Wp/blc/Tsitsipii

< Wp‎ | blc
Wp > blc > Tsitsipii

Tsitsipiitutim wa clhkw'pwalht wa nmnmk' ts. Sicsiqw'aylaycaw wa acwlh wa tsitsipii. iixqlmaylaycaw tuu wa acwlh ts. tutu7imantanaw ats - wa umatstus wa q'panaw snu7usqnamkit ts. Asimltaw wa tsitsipi ala q'panaw ts sinitsmtnm ts, ula snitsmaw wa qiqipinaw ts ala q'panaw ts. Alhpstutit ats ula snacliwanaw ska tsnlhakmitsutaw ts.

ti tsitsipii - kalaalhmim k'u alh Nuxalk

Tsitstsip-tutim wa alh7ay, alh7aynaw slhkw'aw c tu Maqw'ants. Tsitsipi-tutim wa alh7ay ts, alh7aynaw c tu naxnx txw n tu ut'pi txw slhkw'aw txw.[1] Wic its’ik sipaaxtilh t'axw ca ssulutlhh stsitsipii ts, axw ca ssulutlhh stsitstsipii ts. Tsitstsipii-tutim wa alh7ay c tu t'iclhala, was tsitstsiipi-tutim wa qiqti, alh7ay c tu sts'qaaxqa, c tu siqw'yuuslh. kalalhmtim tuu wa alh7ay, paaxtim ca sTsiptsip alh tu ayk' txw - aystsk ti slhkw'aw tc c tu s7alh7aynaw tu hawhaw txw.

wa sunkwstanaw edit

 
tic tc ti tsitstsipii

Maaxsa-tum ti tsapliwa ti ts'kta, wa amats ti tsutsanaw wa tsitstsipii. kw'pwalht-tum wa sucanaw ts, wa sisicsiqw'aw ts. spuxliitsaw wa tsitstsipii ts - clhspuxaw ala sunkwstanaw ts. Spuxulhank-tum wa spux ts ala kulhulhankaw ts, spuxulhik-tum wa spux ts ala kulhulhikaw ts. skulhlxsiixwalh-tum wa skulhlxsalhaw wa tl'kukwtsm wa tsitsipii ts. Spuxlxsnk-tum wa spux ts ala aslxsnkaw ts, spuxiixw-tum wa spux ts ala t'nxwaw ts. kw'puulh-tum wa tsakw wa spux ts ala kw'pwalhtaw ts, ayutsmimtuu ca skw'pwalht. spuxutsak-tum wa spux ts ala tl'ukanks wa kw'pwalht ts, spuxalakt tum wa alh7ay ala qnks wa kw'pwalhtaw ts. Spuxpux-tum wa spux ts wiclhtu icanaw wa ts'lkt ts, alh7aytuu, sspuxpuxtum wa alh7ay wiclhtu sqmanaw wa ts'lkt ts. Kamalh tslhlits'icw ti tsitstsipii, ka plliits tc.

Alh7ayutsmim tuu wa aslxsnkaw ts ca s"sisaaxlh" ka "sisaaxt".[2][3]

alh7aynaw s7ixwamnaw edit

 
Ti ts'lkt

alhitimutawlukw' wa acwlh wa tsitsipii ts ala Nuxalkulmc ts ssutkams, waltulht k'utuu wa slax, ixwamnaw ula ats'aaxlh ts sutkams. Lip'tsutaw tuts' s7a7mlhanmis. K'caynictilh tuu wa acwlh wa alh7ay wa tsitsipii, tuk'usmtulht k'u ala mntanaw ts ulh tu txaqw'lh txw, wa amataw s7asimltawkw'.

 
maxwat'alaqa ala kulhuutss wa anuxum ts

Wicanaw wa k'aqastum ts, wa ts'lkttum ts, n wa qw'litq ts wa acwlh ts ala axw waltulht ts. Wicanaw wa xaxaq' ts, wa maxwat'alaqa ts, n wa t'iclhala ts wa acwlh ts ala waltulht ts - asimltaw kuks c-ats alh Nuxalk. Wicanaw wa ahuu ts n wa spyu ts wa tuk'usmtulht ts - axkuks asimltaw k'u ala awcwa.

