Wt/zea/Wiktionary:Lieste van Swadesh (Keltische taelen)

De Keltische taelen bin 'n fermielje taelen uut de grôtere fermielje van Indo-Europese taelen. Vandaeg d'n dag ore ze nog mae gesproke in 'n paer uut'oekjes van Groôt-Brittannië, Ierland en Frankriek, en dan dikkels nog deu 'n slienkende minder'eid van de bevolking. De Keltische taelen bin dan ok mee uutsterven bedreigd. Kort vò 't begin van de jaertellienge wiere ze in 'n vee grôter deêl van Europa gesproke. Tweê Keltische taelen, Cornisch en Manx, bin deu ieverige mènsen uut d'n doôd opgewekt; ze ore vandaeg d'n dag wee gesproke naedan ze uutgesturve waere.

D'r bin zes moderne Keltische taelen. Wels, Cornisch en Bretoens bin tezaemen de Britse taelen; Iers, Schos-Gaëlisch en Manx bin de Goidelische taelen. Oudiers is van die leste drieë aollemaele de vòganger.

Gaollisch is 'n uutgesturve Keltische taele van 't vasteland. 't Ei wè wat weg van de Britse taelen, mae is t'r nie de vòganger van. 't Is ok goed om te weten dat, awast vreêd ouwerwes, 't Gaollisch nie gliek is an 't Oerkeltisch; 't ei a 'n 'andjevol veranderiengen deugemaekt. Vee vurmen van 't Gaollisch moe me reconstruêre. Dan staet 'r 'n starretje vò de vurm. As dien vurm dan toch gelienkt is, wil dat zeie at de gegeve citeêrvurm nie bewaerd is gebleve, mae verbugienge(n) en/of afleiiengen d'rvan wè.

D'r bin nog aore ouwe Keltische taelen daer-a wè wat van bekènd is, mae die me 'ier nie opgenome 'ebbe: Oud- en Middelwels, Middelbretoens; Primitief Iers, Middeliers, Klassiek Iers; Keltiberisch, Gallaecisch en misschien Lusitaons. 't Oerkeltisch en 't Oerbrits ei de taelwetenschap reconstruêre kunne.

Let op: De spellienge van de taelen is nie altoos gliek. Manx trekt in gesproke vurm vreêd vee op Iers en Schots-Gaëlisch, mae deu z'n afwiekende spellienge liekt 't glad wat aors. 't Oudierse síl, 't modern Ierse síol, 't Schosse sìol en 't Manxe sheel ore aollemaele eênder uutgesproke.

nr.	Zeêuws	Wels	Cornisch	Bretoens	Iers	Schos-Gaëlisch	Manx	Oudiers	Gaollisch
1.	ik	mi, fi	my, vy	me	mé, mise	mi, mise	mee, mish	mé	mi
2.	jie	ti	ty	te	tú, tusa	thu, tu	oo, uss	tú	tu
3.	'ie	ef, e	ev	eñ	sé, é	e, esan	eh, eshyn	é
4.	oôns	ni	ny	ni	muid, sinn	sinn	mayd, shin	sní	snis
5.	julder	chi, chwi	hwi	c'hwi	sibh	sibh	shiu	síi, sib	suis
6.	'ulder	hwy, nhu	i, y	i, int	siad, iad	iad	ad	é
7.	dezen	hwn, hon, hyn	hemma, homma, an ... ma	an ...-mañ	seo	seo	shoh	so	sosin
8.	dien	hwnnw, honno, hynny	henna, honna, an (...) na	an ...-mañ	an (...) sin	sin, siud	shin	sin, tall
9.	'ier	yma	omma	amañ	abhus, anseo	an-seo	aynshoh	sund
10.	dae	yna	ena	aze, eno	ansin, ansiúd	an sin	aynshen	tall
11.	wien	pwy	piw	piv	cé	cò	quoi	cía
