Wt/zea/aevereks

Zeêuws

Etymologie

Van Middelnederlands averechts, ouwer averecht, uut af + recht, dus 'van de rechte wegt af'. Ziet ok lienks.

Omschrievienge

aevereks bievoegelijk naemwoôrd biewoord

1. lienks'andig:
   • aevereks weze
2. mee de lienker'and, veraol as 't dae normaol nie mee gaet
   • aevereks schrieve
3. andersom:
   1. binnenste buten
   2. achterste vôren
   3. (bie 't breien) mee omgekeêrde steken
4. dwers, dwarkerig (van karakter)

Opmerkienge: aevereks is nie zò ouwerwes as reks, awast komt aeverech(t)s zeker wè vò (ziet onder).

Uutspraek

[ˌɛːvəˈræks], [ˈɛːvəˌræks]

Verbugienge

aeverekse, aevereksen m

Trappen van vergliekienge

aeverekser, meêst aevereks

Saemenstellienge

• aevereksomme

Uutdruksels

• Z'n 'anden stae aevereks, 'ie is vreêd on'andig
• D'aeverekse kante, de binnenkante, achterkante enz., die je as alles normaol zit nie te zieën kriegt (tegendeêl: de rekse/rechtse kante)
• ʼn aevereks 'oen, 'n 'oen mee z'n plumen aevereks
• aevereks werke, zò werke dat d'uutwerkienge d'omgekeêrde is van wat 'r bedoeld wier (van 't maetregel gezeid)

Dialectvarianten

• aovereks Burgerzeêuws, Zeêuws-Vlaonderen
• aèvereks Zuud-Bevelands
• aeverech(t)s, aoverech(t)s, aèverech(t)s

Vertaeliengen

± omgekeêrd van de gewône situaotie

• Duuts: links
• Nederlands: averechts (nie in aolle beteikenissen)

• Nedersaksisch/Platduuts: krang

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 14

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank