Wt/zea/zij

Zeêuws

Etymologie

Van Middelnederlands si, ziet bie zie.

Omschrievienge

zij

1. zie
2. zulder, 'ulder
3. zelfstandig naemwoôrd v zie, (zie)kante in meêrdere zinnen:
   1. flank van 't lief
   2. kante van de straete
   3. kante van 'n wiskundige figuur
   4. kante in 'n kwestie mee meêrdere mêniengen
4. zelfstandig naemwoôrd v 'n zieë spek enz.
5. zelfstandig naemwoôrd v zieë (stoffe)

Opmerkienge: zijde kom bie aolle beteikenissen as zelfstandig naemwoôrd vò, mae is de gewone vurm bie de formele beteikenissen (kant in 't debat, kant van 'n wiskundige figuur) en bie de stoffe.

Uutspraek

• [zɛi ~ zæi] Nederlands in Nederland
• [zɛi] Belgs-Nederlands
• [zei] Surinaoms-Nederlands

Verbugienge

persoônlijk vònaemwoôrd ienkelvoud

haar vòwerpsvurm, harer genitief

Afleiiengen

• haar bezittelijk vònaemwoôrd

persoônlijk vònaemwoôrd meêrvoud

hen accusatief, nae vòzessel, hun datief, hunner genitief

Opmerkienge: 't verschil tussen hen en hun zòas tat 'ier staet is wat 'r vanous officieel oort angeleêrd. In de spreektaele leeft dat verschil nie of naebie nie en komme aollebei de vurmen agauw deu mekaore vò.

Afleiiengen

• hun bezittelijk vònaemwoôrd
• haar bezittelijk vònaemwoôrd (ouwerwes)

Opmerkienge: vanous kwaeme aollebei deu mekaore vò; in 't êne dialect wier d'n hun gezeid, in 't aore haar. Laeter wier d'r vògeschreve da haar gebruukt moch ore as de groep allêne uut vrouwen bestoeng. Dit verschil leef nie in de spreektaele en is uut de schrieftaele zò goed as verdwene.

zelfstandig naemwoôrd

zijden meêrvoud, zijtje verkleinwoôrd

Synoniemen

• zullie
• hun

Aollebei zien substandaerd en zòwè op schrift as in verzurgde spraek af te raejen.

Aore spelliengen

• sij, sy Vroegnieuwnederlands
• zy achttienden-eêuws Nederlands

Afstammeliengen en ontlêniengen

• sy Afrikaons
• sèi Ambonees-Maleis
• sèy Chinees-Maleis
• sij, se Javindo
• sèi Kupang-Maleis
• zeida Mardiekers
• sey, sèi Menadonees
• sèi Papiaments
• zei Papiaments
• sei Sranantongo (nessens ouwer si uut 't Zeêuws)
  • se Saramaccaons

Bronnen

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'zij, ze; zijde, zij; zijde'