Wa umatstum wa imantanaw ts edit

Ii7axw csuuts wa tsitsipii ts stutu7imantanaw si7asimltaw ca q'panaw ts. Aynakw wa acwlh ts ala stn ts. Alh7aynaw wa ic7axwni ts, wa qwaxw ts, n wa xwnxwnm ts. Aynawkw'tuu wa acwlh ts s7asimltaw ala saaxwan ts. Aynakw wa si7umaak ts, wa winwints ts, wa naxnx ts, n wa acwlh ts. Slaxaw wa alh7ay, iklhitimutaw ala qla ts s7asimltaw. Aynaw wa ahuu ts n wa tl'upana ts s7asimltaw ts ala aqw'an ts, ala kulhaaxutss wa sulut ts. Aynakw tuu wa qaaxatscili ts stutu7imantanaw ala statpus wa kulhals iklhi ala anuxum ts.

wa sininitsaw wa tsitsipii edit

 
ti tcncni, alhps c ti ank'pts

Wic wa aytu s7ays wa ts’kta wa snknicaw wa tsitstsipi ts. Lhxanmnaw wa acwlh ts ca nmnmk’ ts. Ays ti stsicts’ix tc skalhsmlhks – wic its’ik sipaaxim tc ca skassmlhkm. Alhpsaw wa ts’lkt ca smlhk, was alhpsaw wa kasmlhkmi ts n wa tcncni ts ca ank’pts n wa acwlh wa tsitstsiipi. Tl'kukwtsm wa tsitsipii ats - atsq'aluusanaw skalhnmnmk'aw ts - ip'it wa snknicaw ts ca skulhlxsiixwalhaw ts.[1] Alhps ti tl’upana tc ca smlhk – alhps wa naxnx ts ca mamis, alhps ti tsikn tc ca skwtl’lhp, ays kuks ti t’iclhala tc ca tsakwliwa. Wic wa smamatsnak ts wa sininitsaw wa kwa7yalaqs ts – wic its’ik wa mats’i wa sininitss ti maxwat’alaqa tc. Wic su wa sximuts ts wa snknics ti xwnxwnm tc.

alh7aynaw ala tl'msta edit

Knictim wa slax wa tsitstsip ts c tu tl'msta - aytutimkw statkatim c tu tsatsa7yawikaw txw. Axw alh7ayakaw alh tu ayk' txw - kalhtsitsipaw c tu tas. Axw knicims wa nuyamlh wa tsitstsipi, axwtuu xilhliwas sknicaynictim wa issq'alh wa tsitstsip ts, wa ts'lkt, wa kalhsmlhkm ts n wa tcncni ts.[4]

Yustamkim wa spuxaw wa ts'lkt ts snaaxwmlh - spuxilh wa amatakilh ca spux ala patsalh snaaxwmlh alhts. aytutilh tuu wa takan wa tl'msta, spuxilh stakanaw ula kulhuuts ts. kamalh spuxilh ti wal, tsutilhkw' s7alhusqw'pmanlhtum tx.[5] Aynakw tuu wa acwlh ts sxmxmpit wa maaxsanaw wa ahuu ts ula pnaxtanaw ts snaaxwmaw ts. [5]

Smsmayamkimkw' wa slax wa tsitstsipii ts - Tic tu Qwaxw ti patsalh tc ala smsmalh ts. Smsmayamkim tuu ti Maxwat'alaqa tc, ti T'iclhala tc, ti Ic7axwni tc, wa k'aqas ts n wa acwlh ts.

wa tsay wa tsitstsipii ts edit

wa sulutlhh wa tsitsipii edit

wa mulmulmi wa tsitsipii edit

wa axw mulmulmi wa tsitsipii edit

wa xaxaq' ts edit

wa qw'las wa sulutlhh wa tsitsipii ts edit

wa tsitstsipii wa snuyamlh edit

wa tl'kukwtsm wa tsitstsipii edit

wa tcncni ts edit

wa xwnxwnm ts edit

wa kulhaaxutsalh wa tsitstsipii ts edit

wa s7alh7ay ts c ti takws tc edit

wa stl'xlxlxsm ts edit

Wa axw alhk'yukim wa tsitsipii edit

References edit

  1. 1.0 1.1 Charles Snow
  2. Franz Boas
  3. Ross Saunders
  4. Joshua Moody
  5. 5.0 5.1 Thomas McIlwraith