Wt/zea/voet

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands voet en Oudnederlands fuot van Oergermaons *fōts. Uutendelienge van Oer-Indo-Europees *pōd-s. In de verboge vurmen ao dat woord de nie-ablautende stam *ped-, mae vee dochtertaelen, ok 't Germaons, è ofwel d'n o-vurm, ofwè d'n e-vurm in aolle naemvaollen.

Omschrievienge

voet m

1. Onderste deêl van 't beên, daerat 'n mens op staet en mee gaet
2. Ouwe liengtemaet, 'n bitje meêr as 30 cm
3. 'n led, 'n kwart van 'n geslachte keu (mee de poôt t'r nog an)
4. anzet, begin (in verschillende uutdruksels)

Uutspraek

[vu(ː)t]

Verbugienge

voeten meêrvoud, voetje verkleinwoord, voete datief

Saemenstelliengen en afleiiengen

Voetebranners voetekotje voetekrauwer voeteliengen

voetêre voetere voetsele

voetje-lavoôi voetjeswasse voetvaegsel

Uutdruksels

• te voete, gaende, lôpende
  • ʼn Ziekte komt te paerde en gaet te voete, j'eit 't ineêns en 't gae mae bitje bie bitje weg
• Nie uut de voete(n) kunne, slecht kunne lôpe
  • Ergest nie mee uut de voete(n) kunne, ergest nie mee kunne omgae, d'r gin raed mee wete
• Zurge da je mee je voeten van 't ies bint, maeke da je weg bint vò da je 't d'r echt moeilijk mee kriegt
• Mee loôie voetjes, mee tegenzin
• ʼn jantje-stoôt-je-voetjes-nie, eên die altoos (te) verzichtig is
• Iemand 'n voetje geve, zurge da je van 'm afkomt
• Onder de voet(e) lôpe, overmeêstere
• ʼIe is onder de voet(e) gelôpe, ok: 'ie is t'r min an toe
• Van de voet op: van 't begin af
• An de voet van d'n berg, op de plekke daerat de berg begint
• Vò de voet (weg) werke, achter mekaore deuwerke en gewoôn mae beginne mee wat 't kortste bie leit
• Op handen in voeten, langzaem Goerees, Flakkees, ok: handjes-voetjes

Synoniemen

• poôt (ruug)

Aore spelliengen

voeːt Woordenboek der Zeeuwse Dialecten

Ontlêniengen in aore taelen

• voet, voeti, fut, futu, vut Neger'ollands
  • voet Maegdeneiland-Creooliengels
• fut Skepi
• futu Sranantongo (onzeker, ontlênienge uut 't Iengels liek waerschienlijker)
  • foetoe Aucaons

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Nie-taelgebonde: 🦶
• Afrikaons: voet
• Araobisch: رِجْل‎ (riǧl) v, قَدَم‎ (qadam) v
• Chinees (Mandarijn): 腳, 脚 (jiǎo); 足 (zú) (literair)
• Duuts: Fuß m
• Esperanto: piedo
• Frans: pied m
• Westerlauwers Vries: foet g
  • Terschelliengs: foeët
  • Schiermonnikoôgs: fúet m
• 'Ebreêuws: רגל‎ (regel) v
• Hindi: पैर (pair) m, पांव (pāmv) m
• 'Ollands: beên (zujelijk Zuud-'Ollands), bien (Noôrd-'Ollands en noôrdelijk Zuud-'Ollands) been (modern en Utrechts) o; voet, foet (deu 'eêl 't taelgebied, mae soms naebie onbekend) g

• Iengels: foot
• Italiaons: piede m
• Japans: 足 (あし, ashi)
• Latijn: pēs m
• Limburgs: voet (westelijk), voot (oôstelijk), vót (zuudoôstelijk) m
• Nederlands: voet m
• Nedersaksisch/Platduuts: voet, voot (Twents, Oôst-Achter'oeks), vout (Greuniengs, Vriezenveens), Foot (in Duusland) g/m
• Oudgrieks: πούς (pous) m
• Portugees: pé v
• Russisch: нога́ (nogá) v
• Spaons: pie m
• Stasvries en verwanten: foet, foët, fút g
• Swahili: mguu kl. 7,8
• West-Vlaems: voet m

Bronnen

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), [1082-3 Uitleenwoordenbank] bie 't trefwoôrd '{{{2}}}'

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd '{{{2}}}'