Wt/zea/dinne

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands dinne en Oudnederlands *thunni (beïnvloed deu Oudvries thenne; ziet ok thennon) van Oergermaons *þunwiz, 'dinne', 'uutgerokke'. Uutendelienge van Oer-Indo-Europees *t(e)nh₂u-s en zòdoende verwant mee 't Latijnse tenuis en Sanskriet तनु tanu. Verband mee de wortel *ten- 'uuttrokke' is nie glad zeker (ziet 't Latijnse tendere en 't 'Ollandse deun).

Opmerkienge: 't Etymologisch Woordenboek van het Nederlands neemt 't vòbe'oud dan me 'ier geve bie de wortel *ten-, mae geeft tegliek ok 'n 'oôpje woorden as verwant op die d'r eige noe net van dien wortel afleie laete.

Omschrievienge

dinne Goerees, Flakkees, Schouwen-Duvelands, Noord-Bevelands, Walchers, Zuud-Bevelands

1. klein van omvank, nie dikke
2. van mensen gezeid: maeger, schrepel
3. van vloeistoffen (melk, soep maer ok pis) gezeid: waeterachtig, nie gevuld
4. van weer gezeid: min, koud en/of winderig zonder echt slecht te wezen
   • Acht graoden, 't is mae dinne vandaege.
5. zunig
   • Da's ok dinne van je baes eej. Kon d'r gin eurootje meêr vanaf?
6. werkwoôrd verdinne

Uutspraek

[ˈdɪnə]

Verbugienge

dinnen, dins

Trappen van vergliekienge

• dinner/dinder, 't dinste

Afleiiengen

• dinnetjes
• dinsel
• verdinne
• verdinsel

Vervoegienge

infinitief	dinne(n)
gerundium	te dinnen(e)
tegewoordigen tied	ik din(ne)	oôns dinne(n)
	jie din(t) (dinne)	julder dinne(n)
	'ie din(t)	'ulder dinne(n)
flejen tied	ik, jie, 'ie dinde	oôns, julder, 'ulder dinde(n)
gebieënde wieze	din(t)
onvoltoôid deêlwoôrd	dinnende
voltoôid deêlwoôrd	ei/is (g)edind
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Uutdruksels

• an d'n dinnen weze, diarree è
• De pap is mae dinne, vee kan je d'r nie kriege
• ʼt Gaet dae mae dinne deu je derm(en), 'tzelfde
• Dinne van leêr en dikke van smeêr, dinnen broôd mee dik beleg

Dialectvarianten

Bievoegelijk naemwoôrd

• dunne altoos in 't Tools in Fluplands, Land-van-Axels, Land-van-Kezands, soms in 't Flakkees, Schouwen-Duvelands, Noord-Bevelands
• dun Land-van-'Ulsters

Werkwoord

• dunne (ziet bove)
• dinnen oôstelijk Zuud-Bevelands
• dunnen Zeêuws-Vlaonderen

Ontlêniengen in aore taelen

Ziet ok bie dunne.

• deni Aucaons
• din Neger'ollands

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Afrikaons: dun
• Araobisch: رَفِيع‎ (rafīʿ), رَقِيق‎ (raqīq)
• Berbice-Nederlands: doni
• Braebants: dun, deun, duun, dèùn, dien
• Chinees (Mandarijn): 薄 (báo); 細, 细 (xì); 瘦 (shòu)
• Duuts: dünn
• Esperanto: maldika
• Frans: mince
• Westerlauwers Vries: tin
  • Hindeloopers: ton
• 'Ebreêuws: דַּק‎ (daq)
• Hindi: पतला (patlā), दुबला (dublā)
• Iengels: thin
• Italiaons: sottile, fine

• Japans: 薄い (うすい, usui), 細い (ほそい, hosoi)
• Latijn: tenuis
• Limburgs: dun
• Nederlands: dun
• Nedersaksisch/Platduuts: dun, dunne, dünn (in Duusland)
• Oôst-Vlaems: dunne, dun ('Ulsters)
• Oudgrieks: λεπτός (leptos)
• Portugees: fino
• Russisch: то́нкий (tonkij)
• Spaons: fino
• Stasvries en verwanten: dun, dún (Bildts)
• Swahili -embamba
• West-Vlaems: dunne

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 177-8, 1209

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'dun'