆိုကေ၊ w:ISO 639-3 ကုဒ်ကို အသုံးပြုပါ။
- အခြားပရောဂျက်အတွက် ("Wt" = Wiktionary, "Wn" = Wikinews, "Wb" = Wikibooks, "Wq" = "Wikiquote", "Wy" = Wikivoyage) "Wp" (Wikipedia) ကိုလည်း အစားထိုးပါ။
အထက်ဖော်ပြပါ ဖန်တီးမှုခလုတ်ကို နှိပ်ပါ၊ တည်းဖြတ်မှုပုံစံတွင် "အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားနန့် ဘာသာစကားနာမည်" ကို အစားထိုးပါ။ အပိုအချက်အလက်တိကို ဒေစာမျက်နှာ တွင် ယှာတွိ့နိုင်ပါရေ။ ယပြီးကေ စာမျက်နှာကို သိမ်းဆည်းပါ။
- မင့်ဂုဖန်တီးထားရေ စာမျက်နှာဟိညွှန်ကြားချက်တိကို လိုက်နာပါ။ Project/code/Main_Page ဂေါင်းစဥ် ပင်မစာမျက်နှာကို ဖန်တီးရန် မင့်အား တောင်းဆိုပါလိမ့်မေ။
- MediaWiki မက်ဆေ့ဂျ် "MediaWiki:Mainpage" (Translatewiki.net နန့် ဘာသာပြန်ဆိုနိုင်ရေ) နန့် တူညီရန် အကြံပြုထားရေ။
- မင့်စော် ဝီကီကို Incubator:Wikis တွင် စာရင်းပြုစုနိုင်ပါရေ။
အဆင့် ၃: တောင်းဆိုချက်ကို တင်သွင်းခြင်း။
Meta တွင် တောင်းဆိုမှုမပြုလုပ်ဘဲနန့် ဒေနီရာတွင် စမ်းသပ် wiki တစ်ခုကို မင့် ဖန်တီးနိုင်ရေ၊ ယကေလည်းသော့ မင်းစော် ဝီကီကို Incubator မှ နောက်ဆုံးတွင် ရွိ့လိုကေ ယင်းပိုင်တောင်းဆိုမှု လိုအပ်ပါရေ။
- မင့်အကောင့်ကို ပေါင်းစည်း ရန် အကြံပြုထားရေအတွက်ကြောင့် MetaWiki အပါအဝင် ဝီကီအားလုံးသို့ အလိုအလျောက် လော့ဂ်အင်ဝင်လီဖို့ဖြစ်ရေ။
- တောင်းဆိုလူတိအတွက် လက်စွဲစာအုပ် တွင် ညွှန်ကြားချက်တိကို လိုက်နာပါ။
- ကန့်သတ်ချက် "meta" သို့
| meta = yesသို့ပြောင်းလိုက်ဖို့ဆိုကေ ဒေမှာ Wx/xyz အချက်အလက် စာမျက်နှာကို အပ်ဒိတ်လုပ်ပါ။ - အကျွန်ရို့ပြောခရေအတိုင်း၊ Wikimedia ခွဲဒိုမိန်းတစ်ခုရယူဖို့ဆိုကေ မူဝါဒရေ ဒေနီရာမှာ စမ်းသပ်မှုပရောဂျက်တစ်ခုစတင်ရန်ထက် ပိုမိုတင်းကျပ်ပါရေ။ မူဝါဒ ကို သေချာဖတ်ပါ။
- စမ်းသပ်မှုပရောဂျက်စော် တရားဝင်သတ်မှတ်ချက်တိနန့် ကိုက်ညီကေ၊ ယင်းချင့်အား "အရည်အချင်းပြည့်မီရန် အတည်ပြုထားရေ" ဟု အမှတ်အသားပြုလီဖို့စြစ်ရေ။ အချိန်စကေကြာပြီးကေ တောင်းဆိုမှုအား အမှတ်အသားမပြုကေ၊ လိုအပ်ချက်တစ်ခု ပျောက်ဆုံးလားနိုင်ရေ။
အဆင့် ၄: Incubator တွင်
- Content work က အရေးကြီးဆုံးဖြစ်ရေ။ ဆောင်းပါးတိရီးသားပြီးကေ ထိန်းသိမ်းပါ။
- မင့် wiki ကို အတည်ပြုခြင်းမပြုခင် တစ်ခါတစ်လီ အချိန်ကြာမြင့်နိုင်ရေ။ စိတ်ဓာတ်မကျပါကေ့။
- အဆိုပြုချက်အများစုတွင် status page တစ်ခုဟိပြီးကေ ယင်းချင့်ကို အတည်ပြုခြင်းမပြုခင် လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်စော်တိကို အလွယ်တကူပြောနိုင်ရေ။
- မင့်ဧ့စမ်းသပ် wiki ကိုထိမ်းသိမ်းရန် test wiki adminship ကို လျှောက်ထားနိုင်ပါရေ။
- Language Committee ဧ့အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးရေ မင့်ဧ့စမ်းသပ် wiki ဧ့အတည်ပြုချက်ကို အဆိုပြုနိုင်ပါရေ။ ယင်းပိုင်မဟုတ်ကေ မင်းဧ့စမ်းသပ် wiki ရေ လိုအပ်ချက်တိနန့် ကိုက်ညီရေ လို့ မင်းထင်ကေ ၊ the talk page တွင် ယင်းဧ့အတည်ပြုချက်ကို အဆိုပြုနိုင်ပါရေ။