12.	wat	beth	peth, pyth	petra	cad, céard	dè	cre	cid
13.	wae	ble, lle	ple'th, ple	pelec'h	cá, cá háit, cén áit	càite	caid, c'raad	cía airm, cairm, cía dú
14.	'oeneêr	pryd	p'eur	pegoulz	cathain, cá huair, cén uair	cuin	cuin	cuin
15.	'oe	sut	fatel, fatla	penaos	cé, conas	ciamar	kanys	cindas
16.	nie	dim	ny, nag	ket	ní, chan	chan (eil), cha	cha, chan	ní, nícon
17.	aol	popeth	peub; oll	holl	gach rud	gach	cagh; chooilley	cach
18.	vee	llawer	lies, lower	kalz	a lán, mórán	iomadh	lane	il, imdae
19.	somste	rhai	nebes, neb	pe-...	roinnt		kuse, cooit
20.	weinige	ychydig	nebes; boghes		beagán		beggan	terc
21.	aore	arall	eyl	all	eile	eile	elley	aile	allos
22.	êne	un	un	unan	aon	aon	unnane	óen	oinos
23.	tweêe	dwy m, dau v	dew m, diw v	daou m, div v	dó (diengen), dhá (mènsen)	dà (diengen), dhà (mensen en bie 't tellen), dithis v	daa, ghaa	dá
24.	drieë	tri m, tair v	tri m, teyr v	tri m, teir v	trí	trì (aolgemeên), triùir v	three, tree	trí	treis m, tiðres v
25.	viere	pedwar m, pedair v	peswar m, peder v	pevar m, peder v	ceathair, ceithre	ceithir (aolgemeên), ceathrar (mènsen)	kiare	cethair m, cetheoir v
26.	vuve	pump	pymp	pemp	cúig	còig (aolgemeên), còignear (mènsen)	queig	cóic	pempe
27.	groôt	mawr	brâs	bras	mór	mòr	mooar	mór	maros
28.	lank	hir	hyr	hir	fada	fada	foddey	fota, sír
29.	wied	llydan	ledan	ledan	leathan	leathann	lhean	lethan	*litanos
30.	dikke	tew	tew	tev	tiubh	tiugh	çhiu	tiug	*tegus
31.	zwaer	trwm	poos	ponner, pounner	trom	trom	trome	trom	*trummos
32.	klein	bach	bian	bihan	beag	beag	beg	bec	*piccos?
33.	kort	byr m, ber v	berr	berr	gearr, gairid	geàrr, goirid	giare	gerr
34.	smaol	cul	cul	bac'h, enk	cúng, caol	caol, cumhang	keyl, coon	cumung, cáel
35.	dinne	tenau	tanaw	tanav	caol, tanaí	tana	thanney	tanae, séim
36.	vrouwe (wuuf)	benyw, dynes	benyn	maouez	bean	bean	ben	ben, bé	benā
37.	man (vent)	gŵr, dyn	den	gwaz, den	fear	fear, duine	fer	fer	*wiros
38.	mènse	dyn	den	den	duine	duine	dooinney	duine	*xtonios
39.	kind	plentyn	flogh	bugel	páiste	pàisde	paitçhey
40.	vrouwe (echte)	gwraig	gwreg	gwreg	bean (chéile)	bean-chèile, bean-phòsda	ben-phoost	ben, séitig
41.	man (echte)	gŵr	gour	gwaz	fear (céile)	fear-cèile, fear-pòsda	dooiney, dooiney-poost
42.	moeder	mam	mamm, dama	mamm	máthair	màthair	moir	máthir	matir
43.	vaoder	tad	tas, sira	tad	athair	athair	ayr	athair	*atir
44.	beêste	mil, anifail	myl	loen, aneval	ainmhí	beathach, ainmhidh	baagh, cretoor	anmandae
45.	vis	pysgodyn	pysk, pesk	pesk	iasc	iasg	eeast	íasc
46.	veugel	aderyn	edhen	labous, evn	éan	eun	ushag	én	*etnos
47.	'ond	ci	ki	ki, chas	madra, gathar	cù, madadh	moddey, coo	cú, matad	cuna
