Wt/zea/vrucht

< Wt | zea
Wt > zea > vrucht

Zeêuws

edit

Etymologie

edit

Over Middelnederlands vrucht(e) en Middelnederlands fruht van 't Latijnse fructus. In de Romeinsen tied direct overgenome. Tweêliengwoôrd mee fruit, wat-a via 't Frans de taele in gekomme is.

Omschrievienge

edit

vrucht v/m

  1. (botaonisch) Zaed'ouwend structuurtje an 'n bloeiende plante
  2. (aolledaegs) Deêl van 'n bloeiende plante, dikkels riek gekleurd, wat eên of meêr vruchten (bet. 1) omvat; in 't biezonder die-an gegete kunne ore en zoete smaeke
    • ʼn Tomaot is botaonisch 'n schienvrucht, mae in de keuken 'n groente.
    • D'r groeide gêên vruchten 't êêle jaer, de vuulte goeng dôôd op 't land en de 'oenders leide eiers daer as je mee kon knikkere. (Jan Zwemer, De sprookjes van Moedertje Jans en de faobels van Jodocus)
  3. D'opbriengst van iets ouwers, in 't biezonder errebeid
    • Fleejaer è me 'ier verwermieng angeleid, dae plukke me noe de vruchten van.
  4. Ongeboren kind van 'n mense of 'n andere zoogbeêste

Uutspraek

edit

[vrɵx̞t]

Verbugienge

edit

meêrvoud vruchten, verkleinwoôrd vruchtje

Ontlêniengen in aore taelen

edit

Vertaeliengen

edit

Bronnen

edit
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vrucht'


Etymologie

edit
zaeddraeger en verwante beteikenissen

As bie Zeêuws.

vrêze

Vò 't leste in gebruuk in 't Middelnederlands, over Template:Wt/zea/onl forhta van Oergermaons *forhtaz 'bange'. Ergest onderwegt is t'r 'n zelfstandig naemwoôrd van gemaekt. Deu homoniemenvrêze is deze beteikenisse te komme vervallen.

Omschrievienge

edit

vrucht v (m)

  1. vrucht (aolle beteikenissen)
  2. verouwerd vrêze; alleên nog in godsvrucht

Uutspraek

edit
  • [vrɵxt], [vʀɵxt] Nederlands in Nederland
  • [vrʏçt] Belgs-Nederlands

Verbugienge

edit

vruchten meêrvoud, vruchtje verkleinwoôrd

Saemenstelliengen

edit
etymologie 1

Uutdruksels

edit
  • Aan de vruchten kent men de boom
    1. an wat 'n doed weet je wat vò mens at 't is
    2. in de guus 'erken je d'ouwers
  • Dat werpt zijn vruchten af, d'r kom winst van (nie altoos in geld)
  • Ergens de vruchten van plukken, profiet ergest van è

Ontlêniengen en afstammeliengen

edit

Ziet ok bie Zeêuws.

Bronnen

edit
  • Hans de Groot c.s. (red.), Idioomwoordenboek. Verklaringen en herkomst van uitdrukkingen en gezegden. Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 1999: p. 944-5
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vrucht'