Wt/zea/suker

< Wt | zea
Wt > zea > suker

Zeêuws

edit
 
Korreltjes kristalsuker.

Etymologie

edit

Over Middelnederlands suker, Oudfrans sucre, ouwer çucre/zucre, Italiaons zucchero, Siciliaons zúccaru, Araobisch سُكَّر‎ sukkar, Perzisch شکر‎ šakar en Middelperzisch 𐫢𐫞𐫡‎ šql (šakar) van Sanskriet शर्करा śarkarā (oôrsproenkelijk 'grof zand, steênslag'). Verwant mee Oudgrieks κρόκη krokè 'kiezel'.

Omschrievienge

edit

suker m

  1. (collectief) kristal- of poeiervurmige saccharose (C12H22O11), 'n zoete smaekende stof die-a van nature in vee planten (veraol vruchten) vòkomt, in grôte porties in zoetig'eden gestopt oor en bie verbrandienge vee energie geeft
  2. (telbaer, wetenschap), ielke stof uut, 'n 'êle klasse van zukke stoffen (de sukers), mee vergliekbaere eigenschappen
  3. sukerziekte, diabetes mellitus

Uutspraek

edit

[ˈsykər]

Verbugienge

edit

sukers meêrvoud (bet. 2), sukertje verkleinwoôrd

Opmerkienge: 't woôrd sukerei is gin afleiienge van suker, awast eit 't buten twuvel invloed op de vurmienge g'aod.

Saemenstelliengen

edit

Uutdruksels

edit
  • wat vò suker opete, zòmae zonder te vraegen wat van 'n ander anneme
  • ’t Is of t'r suker mee pollepels t'eten is, d'r komme dae vreêd vee mensen over de vloer
  • ’t Lieken wè of t'n suker an z'n 'ielen 'angende eit, die eit noga wat volk achter z'n an lôpe

Ontlêniengen in aore taelen

edit

Vertaeliengen

edit

Bronnen

edit
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 962-3
  • Iengelstaelige Wiktionary bie sugar
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'suiker'


Etymologie

edit

Van Oudfrans sucre, sinds midden dartienden eêuw bekend. Ziet vadder bie Zeêuws.

Omschrievienge

edit

suker m, o

  • suker (altoos de rietsuker, bêtesuker was nog nie bekend)

Uutspraek

edit

/ˈsyːkər/ (westelijk), /ˈsuːkər/ (oôstelijk)

Verbugienge

edit

As 't mannelijk is.

nom. die suker
gen. des suker[s]
dat. den sukere
acc. den suker

Varianten

edit

Afstammeliengen

edit

Bronnen

edit