Wp/cnr/Slobodan Tomović

Dr Slobodan Tomović (Mateševo, 20. maj 1929 – Podgorica, 25. avgust 2016) je crnogorski filozof.

Biografija

Slobodan Tomović rođen je u Mateševu 20. maja 1929. godine. Osnovnu školu završio je u Mateševu, a gimnaziju je pohađao u Kolašinu, Beranama i Nikšiću. Diplomirao je filozofiju na Filozofskome fakultetu u Beogradu, đe je i doktorirao 1973. godine, odbranivši tezu Njegoševi opšti ontološki pogledi.

Kao pobornik parlamentarne demokratije bio je na udaru vlasti nakon Drugog svjetskog rata; više puta je hapšen, a isključivan je i sa univerziteta.

Radio je kao profesor filozofske grupe predmeta u Peći, Smederevskoj Palanci, Beranama i Podgorici. Za redovnog profesora Univerziteta Crne Gore izabran je 1979. godina. Od 1977. do 1992. godine bio je stručni urednik (za sve oblasti) Enciklopedije Jugoslavije za Crnu Goru. Od 1982. do 1991. godine bio je angažovan kao profesor na postdiplomskim studijama u Dubrovniku. Od 1993. do 2000. godine bio je ministar vjera u Vladi Republike Crne Gore.

Učestvovao je na brojnim naučnim skupovima u zemlji i inostranstvu. Uz šesdesetak objavljenih knjiga, napisao je i objavio oko 800 posebnih studija, tekstova, predgovora i sl.

Preminuo je u Podgorici 25. avgusta 2016. godine.

Naučni rad

U centru Tomovićeva naučnoga interesovanja bila je filozofija, pa se njegov ukupni naučni opus može podijeliti na djela filozofskoga, filozofsko-bogoslovskoga, filozofsko-istorijskoga, filozofsko-etičkoga, esejističko-literarnoga i teorijsko-saznajnoga karaktera.

Priredio je i uredio brojna izdanja, među kojima su ’Djela Nikole I Petrovića, Memoari Gavra Vukovića i Radomira Vešovića, Enciklopedija Njegoš i dr. Korpusu djela esejističko-literarnoga karaktera pripadaju knjige Junak apsurda (Pobjeda, Titograd, 1980), Moguća stvarnost (Pobjeda, Titograd, 1987), Likovi antihrista u literaturi Dostojevskog (Stupovi, Andrijevica, 1997) i Kafka – vizionar svjetskog poretka (KPZ, Podgorica, 1999). Mimo toga korpusa, književnost je bila trajna inspiracija Tomoviću, pa je i u okviru djela filozofske provenijencije redovno posezao za primjerima iz svijeta literature. No, tumačenje književnoga djela Petra II Petrovića Njegoša zauzima posebno mjesto u naučnom opusu Slobodana Tomovića.

Tomovićev njegošološki rad bez pandana je u montenegristici. Osim što je pripremio opsežne komentare tri Njegoševa ključna djela, Njegošu je posvetio tri monografije (Njegoševa luča, Vječna zublja Njegoševa i Njegoševa filozofija prirode), leksikon Filozofsko-bogoslovski pojmovnik Njegoševog djela, a bio je i glavni i odgovorni urednik Enciklopedije Njegoš. Njegov njegošološki opus pripada korpusu naučnih djela crnogorskih autora koji su sedamdesetih i osamdesetih godina XX vijeka izvršili svojevrsni metodološki obrt u tretmanu Njegoševa književnog stvaralaštva i crnogorske književnosti uopšte, odbacivši tradicionalističke koncepcije koje su u Njegošu viđele isključivo korifeja kosovske misli, a crnogorsku književnost smatrale tek regionalnim fenomenom.

Radovi Radoja i Danila Radojevića, Vojislava P. Nikčevića, Milorada Stojovića, Radoslava Rotkovića, Slobodana Tomovića, Branka Banjevića, Jevta Milovića, Krsta Pižurice, Sretena Perovića, Milorada Nikčevića i drugih utemeljili su modernu montenegristiku zasnovanu na temeljnim naučnim spoznajama o neupitnoj crnogorskoj nacionalnoj i kulturnoj samobitnosti i o Njegoševu djelu kao neprevaziđenoj emanaciji crnogorskoga duhovnoga identiteta.