Wt/zea/zie

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands si, sie en Oudnederlands sia, siu, sie van Oer-West-Germaons *si/*sī, laeter verzwaerd onder invloed van d'anwiezende vònaemwoôrden. Uutendelienge zelf ok van 'n vònaemwoôrd; 't Oergermaons en 't Oer-Indo-Europees 'aodde 'ier gin eige woôrden vò.

Omschrievienge

zie

1. persoonlijk vònaemwoôrd darde persoôn vrouwelijk ienkelvoud
   • Zie eit dat gedae, 'k zieë 't an d'r wezen!
2. verschillende vurmen van 't werkwoôrd zieë, in 't biezonder tweêde en darde persoon ienkelvoud mee wegvaollende -t

Opmerkienge

Zie is noôit darde persoon meêrvoud zòas in 't Nederlands; daevò ore 'ulder, zulder en verwante woôrden gebruukt.

Uutspraek

[zi]

Verbugienge

'eur vòwerpsvurm, bezittelijk

Opmerkienge: ʼeur komt ok wè vò as onderwerp.

Aore vurmen

• ze, z' zonder naedruk
• 'eur (ziet bove)

Vertaeliengen

persoonlijk vònaemwoôrd darde persoon vrouwelijk

• Afrikaons: sy
• Araobisch: هِيَ‎ (hiya)
• Chinees (Mandarijn): 她 (tā), 伊 (yī) (literair)
• Duuts: sie
• Frans: elle
• Hindi: वह (vah/ve), यह (yah/ye)
• Iengels: she
• Italiaons: lei meêstentieds weggelaete
• Japans: 彼女 (かのじょ, kánojo) meêstentieds weggelaete
• Latijn: ea meêstentieds weggelaete
• Limburgs: zie (oôstelijk), zij enz. (westelijk); het (oôstelijk)
• Nederlands: zij

• Nedersaksisch/Platduuts: zie, zi'j enz.
• Oudgrieks: bestae nie, persoonlijk vònaemwoôrd gebruukt
• Portugees: ela meêstentieds weggelaete
• Russisch: она́ (oná)
• Spaons: ella meêstentieds weggelaete
• Swahili: yeye
• Westerlauwers Vries: hja
  • Hindeloôpers: jê
  • Terschelliengs: jo
  • Schiermonnikoôgs: jê
• West-Vlaems: zy
• Zweeds: hon

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1186

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

Nedersaksisch/Platduuts

Etymologie

Over Middelnederduuts se, su, siu van Oudsaksisch sī, siu, sia, sie. Ziet vedder bie Zeêuws. Onder 'Ollandse/westelijken invloed is de lange ee in ie veranderd.

Omschrievienge

zie Urkers, Veluws, Sallands, Drents

1. zie
2. 'ulder, zulder

Uutspraek

[zi(ː)]

Verbugienge

ienkelvoud

• heur, eur vòwerpsvurm en bezittelijk

meêrvoud

• eurlui (Urkers)

Varianten

• ze onbeklemtoônd
• zee, se
• zi'j, zeej, sei