48.	luus	lleuen, meêrvoud llau	lowen?, meêrvoud low	laouenn, meêrvoud laou	míol cnis	mial	meeyl
49.	slange	neidr	sarf	naer, sarpant	nathair	nathair	aarnieu, ardnieu	nathir
50.	wurm	abwydyn, mwydyn	pryv, prev	preñv	péist, cruimh	baoiteag, cnuibh	beishteig	cruim
51.	boôm	coeden, pren	gwedhen	gwezenn	crann	craobh	billey	crann	prenne
52.	bos	coedwig, fforest	koswik, koos	koad	coill, forraois	coille	keyll	caill
53.	stok	ffon	lath, gwelen	bazh, baz	bata, maide	maide	maidjey
54.	vrucht	ffrwyth	frut, frothen	frouezhenn	toradh, meas	toradh, meas	mess	torad, mess	*messus
55.	zaed	had	has	had	síol	sìol	sheel	síl
56.	blad	deilen	delen	delienn	duilleog, bileog	duille, duilleag	duillag	duilne
57.	wortel	gwraidd	gwreidh	gwrizienn	fréamh	freubh	fraue	frém
58.	schosse	rhisgl	rusken	ruskenn	rúsc, coirt, snabh	rùsg, cairt, sgrath	roost	rúsc
59.	blomme	blodyn	flour, bleujen	bleuñvienn, bleunienn	bláth, plúr	blàth, dìthean, flùr	blaa	bláth	blatuna
60.	gos	glaswellt, gwellt	gwels	geot, gwelt	féar	feur	faiyr	fér
61.	koôrd	rhaff	lovan	kordenn	téad, teaghrán	ròp, ròpa	coyrd, tead	tét
62.	vel	croen	kroghen	kroc'hen	craiceann, seithe	craiceann	crackan	croiccen
63.	vleis	cig	kig	kig	feoil	feòil	feill	feóil
64.	bloed	gwaed	goes, goos	gwad	fuil	fuil	fuill	fuil
65.	beên (knook)	asgwrn	askorn	askorn	cnámh	cnàimh	craue	cnáim
66.	vet	braster	blonek	behin	saill	sult	sahll	saill
67.	ei	wy	oy	vi	ubh	ugh	ooh	og
68.	'oôrn	corn	korn	korn	adharc	adharc	eairk	adarc
69.	staert	cynffon	lost	lost	eireaball	earball, eàrr	arbyl, famman	err
70.	plume	adain, meêrvoud plu/pluf	pluven	pluenn	cleite	ite	fedjag	cleitte, ette
71.	'aer	gwallt, blew	blew, gois	blev	gruaig, folt	falt, gruag	gruag, folt	folt	*woltos
72.	'oôd	pen	penn	penn	ceann	ceann, sgrog	kione	cenn	pennon
73.	ôre	clust	skovarn	skouarn	cluas	cluas	cleaysh	clúas, áu
74.	ôge	llygad	lagas	lagad	súil	sùil	sooill	súil
75.	neuze	trwyn	frig, tron	fri	srón	sròn	stroin	srón	*srogna
76.	mond	ceg	ganow	genoù	béal	beul	beeal	bél	*bekkos
77.	tand	dant	dans	dant	fiacail, déad	fiacail	feeackle	fíacail, dét
78.	toenge	tafod	tavas, taves	teod	teanga, cailín dearg	teanga	çheangy	tengae
79.	naegel	ewin	ewin	ivin	ionga	ìne	ingin	inga
80.	voet	troed	troos	troad	cos, troigh	cas	cass	cos, traig	treide
81.	beên	coes	garr	gar	cos	cas	cass	cos
82.	knie	glin, pen-lin	glin	glin	glúin	glùn, glùin	glioon	glún
83.	'and	llaw	dorn, leuv	dorn	lámh	làmh	laue	lám
84.	vlerke	adain, asgell	askel	askell	sciathán	sgiath	skian	scíathán, ette
85.	buuk	bola	torr	kof	bolg	balg, brú	bolg	bolg	*bolga
86.	dermen	perfedd	kolodhyon	kolodhyon	inní	mionach	minnagh
87.	nikke	gwddf	konna	gouzoug	muineál, scóig	amhach, muineal	mwannal	muinél
88.	rik	cefn	keyn	kein	droim	cùl, druim	dreeym	druimm
