Wt/zea/praete

Zeêuws

Etymologie

Van Middelnederlands praten; dienkelijk 'n klanknaebootsienge.

Omschrievienge

praete Noôrd-Zeêuws

1. klappe, spreke (veraol mee de naedruk op d'n daed of 't geluid dat 't maekt, minder op wat gezeid oôr)
2. geluid geve (gezeid van beêsten, veraol van 'oenders kort vò de leg)

Uutspraek

[ˈprɛːtə]

Vervoegienge

infinitief	praete(n)
gerundium	te praeten(e)
tegewoordigen tied	ik praet	oôns praete(n)
	jie praet (praete)	julder praete(n)
	'ie praet	'ulder praete(n)
flejen tied	ik, jie, 'ie praette, praetede	oôns, julder, 'ulder praette, praetede
gebieënde wieze	praet
onvoltoôid deêlwoôrd	praetende
voltoôid deêlwoôrd	ei (g)epraet
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

deverbaol zelfstandig naemwoôrd

• praet

Saemenstelliengen

• achterafpraete
• achteranpraete
• achteroppraete
• praetbolle
• praetzak

Uutdruksels

• Praet je over de vent, 'ie is t'r bie of omtrent, spreek nie van d'n duvel of 'ie doet wat mee joe (oud biegeloôf)
• in en uut praete, onzin praote, nie wete wat-a je zeit
• je praet 'rvan, dae zei je nog wat zinvols, dat ao'k zelf nog nie bedocht

Varianten

• praote Walchers, westelijk Zuud-Bevelands (verplicht); Noord-Bevelands, Tools in Fluplands (nessens praete)
• praoten in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland
• prate vò de leute gebruukt om an te geven dat iemand 'Oôg-Nederlands praot of prebeêrt te praoten (allêne Noôrd-Zeêuws)

Ontlêniengen in aore taelen

Ziet bie praote.

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Nie-taelgebonde: 💬
• Afrikaons: praat
• Araobisch: تَكَلَّمَ (takallama)
• Berbice-Nederlands: bifi
• Braebants: klappe
• Chinees (Mandarijn): 說話/说话 (shuōhuà), 説/说 (shuō)
• Duuts: reden
• Frans: parler
• 'Ebreêuws: דִּבֵּר (dibér)
• Hindi: बात करना (bāt karnā), बोलना (bolnā)
• 'Ollands: praete (Oud-Zuud-'Ollands), prate, praote (Utrechts)
• Iengels: talk
• Italiaons: parlare
• Japans: 話す (はなす, hanasu)
• Latijn: loquī, fabulāre, fārī
• Limburgs: kalle, moele enz., klappe (westelijk), praote (o.m. Mestrichts)
• Middelnederlands: callen, clappen, couten, dillen, ghespreken, praten, talen

• Nederlands: praten
• Nedersaksisch/Platduuts: kuiern (Twents), snacken (in Duutsland)
• Oudgrieks: λαλέω (laleoo)
• Oudnederlands: quethan
• Oôst-Vlaems: klappen
• Poôls: mówić (imp.); rozmawiać, porozmawiać imp.-perf. paer
• Portugees: falar
• Russisch: говори́ть (govorít'), поговори́ть (pogovorít') imp.-perf. paer
• Skepi: prat
• Spaons: hablar
• Swahili: kuzungumza
• Turks: konuşmak
• Westerlauwers Vries: prate
  • Hindeloôpers: praetje
  • Terschelliengs: praatsje
• West-Vlaems: klappen
• Zweeds: prata, tala

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 747

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank