Nie-taelgebonde

edit

u

  • Kleine lettervurm van d'U, d'eênentwintigste letter van 't Latijnse alfabet.

Symboolwaerde

edit
  • u g'unificeêrde constante, eênheid vò 't atoomgewicht; gedefinieêrd as 1/12 van 'n ¹²C-atoom
  • [u] geslote geronde achterklienker (in 't fonetisch schrift)

Afrikaons

edit

Etymologie

edit

Geleênd uut 't Nederlands.

Omschrievienge

edit

u

  1. jie in formele contexten.
  2. julder in formele contexten.

Uutspraek

edit

[y]

Verbugienge

edit

Dit woôrd ei gin aparte vòwerps- of bezitsvurm

Synoniemen

edit

Etymologie

edit

Oôrsproenkelijk vòwerpsvurm bie gij. Laeter gebruukt as verkortienge van uwe Edelheid. Vanous was du de gemeênzaeme vurm en gij/jij de beleefde vurm. Toen-at 'r tegen iederêne gij/jij gezeid goeng ore, kwam t'r noôd an 'n nieuwe beleefd'eidsvurm. Daevò wier dikkels de derde persoôn gebruukt; d'n 'ôger geplaetste wier indirect mee 'n titel angesproke. Uutendelienge wier dit verkort toet u, wat-a in de negentienden eêuw in Nederland gewoon wier en 't toet dan toe dikkels op papier gebruukte gij begon te verdriengen.

Omschrievienge

edit

u

  1. jie (beleefde vurm)
  2. julder (beleefde vurm)
  3. vòwerpsvurm van gij

Opmerkiengen:

  • 't Gebruuk van u in 't Nederlands is de leste jaeren sterk an 't truglôpen. Toch is 't in vee situaoties zekers nog gewenst of zelfs nôdig!
  • u is allêne vòwerpsvurm bie gij as dat in z'n formele, standaerdtaelige zin oor gebruukt. In de Braebantse dialecten en in aolle tussentaele die daerop gebaseerd is ore aore vurmen gebruukt; ziet daevò gij (Braebants).

Uutspraek

edit

[y ~ ʉ]

Verbugienge

edit

u vòwerpsvurm, uwer genitief

Afleiiengen
  • uw bezittelijk vònaemwoôrd

Synoniemen

edit
  • jij (ienkelvoud)
  • jullie (meêrvoud)
  • gij (ouwerwes; in de standaerdtaele ienkelvoud en meêrvoud)
  • gijlieden (ouwerwes, meêrvoud)
  • ulieden (gedateêrd, meêrvoud)
  • UEdele, Ued. (verouwerd)
  • uwé (verouwerde spreektaele)

Aore schriefwiezen

edit
  • U (vroeger veraol in brieven normaol, noe ouwerwes of vreêd formeel)

Ontlêniengen in aore taelen

edit
  • u Afrikaons
  • u Ambonees-Maleis
  • u Chinees-Maleis
  • u Indonesisch

Bronnen

edit