Zeêuws edit
Etymologie edit
Over Middelnederlands vet en Oudnederlands fēt/fētit; 't bievoegelijk naemwoôrd kom van 't Oergermaonse *faitidaz, voltoôid deêlwoôrd bie *faitijaną 'invette, maste'; 't zelfstandig naemwoôrd kom van *faitą. Te verklaeren as dentaolvurm van d'n Indo-Europese wortel *p(e)iH-, 'gezwolle/vet weze'.
Omschrievienge edit
vet
- bievoegelijk naemwoôrd: dikke, zwaer (veraol, mae nie allêne, van mensen en beêsten gezeid)
- zelfstandig naemwoôrd o: vettige stoffe, in 't biezonder
- 't zachte weefsel in 'n mensen- en dierenlief
- beutersauze (wit vet)
- vleissap (bruun vet)
Uutspraek edit
[væt]
Verbugienge edit
- van 't bievoegelijk naemwoôrd
vette, vetten, vets partitieve genitief
- Trappen van vergliekienge
- Afleiienge
- van 't zelfstandig naemwoôrd
vetten meêrvoud, vetje verkleinwoôrd
Saemenstelliengen edit
Uutdruksels edit
- ʼt Vet loôpt in m'n kele, 'k voele/proeve in m'n mond da'k te vet gegete è
- Die braejt overal 't vet uut, die weet overal voôrdeêl uut t'aelen
- Dae zu je nie vee vet uutbraeje
- Ergest z'n vet in è
- Eêntje z'n vet geve, z'n verdiende loôn geve
- Eêntje in 't vet zette, kosten of ander naedeêl andoeë
- Dae za je ok van 't vet in 't vier nie schiete, daer 'ebbe ze nie vee / dae krieg je nie vee
- Smoôr toch in je vet, schei toch uut, dondert op
- As 't vet regent moe je mee je pannetje buten stae, as t'r wat t'aelen vaolt, moe je d'rbie weze
- ʼn oôgje vet, 'n meevaollertje Land-van-Kezands
- Zò vet as 'n slekke
- Fientjes vet weze, op zò'n manier da je 't nie al te vee ziet
- ʼn vetten beêr, 'n dikken vent
- ʼt Is nie vet mee z'n, 't gae nie goed mee 'im
Ontlêniengen in aore taelen edit
Vertaeliengen edit
Ziet vò 't bievoegelijk naemwoôrd onder dikke.
zelfstandig naemwoôrd, in 't biezonder dierlijk vet
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1062-4
- K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 234
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vet'
Etymologie edit
Ziet bie Zeêuws.
Omschievienge edit
vet
Uutspraek edit
[vɛt]
Verbugienge edit
- zelfstandig naemwoôrd
vetten meêrvoud, vetje verkleinwoôrd
- bievoegelijk naemwoôrd
vette, vets partitieve genitief
Trappen van vergliekienge: vetter, vetst
- afleiiengen
Synoniemen edit
- dierlijk weefsel
- bievoegelijk naemwoôrd
Ontlêniengen in aore taelen edit
- vét Indonesisch
- ヘット (hetto) Japans
- ㅍㅐㅌㅜ (paetu) Koreaons
- vèt Javaons
- vèt Menadonees
- vèt, fèt Papiaments
- fett Noôrd-Saomisch
Bronnen edit
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vet'