89.	bost	bron	bronn, brest	bruched	brollach, ucht	broilleach, uchd	brollagh, cleeau	brollach, ucht
90.	'arte	calon	kolon	kalon	croí	cridhe	cree	cride
91.	lever	afu, iau	avi	avu	ae	grùthan, adha	aane	óa
92.	drienke	yfed	eva	evañ	ól	òl	oyl, iu	ibid	(ibetis)
93.	ete	bwyta	dybri, debri	debriñ	ith	ith	ee	ithid
94.	biete	cnoi, brathu	brath(a)	dantañ	bestae nie, oor omschreve
95.	zuge	sugna	dena, sugna	sunañ	súigh	deoghail	jiole	súigid
96.	spieë (uut je mond)	poeri	trewa	tufañ	caith seile		ceau shelley
97.	spieë (kotse)	chwydu	hweja, hwyja	c'hwediñ	aisig, sceith		skeay	sceïd
98.	blaeze	chwythu	hwytha	c'hwezhañ	séid	sèid	sheid	séitid
99.	aeseme	anadlu	hwytha, anella	analañ	análaigh	análaím	ennalaghey, sheidey
100.	lache	chwerthin	hwerthin	c'hoarzin	gáir, déan gaire	dèan gàire	gear	gáir
101.	zieë	gweld	gweles	gwelet	feic	faic	faik	ad·cí
102.	'ôre	clywed	klewes	kleved	clois, cluin, airigh	cluinn	clin	ro·cluinethar
103.	wete	medru, gwybod	godhvos	gouzout	bestae nie, oor omschreve
104.	dienke	meddyl, tybio	tybi	soñjal	smaoinigh, síl	smaoinich	smooinagh	smúainid
105.	ruke	arogli	blasa	klevout	bolaigh	(smàil)	soar
106.	vrêze	ofni	doutya	doujañ	oor omschreve			ad·ágathar
107.	slaope	cysgi	koska	kousket	codail	caidil	cadley	tuilid
108.	leve	byw	bewa	beva	mair, bí beo	bi beò	baghey, ve bio	maraid
109.	sterve	marw	merwel	mervel	faigh bás	bàsaich	geddyn baase	at·baill, baïd
110.	doôddoeë	lladd	ladha	lazhañ	maraigh	marbh	marroo	marbaid
111.	vechte	brwydro	omladh	kannañ	troid, bruíon	cog, sabaid	caggey
112.	jaege	hela	helghi	chaseal	seilg	sealg	shelg	ad·claid
113.	slae	taro	gweskell	frotañ	buail	buail	builley	benaid
114.	snieë	torri	treghi	troc'hañ	gearr	geàrr	giarrey
115.	splête	hollti	gwayvya, folsa	faoutañ	scoilt	sgoltadh	scoltey
116.	steke	gwanu	berya, gwana	goustilhañ	saigh, rop		saih
117.	kraeuwe	crafu	kravas	skrabañ, kravat	scríob, tochais	sgrìob	screeb
118.	delve	cloddio, palu	palas	kleuzañ, toullañ	tochail	cladhaich	cleiy, reuyrey]]		claidid
119.	zwemme	nofio	neuvya	neui	snámh	snàmh	snaue	snaïd
120.	vliege	hedfan	neyja	nijal	eitil	itealaich	etlagh
121.	gae (steppe)	cerdded	kerdhes, walkya	bale, kerzhet	siúil	coisich	cosheeaght, shooyl
122.	komme	dod	dos, dones	dont, donet	tar	thig	tar	do·icc, do·tét
123.	leie (ligge)	gorwedd	gorwedha	gourvez	luigh	laigh	lhiaght	laigid
124.	zitte	eistedd	esedha	azezañ	suigh	suidh	soie	saidid
125.	stae	sefyll	sevel	sevel	seas	seas	shass	sissidir
126.	draoie	troi	treylya	treiñ	cas, iompaigh	tionndaidh	çhyndaa, cassey
127.	vaolle	syrthio, cwympo	kodha	kouezhañ	tit	tuit	tuitt	do·tuit
128.	geve	rhoi	ri	reiñ	tabhair	thoir, tabhair	cur, toyr	do·beir
