Wt/zea/mens

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands mensche en Oudnederlands mennisko. Te verklaeren as man + -isk, dus letterlijk 'man-achtig'/'mens-achtig'. Man beteikent vanous 'mens', mae naedat 't specifiek vò 'manskaerel' goeng stae, kwam t'r b'oefte an 'n nieuw woôrd.

Omschrievienge

mens m

1. menselijk wezen, Homo sapiens of eên van d'aore (uutgesturve) lejen van 't geslacht Homo
2. (oneigenlijk) vrouwe, vrouwmens; in deze beteikenisse o

Uutspraek

[mæ̃ˑⁿs]

Verbugienge

mensen meêrvoud, mensje verkleinwoord

Saemenstelliengen

• mensenschoef

Uutdruksels

• Je moe mens weze/bluve, weest is redelijk
• gin mens

Varianten

• mense; aolgemeên, mae veraol gebruukt in de zin van vrouwmens

Aore spelliengen

mèns Woordenboek der Zeeuwse Dialecten

Opmerkienge: De Noe-spellienge wil 'n leesbaere spellienge en keurt dien è ('ier) daerom af. D'r is wat vò te zeien om 'n toch te gebruken: de e-klank is 'ier gerekt en wezenlijk aors as op aore plekken.

Ontlêniengen in aore taelen

• mensch, mens Neger'ollands

Vertaeliengen

Homo sapiens

• Nie-taelgebonde: 🧑
• Afrikaons: mens
• Araobisch: إِنْسَان‎ (ʾinsān) m
• Chinees (Mandarijn): 人 (rén); 人類, 人类 (rénlèi)
• Duuts: Mensch m
• Esperanto: homo
• Frans: homme m, personne v
• Westerlauwers Vries: minske g
• 'Ebreêuws: אדם (adam) m
• Hindi: मनुष्य (manuṣya) m, मानव (mānav) m, इंसान (insān) m
• 'Ollands: mens, mins (Zuud-Utrechts) g
• Iengels: man (bitje ouwerwes), human
• Italiaons: uomo m, umano m

• Japans: 人 (ひと, hito), 人間 (にんげん, ningen)
• Latijn: homo m
• Limburgs: minsj enz. m
• Nederlands: mens
• Nedersaksisch/Platduuts: mense, meansk, meanske etc.
• Oudgrieks: ἄνθρωπος (anthroopos) m
• Portugees: homem m, pessoa v
• Russisch: челове́к (tsjelovék) m
• Spaons: hombre m, humano m
• Stasvries en verwanten: mîns, mêns g
• Swahili: binadamu kl. 1,2
• West-Vlaems: mens enz. m

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 581

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'mens'