Wt/zea/grippe

< Wt‎ | zea
Wt > zea > grippe

Zeêuws edit

Etymologie edit

Van Middelnederlands, greppe, grippe. D'r mag ore angenome dat de vurm *gruppe ok a in de middeleêuwen bestaen eit en misschien zelfs d'ouste is; greppe/grippe is dan 'n ontrondienge. Kom van Middelnederlands gropen 'uutgraeve', uutendelienge van Oergermaons *graupaną en verwant mee graeve.

Omschrievienge edit

grippe

  1. zelfstandig naemwoôrd v ondiep gedolve geultje vò d'afwaeterienge op weitjes en akkers, meêsta 't begin van 't (vroeger) afwaeteriengssysteem.
  2. werkwoôrd grippele, grippen delve

Opmerkienge: op kleigrond, zòas in Zeêland en op Goereê-Overflakkee, bin grippen deu de komst van pottebuzen overbôjig gerocht. Op veengrond, zòas in grôte dêlen van 'Olland, zie je ze nog wè.

Zeêuwse naemen vò waeterlôpen in polders (van klein nae groôt)
Goereês: grippe, kaebelgrippe, poldersloôt, wegtsloôt, toedracht, waeterienge
Flakkees: grippe, scheisloôt, kaevelsloôt, poldersloôt, toedracht, waeterienge (kreek)
Schouwen-Duvelands: schaemel, grippe, binnedulve, peildulve, waetergank, vaert
Toôls in Fluplands: grippe, 'oôdgrippe, dulf/sloôt, waetergang
Noôrd-Bevelands: reêdulve, 'oôddulve, scheidulve, waetergank
Walchers: grippe, reê, dulve, sprienk(e), waetergank
Zuud-Bevelands: gruppe, middeldulve, schei- (scheê-)dulve, 'oôddulve (grôte dulve), waèter- (witter-)gank (kille, sprienk), leidige (leidienge)
Land-van-Axels: reêdulf, scheidulf, waotergank
Land-van-Kezands: reê (dulf/dulve), 'oôfdreê, slôte, waotergank/leidienge (aore/krêke)
Land-van-'Ulsters: grip, dulf, sloôt
ziet ok: mête, pottebuze

Uutspraek edit

[ˈɣrɪpə ~ ˈɦrɪpə]

Verbugienge edit

grippen meêrvoud, gripje verkleinwoôrd

Afleiiengen

Vervoegienge edit

infinitief grippe(n)
gerundium te grippen(e)
tegewoordigen tied ik grip(pe) oôns grippe(n)
jie grip(t) (grippe) julder grippe(n)
'ie grip(t) 'ulder grippe(n)
flejen tied ik, jie, 'ie gripte(n), grippe(n)de oôns, julder, 'ulder gripte(n), grippe(n)de
gebieënde wieze gript
onvoltoôid deêlwoôrd grippende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)egript
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Saemenstelliengen edit

Varianten edit

zelfstandig naemwoôrd
werkwoôrd

Synoniemen edit

zelfstandig naemwoôrd
werkwoôrd

Aore spelliengen edit

  • hrippe (gin standaerdspellienge)

Vertaeliengen edit

Bronnen edit

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 203-5, 294