129.	vast'ouwe	dal	synsi	derc'hel	coinnigh	cum	cum, shass	con·gaib
130.	niepe	gwasgu	strotha		fáisc		faast
131.	vrieve	rhuwbio	rutya	frotañ	cuimil	slìog	rubbal	con·meil
132.	wasse	golchi	golhi	gwalc'hiñ	nigh	nigh	niee	nigid
133.	vege	dabio, sychu	segha	torchañ	cuimil	sguab	glenney
134.	trekke	llusgo, tynnu	tenna	sachañ	tarraing	slaod, tarraing	taym
135.	douwe	gwthio	herdhya	bountañ	brúigh	stob, put	broo, puhttey
136.	goôie	taflu	tewlel, towla	teurel	caith	tilg	ceau, tilgey	fo·ceird
137.	binde	cawio, clymu	kelmi	eren, liammañ	ceangail	ceangail	kiangley
138.	naoie	gwnïo	gwrias	gwriat	fuaigh	fuaigheil	whaal, fuaill
139.	telle	cyfrif, rhifo	nivera	kontañ	ríomh		coontey	rímid
140.	zeie	lleisio	leverel	lavaret	abair	abair, can	abbyr, gra	as·beir
141.	zienge	canu	kana	kana	can	seinn, gabh òran	kiaulley	canaid
142.	spele	chwarae	gwari	c'hoari	imir, súgradh	cluich, cleasaich	cloie	cluichigidir
143.	drieve	arnofio	neuvella		snámh	seòl	shiauilley
144.	vloeie	llifo	frosa	deverañ, berañ	sreabh, snigh	sruth, sil, ruith	roie, sheeley, taaley	snigid
145.	vrieze	rhewi	rewi	sonnañ	reoigh, sioc, téacht	reòth	riojey
146.	zwelle	chwyddo	hwedhi	c'hwezhañ	at, borr	sèid	att, puissey
147.	zunne	haul	howl	heol	grian	grian	grian	grían
148.	maen(e)	lleuad, lloer	loor	loar	gealach, éasca	gealach	easyst, giallagh	éscae
149.	starre	seren	steren	steredenn	réalta	reul	rolt	rétglu, ser	*ðira
150.	waeter	dŵr, dwfr	dowr	dour	uisce, dobhar	uisge, bùrn	ushtey	uisce, dobur	dubros
151.	regen	glaw	glaw	glav	báisteach, fearthainn	uisge	fliaghey	bróen, flechud
152.	riviere	afon	avon	stêr, aven	abhainn	abhainn	awin	aub
153.	meêr	llyn	lynn	lenn	loch	loch	logh	loch	lindon
154.	zeê	môr	mor	mor	muir, farraige	muir, fairge, cuan	mooir, faarkey, keayn	muir, fairrge	*mori
155.	zout	halen	holan	holen	salann	salann	sollan	salann
156.	steên	carreg	men	maen	cloch	clach	clagh	cloch
157.	zand	tywod	tewes, treth	traezh	gaineamh	gainmheach	geinnagh	gainmech
158.	stof	llwch	doust	poultr, poultrenn	deannach, dusta	duslach, dust, stùr	joan	dend
159.	aerde	gweryd	gweres	douar	cré, ithir, úir	talamh, ùir	ooir, thalloo	úr, talam	*talamon
160.	wolk	cwmwl	kommol	koumoul	scamall, néal	nèul, sgoth	neuheelys, bodjal	nél
161.	mist	caddug, niwl	niwl	mogidell, lugenn	ceo	cèo	kay	ceó
162.	lucht	awyr, wybr	ebron	oabl, neñv	aer, spéir	speur	speyr
163.	wind	awel, gwynt	awel, gwyns	avel	gaoth	gaoth	geay	feth, gáeth	*awila
164.	sneêuw	eira, ôd	ergh	erc'h	sneachta	sneachd(a)	sniaghtey	snechtae
165.	ies	iâ, rhew	rew	skorn	oighear	eigh, deigh	rio	aig, aigred
166.	roôk	mwg	fumu	moged	deatach, toit	toit	jaagh	detach
167.	vier	tân, ufel	tan	tan	tine	teine	çhenney	teine
