Wt/zea/keus

Zeêuws

Etymologie

Van Middelnederlands cuerse, coerse (aollebei mee 'eu'-klank te lezen), geleênd uut Oerslaovisch *kъrzьno 'bontjak'. 't Slaovische woôrd liek zelf weêr uut 't Scytisch te kommen; vergliekt Ossetisch кӕрц (kærc). In 't Nederlands allêne in de saemenstellienge keurslijf bekend.

Omschrievienge

keus o

1. uutlôpende klêjienge op 't onderlief, die-a de beide bênen bedekt; in 't biezonder zòas dat vanous bie de boerinnendracht wier gedroge.
2. meêrvoud van keu

Opmerkienge: 'n vergliekbaer stik in de burgerdracht oôr dikkels rok genoemd, awast oôrt dae in 't Zeêuws vanous wat anders onder verstae.

Uutspraek

[køːs]

Verbugienge

keusen (Noôrd-Zeêuws), keuzen (Zuud-Zeêuws) meêrvoud; keusje verkleinwoôrd

Saemenstelliengen

baoikeus best keus bovenkeus deu-de-weeks keus greine keus kermiskeus

kêterskeus keuszak liefkeus mareekeus onderkeus potloôdkeus

setienkeus Toôls keus vlammienkkeus zaeterdags keus zitkeus zondags keus

Uutdruksels

• ’n Stemme as 'n baoie keus, 'n diepe zwaere stemme (veraol van vrouwen gezeid)
• ’n Kelve meid van lief in keuzen
• An moeder d'r keuzen 'ange, nie van z'n moeder loskomme, nie buten z'n moeder kunne
• Keusje lichte, bie 't touwtjespriengen 't touwe straktrekke

Varianten

• keurs Goerees, Flakkees

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Araobisch: تَنُّورَة (tannūra(h)) v
• Berbice-Nederlands: (petikot)
• Chinees (Mandarijn): 裙子 (qúnzi), 裙 (qún)
• Duuts: Rock m
• Esperanto: jupo
• Frans: jupe v
• 'Ebreêuws: חֲצָאִית (chatsa'ít) v
• Hindi: स्कर्ट (skarṭ) v
• Iengels: skirt
• Japans: スカート (sukāto)
• Latijn: gunna v
• Limburgs: rok m

• Nederlands: rok m
• Poôls: spódnica v, kiecka v
• Portugees: saia v
• Russisch: ю́бка (joébka) v
• Skepi: saia
• Spaons: falda v
• Swahili: sketi kl. 9, 10
• Turks: etek
• Westerlauwers Vries: rok, rôk g
  • Schiermonnikoôgs: rook m
• Zweeds: kjol g

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 426-7

• Dr. Frans Debrabandere (red.), Zeeuws etymologisch woordenboek. De herkomst van de Zeeuwse woorden. Uutgeverie Atlas, Amsterdam/Antwerpen, 2007: blz. 165