Wt/zea/keu

Zeêuws

Etymologie

• 'Verke': uut 't Middelnederlands cudde 'zeuge'. Verwant mee kodde.
• 'Zak': verkortienge van keuzak, d.w.z. keus-zak.
• 'Poke': nie bekènd, oneigelijk uut nommer 1 of 2?
• '′Eupvullieng' en 'stoôtstok': uut 't Frans queue.

Beschrievienge

keu meêstentieds m

1. verke, vooraol 'n eige verke vò d'n 'uusslacht.
   • A ze in november de keu slachtte, krege de guus dikkels de blaeze om mee te spelen.
2. as tussenwerpsel: roep om keuen mee te lokken
   • Keu, keu, komd is 'ier, 'k è vreten vò je!
3. zak vò op reize, keuzak
4. maeg, poke
5. keuteprie, vullienge rond de 'eupen in vrouwendracht
6. stok bie biljart en dergelieke spellen vò de ballen mee weg te stoôten.
   • Johan, a je noe nie op'ouwt, ram ik die keu in jen aers!

Uutspraek

[kø^y]

Verbugiengen

meêrvoud keus of keuen, verkleinwoôrd keutje

Uutdruksels

1. 'verke'
   • Zò vet as 'n keu, vreêd dik
2. 'maeg', 'poke'
   • Even de keu opbreke laete, 'k gae boere

Vertaeliengen

('uus)verke

• Nie-taelgebonde: 🐖, 🐷
• Afrikaons: vark
• Araobisch: خِنْزِير‎ (ḵinzīr) m
• Berbice-Nederlands: oprop
• Braebants: verke o
• Chinees (Mandarijn): 猪 (zhū)
• Duuts: Schwein o, Hausschwein o
• Esperanto: porko
• Frans: cochon m
• Hindi: सूअर (sūar) m
• 'Ollands: vààrəke o (Katwieks)
• Iengels: pig, hog (Amerikaons in deze zin)
• Italiaons: porco
• Japans: 豚 (ぶた, ブタ, buta)
• Latijn: porcus m
• Limburgs: verke o, kuusj m
• Middelnederlands: swijn o, varkin o

• Nederlands: varken o
• Nedersaksisch/Platduuts: värken o, zwien o
• Oudgrieks: ὗς (hus) m/v, χοῖρος (choiros) m
• Oudnederlands: bagga, farkīn o, gelta v, swīn o, wathal m
• Poôls: świnia v
• Portugees: porco m
• Russisch: свинья́ (svin'já) v
• Skepi: fark
• Spaons: cerdo m, chancho m (Zuud-Amerika), cochino m (Mexico, Venezuela, Canaorische Eilanden), gorrino m, puerco m
• Swahili: nguruwe kl. 9, 10
• Stasvries en verwanten: barch g (Amelands), barg (Midslands)
• Westerlauwers Vries: baarch g
  • Hindeloôpers, Terschelliengs: barch
• West-Vlaems: zwyn o
• Zweeds: gris g, svin o

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 425

• Dr. Frans Debrabandere (red.), Zeeuws etymologisch woordenboek. De herkomst van de Zeeuwse woorden. Uutgeverie Atlas, Amsterdam/Antwerpen, 2007: blz. 164-5