Wt/zea/aep

< Wt‎ | zea
Wt > zea > aep

Zeêuws

edit

Etymologie

edit

Van Middelnederlands aep, ape, over Oudnederlands *apa van Oergermaons *apa. Bekènd uut onder meêr Oudsaksisch apo, Oudiengels apa en Oud'oôgduuts affo. Verwanten in aore taolgroepen bin onzeker; 't woord opica, wat in vee Slaovische taelen bestaet, kon bèst wè 's uut 't Germaons komme. 'Oe dan de Germaonen, die uut d'r eige omgevienge zukke beêsten nie kenden, an dit woord kwaemen, stae nog te bezieë; ze dienke an 'n leênwoord, maer uut welke taele dan precies is nie dujelijk. In ieder geval moet 't a vreêd vroeg (Romeinsen tied of eêder) bin ontleênd, wan 't voldoet an aolle klankwetten.

Omschrievienge

edit

aep m

  1. Primaot uut de infraorde Simiiformes; meêstentieds zonder de mènse
  2. Vervelend kind, blaeg, voraol 'n joenge
    • Nae je kaemer, vervelenden aep!
  3. (scheldwoord, vreêd beledigend) iemand mee 'n aore kleur as blank
  4. Kiele, overgegoôid kleêdiengsstuk Goerees, Flakkees
  5. Fok g'ese an d'n achtermast bie de beugvisserie (verouwerd mee 't vòwerp zelf)

Uutspraek

edit

[ɛːp]

Verbugienge

edit

meêrvoud aepen, verkleinwoôrd aepje

(datief aope)

Saemenstelliengen

edit

Uutdruksels

edit
  • ʼt Is nie nôdig dat 'n aop in d'n Biebel leest, j' ei je d'r nie mee te moeien
  • Noe spriengt 'r 'n aop uut z'n gat, 'ie is geefs op 't moment
  • Je moet 'n ouwen aop gin smoelen lere trekke, mien 'oef je niks te leren
  • ʼn Aepje lubbe, 'n smoesje bedienke
  • Ik hè 't aopje, ik bin vreêd moeë (Goerees)
  • ʼt Gae op 'n aope schêren, 't is naebie gedae
  • Iemand voe d'n aop 'ouwe
  • Dan za je is 'n aop zie naoie! Zuud-Bevelands, dan gae je nog wat meemaeke
  • Kieke as 'n aop in d'n Biebel, ergest glad gin verstand van è
  • ʼt Gae op 'n aope schere, 't is naebie gedae
  • Die gaot nog 'n keêr 'n aop schêren Land-van-Kezands, die gae nog wè merke 'oe zwaer of dat is
  • Dae kom gin aop van terecht Noord-Bevelands

Dialectvarianten

edit

Vertaeliengen

edit

Bronnen

edit
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 7
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 38, 50


Etymologie

edit

Van Oergermaons *apa, ziet vedders bove.

Omschrievienge

edit

aep m

  • aop (betêkenisse 1)

Uutspraek

edit

/aː₂p/

Verbugienge

edit
ienk. mv.
nom. die aep die apen
gen. des apen der apen
dat. den apen den apen
acc. den aep die apen

Varianten

edit

ape

Saemenstelliengen en afleiiengen

edit

Synoniem

edit

scimminkel

Bronnen

edit