Wp/mag/गया मण्डल

< Wp | mag
(Redirected from Wp/mag/गया जिला)
Wp > mag > गया मण्डल

गया मण्डल (गया जिला) भारतके बिहार राज्यके एगो मण्डल है । मण्डलके मुख्यालय गया है । ई क्षेत्रके लोग मगही बोलहथिन ।[1][2] गया मण्डल भारतके बिहार राज्यके अड़तीस मण्डलमे से एक है । एकर आधिकारिक स्थापना ३ अक्टूबर १८६५ के होलैहल । ई मण्डल दक्खिनदन्ने झारखण्ड राज्ज साथे सीमा साझा करहै । गया नगर बिहारके दोसरा सबसे बड़का नगर है ।

गया मण्डल
गया जिला
मण्डल
Lua error in Module:Wp/mag/Location_map at line 403: देशान्तरला कौनो मान प्रयोग नै कैल गेल.
देस  भारत
राज्य बिहार
प्रमण्डल मगध
मुख्यालय गया
प्रखण्ड : 24
सरकार
  सान्सद् जीतन राम माञ्झी (हम)
  लोकसभा निर्वाचनक्षेत्र गया
  बिधायक (गयानगर) (श्री) डाॅ॰ प्रेमकुमार (भाजपा)
क्षेत्रफल
४९७६ किमी (Formatting error: invalid input when rounding वर्गमील)
  क्रम बिहारमे दोसरा

इतिहास

edit

गयाके उल्लेख हिन्दु महाकाव्य रामायण आउ महाभारतमे मिलहै । कहल जाहै कि राम, सीता आउ लक्ष्मण साथे, अपन पिता दशरथके पिण्डदान देवेला गया गेलन हल । महाभारतमे ई स्थानके पहचान गयापुरीके रूपमे करल गेलहै । बायु पुराणमे कहल गेलहै कि गयासुर एगो राक्षस (असुर) के नाम हलै जेकर देह कठोर तपस्या करे आउ बिष्णुसे आशीर्वाद प्राप्त करेके बाद पवित्र हो गेलैहल । ऐसन कहल गेलैहल कि गयासुरके देद गयाक्षेत्रके नामसे जानल जाइत रहतै ।

विभाग

edit

जनसङ्ख्या

edit
ऐतिहासिक जनसङ्ख्या
बरिसजन॰±% p.a.
1901791,096    
1911829,139+0.47%
1921826,039−0.04%
1931916,408+1.04%
19411,064,854+1.51%
19511,178,093+1.02%
19611,392,472+1.69%
19711,725,583+2.17%
19812,150,406+2.23%
19912,664,803+2.17%
20013,473,428+2.69%
20114,391,418+2.37%
source:[4]
गया मण्डलमे धरम (२०११)[5]
धरम वा मत प्रतिशत
हिन्दुधरम
 
88.27%
इस्लाम
 
11.12%
अन्य अथवा न बतावल
 
0.61%

२०११ के जनगणना अनुसार गया मण्डलके जनसङ्ख्या ४३,९१,४१८ है,[6][7] जे लगभग मोल्दोवा राष्ट्र वा अमेरिकी राज्य केण्टकी के बराबर है ।[8] जेकरासे एकरा भारतमे ४२मा स्थान भेँटह (कुल ६४० मे से) ।[6] मण्डलके जनसङ्ख्या घनत्व 880 प्रत्येक वर्ग किलोमीटर में निवासी (2,300/वर्ग मील) निवासी प्रति बर्गकिलोमीटर है ।[6] २००१-२०११ के दशकमे एकर जनसङ्ख्या बृद्धिदर २६.०८% हलै । गयामे लिङ्गानुपात प्रति १,००० पुरुषपर ९३२ महिलाके है[6] आउ साक्षरतादर ६६.३५% है । १३.२४% जनसङ्ख्या नगरी क्षेत्रमे रहहै । अनुसूचित जाति आउ अनुसूचित जनजाति क्रमशः जनसङ्ख्याके ३०.३९% आउ ०.०७% है ।[6]

गया मण्डलमे भाषा (२०११)[9] ██ हिन्दी (51.36%)██ मगही (41.37%)██ उर्दू (7.04%)██ अन्य (0.23%)

भारतके २०११ के जनगणना खन्नि, मण्डलके ५१.३६% जनसङ्ख्या हिन्दी, ४१.३७% मगही आउ ७.०४% उर्दू अपन प्रथमभाषाके रूपमे बोलहलै ।[9]

सम्बन्धित लेख

edit

सन्दर्भ

edit
  1. "Bihar Tourism: Retrospect and Prospect
    Archived 2017-01-18 at the वेबैक मशीन," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999
  2. "Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810
  3. "Subdivision and Blocks | Gaya | India". अभिगमन तिथि 2024-01-07.
  4. "Table A-02 Decadal Variation in Population Since 1901: Bihar" (PDF). census.gov.in. भारतके रजिस्ट्रार जेनरल आउ जनगणना आयुक्त.
  5. "Table C-01 Population by Religion: Bihar". censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
  6. 1 2 3 4 5 "District Census Handbook: Gaya" (PDF). Census of India. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
  7. US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". मूल से 27 September 2011 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2011-10-01. Moldova 4,314,377 July 2011 est.
  8. "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. मूल से October 19, 2013 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2011-09-30. Kentucky 4,339,367
  9. 1 2 "Table C-16 Population by Mother Tongue: Bihar". censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.