Wt/zea/plume

< Wt‎ | zea
Wt > zea > plume

Zeêuws edit

Etymologie edit

Van 't Oudfrans plume, over Latijn plūma van Oer-Itaolisch *plouksmā, van d'n Oer-Indo-Europese wortel *plewk- 'vliege'. Zodoende ok verwant mee vliege en vleke.

Omschrievienge edit

plume v

  • 'Oôrnachtig pennetje mee 'aerachtige uutsteeksels, wat-a veugels toet isolaotie dient en z'elpt bie 't vliegen.

plume(n)

  1. 'n Doôie veugel, meêstentieds 'n 'oen, z'n plumen afdoeë
  2. (zògezeid) Aolles van iemand pakke wat 'r te pakken is
  3. In d'aeren schiete (van 'aever gezeid)

Uutspraek edit

[ˈplymə]

Verbugienge edit

meêrvoud plumen, verkleinwoôrd pluumpje, plumetje

Vervoegienge edit

infinitief plume(n)
gerundium te plumen(e)
tegewoordigen tied ik pluum, plume oôns plume(n)
jie pluum (plume) julder plume(n)
'ie pluum 'ulder plume(n)
flejen tied ik, jie, 'ie pluumde oôns, julder, 'ulder pluumde(n)
gebieënde wieze pluum
onvoltoôid deêlwoôrd plumende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)epluumd
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Saemenstelliengen edit

Uutdruksels edit

  • lucht as 'n pluumpje, vreêd lucht
  • ʼt Is meêr plumen as bout, j'ael d'r nie vee vanaf
  • ʼIe weet z'n plumen goed t'ouwen, 'ie oor (nog) nie kael
  • Z'n plumen laete 'ange, moedeloôs weze
  • Ik kan gin pluumpje van m'n mond blaeze
    1. Ik bin vreêd moeë
    2. Ik bin vreêd erm
  • Ik wil d'r 'aer of plumen van è, ik wil wete 'oe of 't zit, waer-a'k an toe bin
  • ʼAer of plumen, 'tzelfde, of: d'r za toch wè iets gebeure moete, 't eên of 't aor
  • Jie 't 'aer, ik de plumen, 't beste is vò mien
  • Eit 'n 't 'aer? Morgen eit 'n de plumen
    1. Murge gaet 't wè beter mee 'im
    2. Murgen is t'n nie zò kwaed meêr
  • Mee 'n plume op z'n 'oôd lôpe, d'r vreêd groôs bielope
  • Je moe ze plume, naedan ze plumen/vêren è (ziet ok onder)

Dialectvarianten en synoniemen edit

Zelfstandig naemwoôrd edit

Werkwoôrd edit

plumen Oôst-Zuud-Bevelands, Land-van-Axels, Land-van-Kezands

Ontlêniengen in aore taelen edit

Vertaeliengen edit

Bronnen edit

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 730-1
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 191
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'pluim'