Wt/zea/wachte

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands wachten van Oudnederlands *wahtōn, denominaol afgeleid van wacht.

Omschrievienge

wachte

1. bluve/gin actie onderneme toet-a wat gebeurt
2. de beêsten laete graeze en d'rbie bluve
3. de wacht 'ouwe bie de kezen of ander fruit
4. verwachte (veraol van weêr gezeid)

Opmerkienge: bie beteikenisse 3 kan 't lieënd vòwerp zòwè 't te beschermen fruit weze (kezen wachte) as de te wêren veugels (mossen wachte)

Uutspraok

[ˈʋɑxtə], [ˈβ̞ɑxtə]

Vervoegienge

infinitief	wachte(n)
gerundium	te wachten(e)
tegewoordigen tied	ik wacht	oôns wachte(n)
	jie wacht (wachte)	julder wachte(n)
	'ie wacht	'ulder wachte(n)
flejen tied	ik, jie, 'ie wachtte(n), wachtede	oôns, julder, 'ulder wachtte(n), wachtede
gebieënde wieze	wacht
onvoltoôid deêlwoôrd	wachtende
voltoôid deêlwoôrd	ei (g)ewacht
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Uutdruksels

• Wacht-'n-bitje is ok 'n durpje
• De schaopen wachten veur de keutels, verniet werke

Varianten

• wachten in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland
• wachen Krunege (oud)

Ontlêniengen in aore taelen

• wakti Berbice-Nederlands
• wacht, wach, wak, wag Neger'ollands
• wak Skepi
• wakti Sranantongo

Vertaeliengen

afwachte

• Afrikaons: wag
• Araobisch: اِنْتَظَرَ ((i)ntaẓara)
• Berbice-Nederlands: wakti
• Chinees (Mandarijn): 等 (děng), 等待 (děngdài), 待 (dài)
• Duuts: warten
• Frans: attendre
• 'Ebreêuws: חִכָּה/חיכה (chiká)
• Hindi: इंतज़ार करना (intzār karnā)
• Iengels: wait
• Italiaons: aspettare
• Japans: 待つ (まつ, matsu)
• Latijn: ex(s)pectāre
• Limburgs: wachte
• Nederlands: wachten
• Oôst-Vlaems: wachten

• Oudgrieks: μένω (menoo)
• Poôls: czekać imp.
• Portugees: esperar
• Russisch: ждать (zjdat'), подожда́ть (posozjdát') imp.-perf. paer
• Skepi: wak
• Spaons: esperar
• Swahili: kusubiri
• Turks: beklemek
• Westerlauwers Vries: wachtsje
  • Hindeloôpers: wachte, waetsje
  • Terschelliengs: wachtse (West), wachtsje (Oôst)
  • Schiermonnikoôgs: wachtje
• West-Vlaems: wachten
• Zweeds: vänta, bida

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1103

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'wachten'