အခြီခံလမ်းညွှန်ချက်တိ
Wikimedia ပရောဂျက်တိအားလုံး လိုက်နာရဖို့ စည်းမျဉ်းအချို့ဟိပါရေ။
- အသုံးပြုမှုစည်းမျဉ်းတိ စော် ဝီကီအားလုံးအတွက် သက်ဆိုင်ပါရေ။ စာမျက်နှာအားလုံးကို Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License နန့် GNU Free Documentation License အောက်တွင် လိုင်စင်ရဖို့ကို လိုအပ်ရေ။ စာရီးလူအား မမီးဘဲ ဒေနည်းနန့် လိုင်စင်မရရေ အခြားနီရာတိက စာသားတိကို ကူးယူခြင်းမပြုရန် သတိပြုပါ။
- Wikinews ပရောဂျက်တိစော် အများအားဖြင့် Creative Commons Attribution 2.5 ကို အသုံးများရေ။
- စာရီဆရာတိစော် neutral point of view (NPOV) မှ ရီးသားရပါဖို့။
- ပုံသဏ္ဍာန်အလိအကျင့်တိ - မင့်ဘာသာစကားကို စာလုံးပေါင်းရန် သို့မဟုတ် ရီးရန် နည်းလမ်းတစ်ခုထက်ပိုဖို့ဆိုကေ ယင်းချင့်နန့်ပတ်သက်ပနာ စည်းမျဉ်းတိ လိုအပ်ဖို့ဖြစ်ပါရေ။
- Stylististic Conventions - မင့်ဘာသာစကားတွင် စံသတ်မှတ်ထားရေ စကြာဝဠာပုံစံ (လူတိုင်း အချင်းချင်း နားလည်အောင် ပြောဆိုရေပုံစံ) မဟိခကေ မင့်ဘာသာစကားကို အသုံးပြုဖို့ ဇာပုံစံတိ သို့မဟုတ် ဒေသိယစကားတိကို လူတိအား ပြောပြရန် စည်းမျဉ်းတစ်ခုရှိရန် လိုအပ်ပါဖို့။ ယင်းချင့်အပြင်၊ မင်းစော်ပိုပြီးကေရှုပ်ထွီးရေ ပုံစံဒီဇိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်တိ လိုအပ်လိမ့်မေ။ (ဥပမာ၊ hereကို ကြေ့ပါ။
အဆင့် ၅- ဒေသသတ်မှတ်ခြင်း။
အင်တာဖေ့စ်ကို မင်းဘာသာစကားသို့ ဒေသစံသတ်မှတ်ဖို့ လိုအပ်ရေ။ "Localization" တွင် MediaWiki interface ကို ဘာသာပြန်ဆိုခြင်း ပါဝင်ရေ။ ဝီကီကို မဖန်တီးခင် ဘာသာပြန်ခြင်းစော် လိုအပ်ချက်တိထဲက တစ်ခုဖြစ်ရေ။ ယင်းချင့်ကို Translatewiki မှာ မင်းလုပ်ဆောင်နိုင်ပါရေ။ ယင်းချင့်စော် စမ်းသပ် wiki ဟိ အလုပ်နန့်အပြိုင် လုပ်ဆောင်လိဟိရေ။
- translatewiki.net နန့် မရင်းနှီးသိမ်းကေ ညွှန်ကြားချက်တိ ကို ကြေ့ပါ။
- translatewiki.net ဟိ "Special:Translate" သို့လားပနာ ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းကို စတင်ပါ။
- အင်တာဖေ့စ်တစ်ခုလုံးကို ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းက ပိုကောင်းသော်လည်းသော၊ ဘာသာစကားတစ်ခုအတွက် ပထမဆုံးပရောဂျက်တစ်ခုအတွက် "အသုံးအများဆုံး MediaWiki မက်ဆေ့ချ်တိ" ကို ဘာသာပြန်ဖို့အရင် လိုအပ်ပါရေ။ ဒေနီရာမှာ ကွန်ပျူတာနန့်ကြည့်ရူလူတိအတွက် အရေးကြီးရေ စာတိဖြစ်ရေ။
- မှတ်ချက်- မင်းဘာသာစကားတွင် အင်တာဖေ့စ်ကို လုံးဝမရဟိနိုင်သိမ်းဆိုကေ စာမျက်နှာဧ့ထိပ်က drop-down language menu ကိုစစ်ဆီးပါ- ဧ့ 13% အနည်းဆုံးဘာသာပြန်ဆိုဖို့ လိုအပ်လီဖို့ဖြစ်ရေ။ မင်းဘာသာစကားနန့် အင်တာဖေ့စ်ကို အသက်သွင်းဖို့အတွက် core MediaWikiမက်ဆေ့ဂျ်တိ။ ("အသုံးအများဆုံး"မက်ဆေ့ချ်တိစော် 13% တွင် ရီတွက်ရေ)
