Wt/zea/wêle

Zeêuws edit

Etymologie edit

Van Middelnederlands weel, wele uut Oudvries wiel. Ingweoonse variant van waal, zòdoende verwant mee de riviernaem Waal en mee 't Duutse Welle.

Omschrievienge edit

wêle v

Poel die-a onstae bie 'n diekbreuk, as 't waeter vreêd 'ard deu 't gat stroômt en 'n kolkje de grond uutsliept.
Schouwen-Duvelands Inlaeg, plekke achter d'n diek daer-a 't waeter deu d'n diek komt.
Drienkpoel vò paeren of koeien
Laeggelege stik land, dikkels in de winter gebruukt om op te schaeserieën.

Uutspraek edit

[ˈʋeːlə], [ˈβ̞ eːlə], [ˈʋɪələ]

Verbugiengen edit

meêrvoud wêlen, verkleinwoôrd weêltje

Dialectvarianten edit

weêl m (kom 'eel vee vò)
wjil Flakkees ('ier en dae)

N.B.: 't Woordenboek der Zeeuwse Dialecten geef weêl as de gewone vurm vò 't stroômgat en inlaeg, mae wêle in de aore betekenissen. Uut aore bronnen kom dat verschil nie zò dujelijk nae vore.

Alternatieve schriefwiezen edit

wêêle Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
weêle

Vertaeliengen edit

stroômgat

Duuts: Kolk m
'Ollands: wiel g of o
Nederlands: kolk g, wiel o

Bronnen edit

Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1120

Dr. Frans Debrabandere (red.), Zeeuws etymologisch woordenboek. De herkomst van de Zeeuwse woorden. Uutgeverie Atlas, Amsterdam/Antwerpen, 2007: blz. 479