Wn/shn/FAO တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈ Asia-Pacific ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ
ဝၼ်းသုၵ်း၊ ၸူႇလၢႆႇ 26၊ 2024
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ ၽႄႈလၢမ်း တီႈၵူၼ်းလႄႈ တူဝ်သတ်း ဢၼ်လီၵူဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ ၸုမ်းၽၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လႄႈ တၢင်းၵိၼ် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (FAO) တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢေးသျႃး-ပၸိၾိၵ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။
ၸိူဝ်ႉမႅင်း H5N1 ၼႆႉ ၽႄႈၸပ်းၵၼ် ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်သေ ထိုင်တီႈ လိုမ်ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇပွတ်းၸၢၼ်း လႄႈ လိုမ်ဢႅၼ်ႇတၢၼ်ႇတီးၵ သေ တိတ်းၸပ်းပႃး တူဝ်သတ်းထိူၼ်ႇ လႄႈ တူဝ်သတ်းၼႂ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ယၢမ်ႈဢမ်ႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ ၼႆ ၸုမ်း FAO ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
FAO လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ၼူဝ်ႇဝႄႇလ် A/H5N1 ဢၼ်ၸပ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈထိုင်ၸၼ်ႉ တၢင်းပဵၼ်လူင်လႄႈ လူဝ်ႇလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႇႁႄႉၵင်ႈ ၵုမ်းထိင်း တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆး ၼႆယဝ်ႉ။
တႄႇဢဝ် ပီ 2023 မႃးၼႆႉ မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ 13 ၵေႃႉသေ မိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းဝႅတ်ႉၼမ်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ် ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ 13 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႄႈၶွင် ၸိူဝ်းပဵၼ်တီႈ ဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး မိူင်းၾီလိပ်ႈပိၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးပိူင်သၽႃႇဝ တူဝ်မီးၸႂ်လၢႆလၢႆလွင်ႈလႄႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ငဝ်းလၢႆးဢၼ်လီမႆႈၸႂ်ယူႇ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉၼႆႉ ၽႄႈလၢမ်းထႅင်ႈ မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး၊ မိူင်းၼေႇပေႃး လႄႈ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈမိူင်းထႆး လႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ယင်းပႆႇမီးၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း H5N1 ၼႆ FAO လၢတ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉၵႆႉၼႆႉသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလၢႆပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼူၵ်ႉ လႄႈ တူဝ်သတ်းထိူၼ်ႇ လႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လၢၼ်ႉ ဢိၵ်ႇပႃး တူဝ်သတ်း ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း တႃႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉပတ်ႉပိုၼ်ႉၼႆႉယဝ်ႉ။
ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၶၢဝ်ႇ
- Reuters. "UN agency seeks urgent response to 'alarming' spread in Asia-Pacific bird flu" — Reuters, July 25, 2024
- Yasin Gungor. "UN food agency demands urgent action against avian flu in Asia-Pacific" — Anadolu Agency, July 25, 2024
- Reuters. "UN agency calls for urgent response to 'alarming' rise in Asia-Pacific bird flu cases" — TBS News, July 25, 2024
