Wt/zea/nie

Zeêuws

Etymologie

Van Middelnederlands niet, Vmnl. niwet, uut Oudnederlands niewiht, wat-a in aolle West-Germaonse taelen cognaoten ei. Gevurmd uut *ne 'nie' (ziet ok neênt) + *wiht-, wat oôns woôrd wicht maer oôrsproenkelijk 'dienk' betêkend 'ebbe moe. De grondbetêkenisse is dus 'niks', en die eit 't in ouwer Nederlands ok dikkels nog. De vurm niet mee -t kom in ouwer Zeêuws nog dikkels vò, 'n ienkelde keêr ok in de betêkenisse 'niks'.

Omschrievienge

nie

1. Biewoôrd daer-a je aol 't gezeide ontkent.
   • ʼk Bin nie op schole gegae om 'eêl d'n dag mee m'n 'anden te werken!
2. Partikel nae 'n stellende vraege.
   • Ze ziet 'r vreêd goed uut vandaege, nie?

Uutspraek

[ni]

Varianten

• niet
• 'n ... nie(t) (dobbele ontkennienge)

Ontlêniengen in aore taelen

• na Maegdeneiland-Creooliengels, Neger'ollands
• ni Berbice-Nederlands (as vraegwoôrd), Neger'ollands, Skepi
• no, nu, nǝ, nē, ne, nit varianten in 't Neger'ollands

Vertaelienen

biewoôrd van ontkennienge

• Afrikaons: nie (... nie)
• Araobisch: لَا‎ (lā), لَم‎ (lam) (in bevelen)
• Bretoens: nie
• Chinees (Mandarijn): 不 (bù)
• Duuts: nicht
• Frans: ne ... pas
• Westerlauwers Vries: net
• Hindi: नहीं (nahī̃), न (na) (mee imperatief)
• 'Ollands: nie, niet, iet
• Iengels: not, don't (bie de meêste werkwoorden)
• Japans: ...ではない (de wa nai)
• Latijn: nōn, nē (mee imperatief)
• Limburgs: nie(t) (westelijk), neet (oôstelijk en noordelijk), nit (zuudoôstelijk)

• Nederlands: niet
• Nedersaksisch/Platduuts: nie(t) (Urkers, Veluws, Sallands, Drents), neet (Oôst-Achter'oeks, West-Twents), nait (Greuniengs), nich (Oôst-Twents, in Duutsland)
• Oudgrieks: οὐ (ou), μή (mè) (mee imperatief)
• Portugees: não
• Russisch: не (nje)
• Spaons: no
• Swahili: uutgedrukt in werkwoôrdsvurm
• Stasvries en verwanten: nyt
• West-Vlaems: (en) nie(t)

Bronnen

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'niet'