- ဇာဘာသာစကားနန့်မဆို နောက်ဆက်တွဲပရောဂျက်အတွက်၊ core MediaWiki messages နန့် Wikimedia Foundation ကအသုံးပြုရေ ပင်မနောက်ဆက်တွဲတိ ဧ့စာအားလုံးကို ဘာသာပြန်ဖို့ လိုအပ်ပါရေ။ ပထမပရောဂျက်ဧ့ ရပ်ရွာလူထုစော် ဒေသဆိုင်ရာအသွင်ကူးပြောင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းပြီးကေ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစီရန် မျှော်လင့်ထားပြီးကေ အကျိုးဆက်အနိန်နန့် ယင့်ချင့်သည် အခက်အခဲမဟိသင့်ပါ။
- အင်တာဖေ့စ်တစ်ခုလုံးကို ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းက ပိုကောင်းသော်လည်းသော၊ ဘာသာစကားတစ်ခုအတွက် ပထမဆုံးပရောဂျက်တစ်ခုအတွက် "အသုံးအများဆုံး MediaWiki မက်ဆေ့ချ်တိ" ကို ဘာသာပြန်ဖို့အရင် လိုအပ်ပါရေ။ ဒေနီရာမှာ ကွန်ပျူတာနန့်ကြည့်ရူလူတိအတွက် အရေးကြီးရေ စာတိဖြစ်ရေ။
မင့်ဘာသာစကား (အများကိန်းစည်းမျဉ်းတိပိုင်) သို့မဟုတ် စမ်းသပ်လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်တိကို မင်းပံ့ပိုးပီးနိုင်ရေ မင့်ဘာသာစကားအတွက် ဘာသာစကားပံ့ပိုးမှုအဖွဲ့ တွင် ပါဝင်ဖို့ မင့်အား တိုက်တွန်းထားရေ။ မင်းဘာသာစကားအတွက် ထည့်သွင်းမှုနည်းလမ်းတိ သို့မဟုတ် ဖောင့်တိမရှိခြင်းပိုင် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာဟိလာဖို့ဆိုကေ ကွန်ပျူတာရို့ဧ့ Community Portal ယင်းပိုင်မဟုတ်ကေ translatewiki.net တွင်ဖြစ်စီ ဆက်သွယ်ဖို့ မတွန့်ဆုတ်ပါကေ့။
အဆင့် ၆- ဝီကီကို အတည်ပြုရေအခါ
အတည်ပြုပြီးကေ၊ ဘာသာစကားကော်မတီစော် Phabricator တွင် အမှားအယွင်းတောင်းဆိုမှုကို တင်ပြရပါဖို့။ ယပြီးကေ site ကိုဖန်တီးဖို့ developer တိပေါ်တွင်သာစောင့်ဆိုင်းနီရေ။ Incubator:Site creation log တွင်တိုးတက်မှုကိုမင်းခြေရာခံနိုင်ကြေ့နိုင်ရေ။
အဆင့် ၇: ဝီကီကိုဖန်တီးရေအခါ
- ရပ်တန့်ပါ! Incubator က စာမျက်နှာအားလုံးကို wiki အသစ်သို့ ကူးယူလို
ကေ လည်း ယင်းချင့်ကို မလုပ်ပါကေ့။
- တစ်စုံတစ်ယောက်စော် တင်သွင်းပါဖို့ စာမျက်နှာအားလုံးကို ယင်းချင့်ရို့ဧ့ မှတ်တမ်းနန့် ယင့်ချင့်ရို့ဧ့ ရှေ့ဆက်တိမပါဘဲ တင်သွင်းလီဖို့ဖြစ်ရေ။
- After the import from the Incubator is done, you can edit everything, create new articles, invite new editors, and do other things to grow the wiki. Graduating from the Incubator is not the end; it is the beginning.
ဒေ့ချင့်ကိုလည်းက ကြေ့ပါ
- Incubator:Community Portal (မေးခွန်းတိ၊ ပြဿနာတိ၊ ...)
- အကူအညီ-FAQ
- အကူအညီ-အကြောင်းအရာ
- သေးငယ်ရေ ဘာသာစကား wiki အတွက် စတင်ကိရိယာအစုံ (နည်းပညာဆိုင်ရာအရင်းအမြစ်တိနန့်အကြံပြုချက်စာရင်းတိ)
- Manual for small and new Wikipedias
- List of articles every Wikipedia should have - A list of articles that are recommended (not required!) for Wikipedia in every language