Zeêuws edit
Etymologie edit
Over Middelnederlands vaert en Oudnederlands farth van Oergermaons *farþi. Afgeleide van vaere, wat-a vroeger ok 'rieë in 'n voertuug' beteikende (zòas noe nog in 't Duus en 't Limburgs). Vaert in de zin van 'waetergank' komt uut 't Nederlands/'Ollandse vaart, vaert in de zin van 'landziekte' van 't Braebantse vaort.
Omschrievienge edit
vaert m/v
- snel'eid
- liengte van 'n veure (bie 't ploegen en zaoien)
- Schouwen-Duvelands bevaerbaer polderkenaol, grôter as 'n waetergank, dat-a 't waeter recht nae 't gemaol briengt.
- Acht'uzen landzeikte, heimziekte
| Zeêuwse naemen vò waeterlôpen in polders (van klein nae groôt) |
| Goereês: grippe, kaebelgrippe, poldersloôt, wegtsloôt, toedracht, waeterienge |
| Flakkees: grippe, scheisloôt, kaevelsloôt, poldersloôt, toedracht, waeterienge (kreek) |
| Schouwen-Duvelands: schaemel, grippe, binnedulve, peildulve, waetergank, vaert |
| Toôls in Fluplands: grippe, 'oôdgrippe, dulf/sloôt, waetergang |
| Noôrd-Bevelands: reêdulve, 'oôddulve, scheidulve, waetergank |
| Walchers: grippe, reê, dulve, sprienk(e), waetergank |
| Zuud-Bevelands: gruppe, middeldulve, schei- (scheê-)dulve, 'oôddulve (grôte dulve), waèter- (witter-)gank (kille, sprienk), leidige (leidienge) |
| Land-van-Axels: reêdulf, scheidulf, waotergank |
| Land-van-Kezands: reê (dulf/dulve), 'oôfdreê, slôte, waotergank/leidienge (aore/krêke) |
| Land-van-'Ulsters: grip, dulf, sloôt |
| ziet ok: mête, pottebuze |
Uutspraek edit
[vɛː(r)t]
Verbugienge edit
Varianten edit
- vaort Zeêuws-Vlaonderen
Vertaeliengen edit
Ziet bie waetergank.
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 204, 1029, 1034