168.	assie	lludw	lusu	ludu	luaith	luath, luaithre	leoie	(lúath)	*loutus
169.	brande	llosgi	leski	devi, leski	dóigh	loisg	lostey	loiscid, dóïd
170.	wegt	ffordd	fordh, hyns	hent	bóthar, slí	rathad, slighe	raad	rót, slige
171.	berg	mynydd	menydh	menez	sliabh	beinn, sliabh	slieau	slíab
172.	roôd	rhudd, coch	rudh	ruz	dearg, rua	dearg, ruadh	jiarg	derg, flann, ríad	roudos
173.	groen	gwyrdd	glas, gwyrdh	glas, gwer	glas, uaine	uaine	glass	glas, úaine	*glastos
174.	geel	melyn	melyn	melen	buí	buidhe	buigh, bwee	buide	*baios
175.	wit	gwyn	gwynn	gwenn	bán	geal, bàn, fionn	bane	bán, finn (find)	*windos
176.	zwart	du	du	du	dubh	dubh	doo	dub
177.	nacht	nos	nos	noz	oíche	oidhche	oie	adaig	nox
178.	dag	dydd	dydh	deiz, devezh	lá	latha	laa	lá
179.	jaer	blwyddyn	bledhenn	bloaz, bloavez	bliain	bliadhna	blein	blíadain
180.	werm	cynnes	tomm	tomm	te	blàth	çhiow	té
181.	koud	oer	yeyn	yen	fuar, dearóil	fuar	feayr	úar	*ogros
182.	vol	llawn	leun	leun	lán	làn, lìonta	lane	lán	*lanos
183.	nieuw	newydd	nowydd	nevez	núa, úr	ùr	noa, oor	nuae	*novios
184.	oud	hen	hen, koth	hen, kozh	sean	sean, aosda	shann, shenn	sen	* senos
185.	goed	da, mad	da, mas	mat, da	maith	math	mie	maith	dagos
186.	slecht	drwg	drog	fall	dona, olc	dona, droch, olc	doogh, drogh, olk	droch, olc	ulkos
187.	vrot	pwdr	poder	brein	lofa	grod, lobhte	breinn, loau
188.	vuul	budr, brwnt	plos, strolyek	lous, loudourek	salach	caca	sallaghey	salach
189.	rechte	syth	kompes, ewn/own		díreach	dìreach	jeeragh	díriuch
190.	rond	crwn	krenn	krenn	cruinn	cruinn	cruinn	cruind
191.	scherp	miniog	glew, lymm	begek	géar	geur, biorach, searbh	barb, gear	gér, aicher	*axros
192.	bot	pŵl, di-awch	difreth, sogh		maol	maol	neuvirragh	máel
193.	glad	llyfn, esmwth	smodh	leven	caoin, mín	mìn, sèimh	meein	mín
194.	nat	gwlyb	glyb	gleb	fliuch	fliuch	fliaghey, fliugh	fliuch
195.	drôge	sych	sech	sec'h	tirim	tioram	çhirrym	tírim
196.	juust	cywir	ewn (own)	reizh	cóir	ceart	cair, kiart	uisse, cóir
197.	kortbie	yn ymyl	ogas	amezek	dlúth	dlùth, faisg	faggys	dlúth
198.	varre	pell	pell	pell	fada	fada	foddey	fota
199.	reks	de	dyghow	dehou	deas	deas	jesh	dess
200.	lienks	chwith	kledh	kleiz	clé	ceàrr, clì	clee	clé
201.	an/bie	wrth, ger	dhe, orth	e	ag	aig	ec	oc
202.	in	yn, mewn	yn		i	ann	ayns	hi
203.	mee	â, gyda	gans	ser, gant	le	còmhla ri	lesh, marish	la
204.	en, in	a (ac)	ha (hag)	ha (hag)	agus, is	agus	as	ocus
205.	a	os, pe	a, mara(s)	ma	má, dá	ma, nan	dy	má, dia
206.	meedat	achos, oherwydd	rag, reson prag	peogwir, rak ma	óir, mar	oir	(er in) oyr	hóre, ar	(are)
207.	naeme	enw	hanow	ano, anv	ainm	ainm	ennym	ainmm	anuana

Liesten van Swadesh
Aolgemeên ꞏ Zeêuws ꞏ 'Ollands ꞏ Keltisch ꞏ Limburgs · Romaons ꞏ Slaovisch ꞏ Vries ˑ kunsttaelen