Zeêuws edit
Etymologie edit
Over Middelnederlands slapen en Oudnederlands slāpan van Oergermaons *slēpaną. Komt allêne in de Germaonse taelen vò (en dan allêne 't West- en Oôst-Germaons; de Noôrd-Germaonse taelen gebruke 't woôrd sofa, wat-a van 't Oergermaonse swefaną komt en uutendelienge van d'n Indo-Europese wortel *swep- (en dus verwant is mee hypnose)). Ze dienke dat 't woôrd 'n afgeleide is van slap; 't moet dan wè 'n vreêd ouwe afleiienge weze anders was 't gin sterk werkwoôrd. (Zwakke varianten, kommende van *slepjaną, bin wè bekend, bevòbbeêld uut 't Iengels).
Omschrievienge edit
slaepe Goerees, Flakkees, Schouwen-Duvelands (as 'oôdvurm), Tools in Fluplands, Noord-Bevelands, Walchers (as bievurm)
- in diepe ruste weze, buten bewustzien
- slap 'ange (van landbouwplanten, veraol sukerbieten)
Uutspraek edit
[ˈslɛːpə]
Vervoegienge edit
| infinitief | slaepe(n) | |
| gerundium | te slaepen(e) | |
| tegewoordigen tied | ik slaep | oôns slaepe(n) |
| jie slaep(t) (slaepe) | julder slaepe(n) | |
| 'ie slaep(t) | 'ulder slaepe(n) | |
| flejen tied | ik, jie, 'ie sliep | oôns, julder, 'ulder sliepe(n) |
| gebieënde wieze | slaep(t) | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | slaepende | |
| voltoôid deêlwoôrd | ei (g)eslaepe(n) | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
Saemenstelliengen en afleiiengen edit
Uutdruksels edit
- slaepe mee, seks è mee, vleiselijke gemeênschap è mee (iemand)
Aore vurmen edit
- slaope Burgerzeêuws (altoos), Zeêuwse Eilanden (nessens slaepe)
- slaopen Zeêuws-Vlaonderen (altoos), oôstelijk Zuud-Beveland (nessens slaèpen)
- slaèpe (westelijk), slaèpen (oôstelijk) Zuud-Bevelands, nessens slaope(n)
Ontlêniengen in aore taelen edit
Vertaeliengen edit
Vertaeliengen
|
|
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 870
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank