Zeêuws edit
Etymologie edit
- werkwoôrd
Over Middelnederlands vriesen van Oergermaons *freusaną. Uutendelienge van d'n Indo-Europese wortel *pr(e)us-.
- bievoegelijk naemwoôrd
Stoffe van wolle uut Vriesland, mee 't achtervoegsel -e(n) vò stofnaemen.
Omschrievienge edit
vrieze
- minder as 0°C weze, zò laeg weze dat-a waeter stolt (bevriest)
- laekens (van stoffe gezeid):
- ʼn vrieze rok
Opmerkienge: dit is 'n onpersoônlijk werkwoôrd, dat-a allêne ʼt as onderwerp 'ebbe kan.
Uutspraek edit
[ˈvri(ː)zə]
Verbugienge edit
Dit is 'n onverbuugbaer bievoegelijk naemwoôrd, mae de vurm vries as trugvurmienge vò 't onziejig kom wè vo.
Vervoegienge edit
| infinitief | vrieze(n) | |
| gerundium | te vriezen(e) | |
| tegewoordigen tied | 't vries(t) | |
| flejen tied | 't vroos, vroôs | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | vriezende | |
| voltoôid deêlwoôrd | 't ei (g)evroze(n), gevrôze | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
Opmerkienge: de vurmen vroôs, gevrôze bin gebrukelijk op Walcheren. Dat ei te maeken mee de neigienge dae om oo en oô as allofonen saemen te voegen. In Domburg, Aegte en Oôskappel is dat proces a compleet; dae is 't vò 'n dentaol altoos oô en bin de vurmen vroôs en gevrôze d'ênigste meugelijke. Ok in 't Tools komme vurmen mee oô vò.
Saemenstelliengen edit
Uutdruksels edit
- ʼt Vriest 'n jas meêr, 't is noe nog vee kouwer as eêst
Dialectvarianten edit
- vriezen in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland (werkwoôrd en bievoegelijk naemwoôrd)
Aore spelliengen edit
- vrieːze Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
Vertaeliengen edit
Vertaeliengen
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1093-4
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank