Wt/zea/aerde

< Wt‎ | zea
Wt > zea > aerde

ZeêuwsEdit

EtymologieEdit

Over Middelnederlands erde en Oudnederlands ertha van Oergermaons *erþa, dentaolafleiienge bie *erô ('tzelfde). Normaol afgeleid van d'n Indo-Europese wortel *h₁er-, awast bin ze dae in de Nederlandse schole nie glad zeker van.

OmschrieviengenEdit

aerde

  1. zelfstandig naemwoôrd v aolle grond die-a zacht genoeg is om in te bouwen en om planten op te laete groeien
  2. werkwoôrd 'n deêl van 'n elektrisch circuit verbinde mee d'aerde om de spannienge af te voeren

Opmerkiengen:

  • aerde as in 'de planeet daerop de mens leeft' bestaet, mae gebrukelijker is waereld.
  • 't werkwoôrd stae nie in 't WZD

UutspraekEdit

[ˈɛː(r)də]

VerbugiengeEdit

Dit woôrd is nie verbuugbaer.

VervoegiengeEdit

infinitief aerde(n)
gerundium te aerden(e)
tegewoordigen tied ik aerd(e) oôns aerde(n)
jie aerdt (aerde) julder aerde(n)
'ie aerdt 'ulder aerde(n)
flejen tied ik, jie, 'ie aerd(e)de oôns, julder, 'ulder aerd(e)de, aerdden
gebieënde wieze aerd
onvoltoôid deêlwoôrd aerdende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)'aerd
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

SaemenstelliengenEdit

UutdrukselsEdit

  • D'aerde zit nog an z'n schoeën, ok: 'ie ei gin manieren
  • Da zet (gin) aerde an d'n dienk, dat 'elpt (nie)
  • Aerde op j'n 'oôd è, 'n 'oôdziekte (favus) è
  • D'aerde groeit achter z'n ôren / op z'n gezicht/wezen (je kunt 'r peetjes in zaoie)
    1. ie was z'n eigen te weinig
    2. (van 'n klein kindje, zonder toevoegienge) die bluuf nie lang leve
  • D'ruut zieë as d'aerde, d'r graeuw en ziekelijk uutzieë
  • Aerde te baerde staè(n) Zuud-Bevelands
    1. aolles in 't werk stelle
    2. vee van z'n neuze maeke

Aore spelliengenEdit

  • èrde gin standaerdspellienge

Ontlêniengen in aore taelenEdit

VertaeliengenEdit

BronnenEdit

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 7-8
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 38
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'aarde'