Єфрем Колєсар (*8. октобер 1922 - †29. септембер 1996), спортски роботнїк, дїяч у култури, добри привреднїк и орґанизатор
| Єфрем Колєсар | |
|---|---|
 | |
| Народзени | 8. октобра 1922. року |
| Умар | 29. септембра 1996. (74) |
| Державянство | Кральовина Югославия, Югославия |
| Язик творох | руски, сербски |
| Школа | Ґимназия у Зомборе, Беоґраду
и Вербаше |
| Период твореня | 1945. - 1981. |
| Жанри | рахунководство, култура,
друкарска дїялносц |
| Поховани | На теметове у Руским Керестуре |
| Припознаня | Памятна плакета СД "Русин" |
Биоґрафия edit
Єфрем Колєсар бул народзени 8. октобра 1922. року у фамелиї Єфрема и Ани родз. Планчак у Руским Керестуре. Єфрем бул наймладши од штверих дзецох, мал шестру Ану, брата Владимира и шестру Амалку хтора умарла як 6-рочне дзецко.
Єфрем закончел основне образованє у родимим валалє а родичи го штредком 30-тих рокох послали на дальше школованє до ґимназиї у Зомборе дзе закончел нїзши класи и предлужел у висших класох алє остатнї два роки у ґимназиї прешол до Беоґраду на школованє бо му брат Владо там студирал. Война, хтора почала у априлу 1941. року, претаргла його школованє у 7. класи ґимназиї. Случай сцел же Єфрем лєм пар днї пред бомбардованьом Беоґрада одпутовал до Руского Керестура и там и остал бо пошвидко наступела окупация Югославиї. Потим ше врацел до Беоґраду и закончел 7. класу. До 8. класи ґимназиї вон ходзел под Мадярами алє матуру нє покладал.
У цеку 1943/44. року Єфрем бул, з векшу ґрупу младих керестурцох, на предвояцкей обуки на цо их наганяла мадярска власц и теди ше приявел за курс за больнїчара та так ище єден час одґуровал одход даґдзе на фронт. Остатнїх мешацох 1944. року векша час Бачкей була ошлєбодзена алє их, младих и нєискусних хлапцох без воєного знаня и даякей правдивей обуки, чекала мобилизация до тераз уж народноошлєбодительного войска. Ту ше векшина одозвали бо ше ту рушало до борби процив фашизма хтори теди уж бул на колєнох у цалей Европи. Єфрем бул з ґрупу Руснацох, приявел ше же ма закончени курс за больнїчара и потим були упутени на фронт. Сцигли до Билого Манастиру и ишли далєй, по Дарду, дзе Єфрем бул розпоредзени у бриґадней амбуланти та остал у позадини и так, о єден час, дошол по Дравоґрад у Словениї, по гранїцу з Австрию.
Учасц у културним и спортским живоце младих edit
Як ґимназиялєц Єфрем бул у ґрупи младей рускей интелиґенциї у Руским Керестуре хтору творели штредньошколци и студенти и хтора була у цеку рока, а окреме през лєто, активна на вецей планох - у култури, литератури, орґанизованю сходох младежи, у спортским живоце валала... Менєй познате же Єфрем були и фодбалер ФК "Русин". У моноґрафиї того фодбалского клуба находзиме таки податок "През лєто, под час ферийох, у тиме наступали и Єфрем Колєсар, Янко Виславски и Звонко Сеґеди, як цо и ище даєдни школяре и студенти". После войни, на початку 1950-тих Єфрем Колєсар постал тренер ФК "Русин". Такой после преславйованя 30-рочнїци СД "Русин" 1953. року фодбалски тим, под руководством тренера Єфрема Колєсара, поставал вше моцнєйши и компактнєйши. 1954. року Русин ше пласовал до Зомборского подсоюзу, 1 класа. У єшеньскей часци першенства "Русин" завжал треце место а у ярнєй часци, 1955. року, "Русин" бул други и пласовал ше до Сивернобачкей лиґи. Бул то найвекши успих у потедишнєй историї ФК "Русин". Орґанизацийни одбор за преславу 60-рочнїци СД "Русин" 1983. року принєсол одлуку о додзельованю припознаньох найзаслужнєйшим и найлєпшим членом. Теди додзелєни и Плакети СД "Русин", як найвисше клубске припознанє, и медзи 16 добитнїками бул и Єфрем Колєсар.
Роботна кариєра edit
После войни Єфрем Колєсар почал робиц у админстрациї Фабрики Юта за преробок конопи у Руским Керестуре. У тим чаше дал позарядово испити у ґимназиї у Вербаше и закончел и остатню класу ґимназиї. Нєодлуга прешол за шефа рахунководства до теди новоформованого подприємства за видаванє новинох "Руске слово" з друкарню. То бул амбиєнт у хторим вон лєгчейше дихал, ту ше розправяло о велїм цо було од значносци за Руснацох и їх културу, информованє, образованє, ту часто приходзели руски интелектуалци зоз других местох спомедзи хторих и вон велїх познал.
Єфрем Колєсар ше после войни оженєл зоз Цецилию Сеґеди, у малженстве мали двох синох, Гавриїла и Звонимира. У половки 50-тих Цецилия Колєсар ше похорела од нєвилїчивей хороти. У авґусту 1958. року вона умарла а Єфрем остал ґдовец, з двоїма дзецми, у 36 року живота. Року 1963. Єфрем Колєсар ше оженєл зоз Наталию Колбас. Фамелия ше преширела з родзеньом двох дзивчаткох, Даниели и Андреї.
