Wy/diq/Dewletê Jewbiyayeyê Amerika
|
---|
Dewletê Amerikayê Yewbiyayey (DAY) yew dewleta. Cayê xo mıntıqa ra zımeyê qıta Amerika deyo. Zımeyê Amerika de Kanada, verocê cı de Meksika, rocawanê cı de Okyanuso Gırd, rocvetışê cı de Okyanuso Atlantik esto. Paytextê Amerika Washingtono. Dewletê Amerikayê Yewbiyayey eyaletan ra yenê pêra (mıteşekkılê) u 50 eyaletê xo estê.
umumi
editAmerika ezaya NATO, Mılliyetanê Yewbiyayiyan (UN), NAFTA u G8ia.
Tarix
editİşğalê şaranê Ewropa ra ver, aşirê postesanuran Amerika de ronıştey biy. Wextê Seserra 15ıne de mılletê Ewropayıcan amey Amerika u erdê Postesuran işğal kerd. Şarê Ewropayıcan zaf (11 milyon) Postesuri kışti. O wext ra dıma, Amerika koloniyê İspanya biya. Dıma İngılızan tiyaney gırot. Feqet serra 1776ıne de Amerika xo xoser ilan kerd. Seserra 18ıne de Amerika 13 eyaletan ra ibaret biye. Serra 1803ıne de Dewletanê Amerika 15 milyon dolar perey day Fransa u mıntıqa Louisiana(Louisiana Purchase) gırewte. Dıma Meksika u Rusya ra zi tay erdi gıroti.
İklım
editErdê Amerika zaf hera u gırdo, aye ra iklimê Amerika zaf vuriyeno. Zımeyê Amerika zaf serdıno, ema verocê xo zaf germıno. Qutbê cemedi u çoli tede estê.
Heway heta Dewletê Amerikayê Yewbiyayey | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aşmi | Çel | Şbt | Adr | Nsn | Gln | Hzr | Tmz | Tbx | Kşk | Tşv | Tşp | Kan | Serre |
Tewr vêşi germ °F (°C) | 98 (36.7) |
105 (40.6) |
108 (42.2) |
118 (47.8) |
124 (51.1) |
129 | 134 (56.7) |
127 (52.8) |
126 (52.2) |
116 (46.7) |
105 (40.6) |
100 (37.8) |
134 (56.7) |
Tewr vêşi honık °F (°C) | −80 (-62.2) |
−75 (-59.4) |
−68 (-55.6) |
−50 (-45.6) |
−25 (-31.7) |
−1 (-18.3) |
10 (-12.2) |
5 (-15) |
−13 (-25) |
−48 (-44.4) |
−61 (-51.7) |
−72 (-57.8) |
−80 (−62.2) |
Çıme: http://www.infoplease.com/ipa/A0762182.html |
Heway heta DAY ([1]) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aşmi | Çel | Şbt | Adr | Nsn | Gln | Hzr | Tmz | Tbx | Kşk | Tşv | Tşp | Kan | Serre |
Roce de werteyınine °C (°F) | -0.661 (30.81) |
1.472 (34.65) |
5.867 (42.56) |
11.122 (52.02) |
16.133 (61.04) |
20.694 (69.25) |
23.494 (74.29) |
22.65 (72.77) |
18.567 (65.42) |
12.65 (54.77) |
5.839 (42.51) |
0.767 (33.38) |
11.55 (52.79) |
Vartış mm (inches) | 55.88 | 51.06 | 60.96 | 61.98 | 73.15 | 73.91 | 70.36 | 66.29 | 63.25 | 54.86 | 53.85 | 57.40 | 742.44 |
Çıme: NOAA (USA)[1] |
Eyaleti
editAlabama* Alaska* Arizona* Arkansas* California* Colorado* Connecticut* Delaware* Florida* Georgia* Hawaii* Idaho* Illinois* Indiana* Iowa* Kansas* Kentucky* Louisiana* Maine* Maryland* Massachusetts* Michigan* Minnesota* Mississippi* Missouri* Montana* Nebraska* Nevada* New Hampshire* New Jersey* New Mexico* New York*North Carolina* North Dakota* Ohio* Oklahoma* Oregon* Pennsylvania* Rhode Island* South Carolina* South Dakota* Tennessee* Teksas* Utah* Vermont* Virginia* Washington* West Virginia* Wisconsin* Wyoming
Referansi
editÇıme
edit- Atlasê Amerika (İngılızki)
- CIA ra kıtabê melumatê dınya (İngılızki)
- Seraiya Sıpiye (İngılızki)
Dewletê Amerika Arcantin• Bahama• Barbados• Beliz• Bolivya• Brezilya• Cameika• Cumhuriyeta Dominiki• DJA• Dominika• Ekwador• El Salvador• Grenada• Guatemala• Guyana• Haiti• Honduras• Qanada• Qolombiya• Kosta Rika• Kuba• Meksika• Nikaragua• Panama• Paraguay• Peru• Porto Riko• Surinam• Şili• Trinidad u Tobago• Uruguay• Venezuela
|