Wt/zea/zwart

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands swart en Oudnederlands suart van Oergermaons *swartaz. Uutendelienge van de wortel *suord- 'zwart, vuul'.

Omschrievienge

zwart bievoegelijk naemwoôrd

1. (van, in) de kleur van roet, weinig of gin licht in 't zichtbaere spectrum trugkaesende, of glad zonder licht
2. doenker van vuulte, bevòbeeld van de modder

Uutspraek

[zʋɑ(r)t], [zβ̞ɑ(r)t]

Verbugienge

zwarte, zwarten m

Trappen van vergliekienge

zwarter, zwartje

Afleiienge

• zwartje

Saemenstelliengen

• zwartekousenkerke
• zwartkeus
• zwartlieren
• zwartmokke
• zwartmokus
• Zwartpetjes

Uutdruksels

• Zò zwart as de pot / as de schouwe, vreêd zwart
• zwart ore, mis gae
• zwarte jeniever
• zwarte beier

Ontlêniengen in aore taelen

• swart, swat Neger'ollands
  • swatnis Maegdeneiland-Creooliengels
• swati Skepi

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Afrikaons: swart
• Araobisch: أَسْوَد‎ (ʾaswad)
• Berbice-Nederlands: krukru
• Chinees (Mandarijn): 黑 (hēi), 黑色 (hēisè)
• Duuts: schwarz
• Frans: noir
• 'Ebreêuws: שחור/שָׁחֹר‎ (sjachór)
• Hindi: काला (kālā)
• Iengels: black
• Italiaons: nero
• Japans: 黒い (くろい, kuroi)
• Kleverlands: swert (Arnhem, Nijmegen)
• Latijn: niger (glanzend), ater (dof)

• Limburgs: zjwart enz.
• Nederlands: zwart
• Nedersaksisch/Platduuts: zwart enz.
• Portugees: preto
• Russisch: чёрный (tsj'órnyj)
• Skepi: swati
• Spaons: negro
• Swahili: eusi
• Westerlauwers Vries: swart
  • Terschelliengs: swat
  • Schiermonnikoôgs: swets
• West-Vlaems: zwart

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1203

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'zwart'