Wt/zea/zwemme

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands swemmen/swimmen en Oudnederlands *swimman van Oergermaons *swimmaną. Meschien van dń Indo-Europese wortel *vem- 'tiere, lustig bewege' mee s-mobile.

Omschrievienge

zwemme werkwoôrd

1. z'n eige mee spierkracht deu of op 't waeter of 'n aore vloeistoffe bewege
2. (figuurlijk) zwemme in: ergest vreêd vee van è

Opmerkienge: dit woôrd stae nie in 't WZD, buten twuvel om-at 't gebruuk d'rvan opgezieë tegen 't Nederlands gin biezonder'eden eit.

Uutspraek

[ˈzʋæmə], [ˈzβ̞æmə]

Vervoegienge

infinitief	zwemme(n)
gerundium	te zwemmen(e)
tegewoordigen tied	ik zwem(me)	oôns zwemme(n)
	jie zwem(t) (zwemme)	julder zwemme(n)
	'ie zwem(t)	'ulder zwemme(n)
flejen tied	ik, jie, 'ie zwom	oôns, julder, 'ulder zwomme(n)
gebieënde wieze	zwem(t)
onvoltoôid deêlwoôrd	zwemmende
voltoôid deêlwoôrd	ei (g)ezwomme(n)
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Saemenstelliengen

• zwembalge

Dialectvarianten

• zwemmen in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland

Ontlêniengen in aore taelen

• swem, swemwa Berbice-Nederlands
• swim, zwem, zwim Neger'ollands
• swemwa Skepi
• swen, swem Sranantongo (kan ok uut 't Nederlands komme)

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Afrikaons: swem
• Araobisch: سَبَحَ‎ (sabaḥa)
• Berbice-Nederlands: swem, swemwa
• Chinees (Mandarijn): 游泳 (yóuyǒng)
• Duuts: schwimmen
• Frans: nager
• 'Ebreêuws: שָׂחָה‎ (sachá)
• Hindi: तैरना (tairnā)
• 'Ollands: zwemme, swemme, zwùmme (Katwieks), zwimme (Zuudoôst-Utrechts), zwumme (Noôrd-'Ollands)
• Iengels: swim
• Italiaons: nuotare
• Japans: 泳ぐ (およぐ, oyogu)
• Latijn: nāre, natāre
• Limburgs: zjwumme (oôstelijk), zwumme (westelijk)

• Nederlands: zwemmen
• Nedersaksisch/Platduuts: zwimmen enz.
• Oudgrieks: νήχομαι (nèchomai), νέω (neoo)
• Portugees: nadar
• Russisch: пла́вать ((plávatʹ) (abstract), плыть (plyt') (concreet)
• Skepi: swemwa
• Spaons: nadar
• Stasvries en verwanten: swemme (Stas, Midslands), swimme (Bildts)
• Swahili: kuogelea
• Westerlauwers Vries: swimme
  • Hinderloopers: swemme
  • Terschelliengs: swomme
  • Schiermonnikoôgs: swomme
• West-Vlaems: zwemmen

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1205

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'zwemmen'