У складзе з инициятиву з Покраїни 1967. року пришло до роздвойованя - НВП "Руске слово" ше преселєло до Нового Саду а Друкарня "Руске слово" остала у валалє. За директора Друкарнї теди вибрани Єфрем Колєсар. Бул то початок єдного успишного дїловного периоду Єфрема Колєсар як привреднїка и орґанизатора продукциї. Друкарня у наступних рокох дожила свойофайтови бум у звекшаню продукциї, у преширеню числа занятих як и у просторним преширйованю. Єфрем Колєсар розробел систему прицагованя роботох до Друкарнї, звекшал число занятих, уведол трецу змену, друкарня перша у валалє (а можебуц и у општини) почала давац цепли оброк роботнїком, а у продукциї посцигнуте почитованє порадзених терминох и квалитет роботи цо, насампредз, задовольовало купцох. Комерциялисти приношели до друкарнї надосц роботи та Єфрем Колєсар, давал часц того и друкарньом у Кули и Оджаку хтори ше и сами, так, змогли на експанзиї керестурскей друкарнї. На таки способ ше у наступних 5 рокох акумуловало средства же ше скорейши плани вибудови новей продукцийней гали и управного будинку могло почац витворйовац. Шицко робене зоз пораду з представнїками НВП "Руске слово" з Нового Саду и обрацаюци средства обидвох подприємствох були анґажовани на найлєпши можлїви способ, а на хасен обидвох колективох. 1971. року почала вибудов продукцийней гали а потим и вибудов управного будинку Друкарнї дзе даскельо просториї и маґазин за свойо виданя мало у власнїцтве и НВУ "Руске слово" з Нового Саду. Управни будинок закончени 1978. року, 10 роки од роздвойованя двох роботних орґанизацийох.
Єфрем Колєсар ше анґажовал же би ше у Машинскей школи у Кули отворело ґрафичарски напрям та так друкарнї штреднєй Бачки доставали квалификованих ґрафичарох. У Руским Керестуре, у рамикох вечарших школох, Єфрем орґанизовал курси за кнїжководительство и други административни роботи.
Друкарня "Руске слово" обезпечовала сиґурну еґзистенцию вецей як 100 фамелийом у Руским Керестуре. У єдним периодзе плаци занятих у Друкарнї були найвисши у општини Кула. Ґу тому, Єфрем Колєсар бул єдини директор у кулскей општини хтори нє бул и член партиї. И, з постредством партиї, Єфрем Колєсар премесцени на место совитнїка директора друкарнї алє робел, углавним, комерциялни роботи бо мал широки круг познанствох, а на чоло Друкарнї пришли особи з потримовку партийних структурох. Но, криза у привреди була вше моцнєйша и вецей ше нє могло повториц таке удатне дїлованє яке було зазначене у периодзе од 1967. по 1975. рок. Єфрем Колєсар пошол до пензиї 1981. року.
Допринос на културним полю edit
Кед слово о анґажованю Єфрема Колєсара на културним полю, о тим мож повесц тельо же вон брал учасц у културних рушаньох там дзе чувствовал же може допринєсц. У другей половки 1960-тих бул предсидатель Совиту Дома култури у Руским Керестуре так же бул у ситуациї утвердзовац и преширйовац сотруднїцтво и приятельства зоз членами ансамба ПУНА и Театра "Александра Духновича" зоз Прешова хтори теди частейше нащивйовали Войводину и одходзел до Чехословацкей кед руски ансамбли и театер нащивйовали Прешовщину.
Бул Єфрем Колєсар тиж и член Управного одбору Фестивала "Червена ружа" як и даєдних його комисийох.
Любел Єфрем Колєсар бавиц шах або ше покартац у просторийох СД "Русин", одбавиц столни тенис у школи, любел лапац риби на беґелю. Пензионерски днї му загорчала война на початку 90-тих, розпадованє Югославиї, гиперинфлация, а саме здравє му було начате кед му одстранєта єдна покрутка. Шерцо му ослабело а 29. септембра 1996. року цалком одказало послушносц. Поховани бул на керестурским теметове.
Ґалерия edit
-
Активисти у спорту Руского Керестура 1943/44. року: стоя, з лїва, Дюра Варґа, Єфрем Колєсар, Евґений Джуня, Яким Олеяр, Юрай (Дюра) Сеґеди. Шедза, з лїва, Евґений Медєши, Сабадош, Ириней Тимко, Цап, Йовґен Планчак. -
Колектив Аматерского руского театру Дядя на драги до Чехословацкей дзе виводзели театрални фалат Женїдба 1968. року -
Пред каждим театралним Мемориялом П. Р. Дядї делеґация роботнїкох у култури нащивйовала гроб Петра Ризнича Дядї. Ту Єфрем Колєсар трима пригодну бешеду. -
Стоя Наталия Колєсар и Олґа Бодянєц, куча Єфрем Колєсар, и госци з Театру А. Духновича з Прешова Настя Бережна и -
Наталия и Єфрем Колєсар зоз дзвчатми Андрею и Даниелу єдного лєта у Старим Ґраду на острове Хвар
Литература edit
Дюра Латяк Руске слово 1945-1985 [Прегляд кадрового розвою] , Нови Сад, 1985. б. 79;153.
Вонкашнї вязи edit
Гавриїл Колєсар, Здогадованє − Єфрем Колєсар (1922–1996), Studia Ruthenica, Дружтво за руски язик, литературу и културу, ч. 22, 2017, б. 74-83.