Wt/zea/'oe

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands hoe en Oudnederlands huo van Oergermaons *hwō. Kan net as de variant *hwē uutgeleid ore as instrumentalis van *hwat, dus mee as oorsproenkelijke betêkenisse 'waermee'.

Omschrievienge

1. Op welke wieze
   • ʼOe kom ik van De Polder in Erremu?
   • Jie bin a klaer ee! 'Oe ei-je dat gedae?
2. In welke maete
   • ʼOe groôt is jen auto?

Uutspraek

[u]

Dialectvarianten

• hoe Goerees, Flakkees

Saemenstelliengen

• 'oe-da(t), 'oe-of

Uutdruksels

• ʼOe is 't? –Meugeleke antwoôrden
  • Goed, en 'k è nog over
  • antwoôrden vò as 't nie zò goed of nie biezonder goed gaet:
    • ʼt Bin raepjes en aerpels
    • ʼt Is net zòvee appels as peren (Kedamme)
    • Mee de raopen in de pot (Zaomslag)
    • ʼt Is wat of niks (Zurrikzeê)
    • ʼt Ei gin overschot
    • Petaoten! (Smerdiek)
    • ʼt Is gaon en kommen (Sluus)
    • ʼt Is nie vee begost (Axel)
    • ʼt Is mae maegertjes (De Polder)
    • ʼt Is gin 'eilige dag (Serenoek)
    • ʼt Ei nie over (Kapelle)

Ontlêniengen in aore taelen

• ho Berbice-Nederlands
• hoe, ho, hue Neger'ollands
• hosmetju ('ʼoe is 't mee joe?') Skepi

Aore schriefwiezen

• oe (gin standaerdspellienge)

Vertaeliengen

Op welke wieze

• Araobisch: كَيْف‎ (kayf)
• Berbice-Nederlands: ho, hoso, huso
• Braebants: 'oe, hoe
• Chinees (Mandarijn): 怎麼樣, 怎么样 (zěnmeyàng), 怎麼, 怎么 (zěnme), 怎樣, 怎样 (zěnyàng)
• Duuts: wie
• Frans: comment
• Westerlauwers Vries: hoe
• Hindi: कैसे (kaise), कैसा (kaisā)
• Iengels: how
• Japans: どう (dō)
• Latijn: quōmodo

• Limburgs: wij (westelijk), wie (oôstelijk)
• Nederlands: hoe
• Nedersaksisch/Platduuts: oe (Urkers en Sallands), hoe (Sallands, Drents, Veluws, West-Achter'oeks), hou (Greuniengs), hoo, woo (Twents, in Duutsland)
• Oudgrieks: πῶς (poos)
• Portugees: como
• Russisch: как (kak)
• Spaons: como
• Swahili: namna, jinsi, -je
• West-Vlaems: 'oe

Bronnen

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 122

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'hoe'