Wt/zea/boer

Zeêuws

'n Boer mee z'n koeien.

'n Boer mee 'n 'ouwe.

Etymologie

• (landman) Uut Middelnederlands bure 'buur', van Oudnederlands *būr, van Oergermaons *būraz 'beweuner'. Feitelijk 'tzelfde woôrd as buur, mae bie d'n overgank van Oud- nae Middelnederlands moe 't z'n eige in de westelijke dialecten opgesplist è in boer en buur. In 't oôsten, daer-at die palatalisaotie (nog) nie gebeurde, goenge ze de buurman nabuur etc. noeme.
• (opripsienge) Onomatopee, da wil zeie 't naedoeën van de klank.

Omschrievienge

boer m

1. Landbouwer, bezitter of pachter van 'n boeren'of, iemand die-a landwerk vò winst doet.
2. (Burgerzeêuws) Iederêne die-a nie uut de stad komt, vanous in 't biezonder mensen die in dracht liepe.
3. Lucht die uut de maeg vromme om'ôge komt, dikkels mee groôt geluud.

Uutspraek

[buːr]

Verbugienge

boeren meêrvoud, boertje verkleinwoôrd

vrouwelijke vurm

boerinne

adjectivêrienge

boers

verbalisêrienge

boere(n)

Uutdruksels

• D'n boer is op 't werk, d'r oor 'arder gewerkt as anders (asof d'n baes stae te kieken)
• ʼn Boer verandert drie (tien, zeven) keêr, twint-at 'n over 'n grippe stapt/spriengt, 'n boer moe z'n plannen dikkels anpasse (deu 't weêr) vòdat 'n ze kan uutvoere; ok twint/sint-at 'n over 'n middeldulve stapt, nao 't 'uusje gaot (leste Land-van-Kezands)
• ʼn Boertje van 'aolfzes-doenker
  1. 'n kleinen boer
  2. 'n Aparten
• Zò druk as 'n boer op z'n 'of, vreêd druk
• Zò druk as 'n boertje mee vier pielen en 'n wertel
• ʼn Langzaemen eter is 'n slechten boer

Saemenstelliengen

boerbaones boerebeschuit boerecarré boeredozien boeredumen boeregroôs boerejikke boerejoengers boerekaes boerekèrmesse boerekes boerekeutel

boerekever boerekloôt boerekluut boereknoesel boeremeisjes boeremoes boeremoôi boerenaosie boerendilt boeren'of boeren'ufter boerepapfreter

boereproenkers boereprut boereslot boerestee boerestekel boereteên boeretroenk boerewaogen boerewaofels boerezevenzakker boerstekken

Vertaeliengen

landman

• Nie-taelgebonde: 🧑‍🌾
• Araobisch: فَلَّاح‎ (fallāḥ) m
• Chinees (Mandarijn): 農夫, 农夫 (nóngfū)
• Duuts: Bauer m
• Frans: agriculteur m, fermier m (ouwerwes)
• Westerlauwers Vries: boer g
• Hindi: किसान (kisān) m
• Iengels: farmer
• Japans: 農夫 (のうふ, nōfu), 農家 (のうか, nōka)
• Latijn: agricola m/v
• Limburgs: boer, boor m

• Middelnederlands: ackerman m, dorper(e) m, gebuur m, kerle m
• Nederlands: boer m
• Nedersaksisch/Platduuts: boer, Buur (in Duutsland) g/m
• Oudgrieks: γεωργός (georgos) m
• Oudnederlands: karl m
• Portugees: fazendeiro m, agricultor m
• Russisch: крестья́нин (krestʹjánin) m, фе́рмер m (férmer)
• Spaons: granjero m
• Swahili: mkulima kl. 1, 2
• West-Vlaems: boer m

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 116-9

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 69

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank