Zeêuws
editEtymologie
editOver Middelnederlands vrucht(e) en Middelnederlands fruht van 't Latijnse fructus. In de Romeinsen tied direct overgenome. Tweêliengwoôrd mee fruit, wat-a via 't Frans de taele in gekomme is.
Omschrievienge
editvrucht v/m
- (botaonisch) Zaed'ouwend structuurtje an 'n bloeiende plante
- (aolledaegs) Deêl van 'n bloeiende plante, dikkels riek gekleurd, wat eên of meêr vruchten (bet. 1) omvat; in 't biezonder die-an gegete kunne ore en zoete smaeke
- D'opbriengst van iets ouwers, in 't biezonder errebeid
- Fleejaer è me 'ier verwermieng angeleid, dae plukke me noe de vruchten van.
- Ongeboren kind van 'n mense of 'n andere zoogbeêste
Uutspraek
edit[vrɵx̞t]
Verbugienge
editmeêrvoud vruchten, verkleinwoôrd vruchtje
Ontlêniengen in aore taelen
edit- froktu, fruktu Sranantongo
- fruktu Berbice-Nederlands
- vrucht, vrygt Neger'ollands
Vertaeliengen
editzaed'ouwend uutgroeisel
|
|
Bronnen
edit- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vrucht'
Etymologie
edit- zaeddraeger en verwante beteikenissen
As bie Zeêuws.
- vrêze
Vò 't leste in gebruuk in 't Middelnederlands, over Template:Wt/zea/onl forhta van Oergermaons *forhtaz 'bange'. Ergest onderwegt is t'r 'n zelfstandig naemwoôrd van gemaekt. Deu homoniemenvrêze is deze beteikenisse te komme vervallen.
Omschrievienge
editvrucht v (m)
- vrucht (aolle beteikenissen)
- verouwerd vrêze; alleên nog in godsvrucht
Uutspraek
edit- [vrɵxt], [vʀɵxt] Nederlands in Nederland
- [vrʏçt] Belgs-Nederlands
Verbugienge
editvruchten meêrvoud, vruchtje verkleinwoôrd
Saemenstelliengen
edit- etymologie 1
Uutdruksels
edit- Aan de vruchten kent men de boom
- an wat 'n doed weet je wat vò mens at 't is
- in de guus 'erken je d'ouwers
- Dat werpt zijn vruchten af, d'r kom winst van (nie altoos in geld)
- Ergens de vruchten van plukken, profiet ergest van è
Ontlêniengen en afstammeliengen
editZiet ok bie Zeêuws.
Bronnen
edit- Hans de Groot c.s. (red.), Idioomwoordenboek. Verklaringen en herkomst van uitdrukkingen en gezegden. Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 1999: p. 944-5
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vrucht'