Zeêuws edit
Etymologie edit
Van Middelnederlands catte, ziet vadder bie katte.
Omschrievienge edit
kat v/g
Opmerkienge: dit oor veraol in Middelburg, Vlissiengen en Acht'uzen gezeid, mae meugelijk ok daebuten.
Uutspraek edit
[kɑt]
Verbugienge edit
katte(n) meêrvoud, katje verkleinwoôrd
Vertaeliengen edit
Ziet bie katte.
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 414
Oôst-Vlaems edit
Etymologie edit
Ziet bie katte.
Omschrievienge edit
kat v
Uutspraek edit
[kɑt]
Verbugienge edit
katten, katte meêrvoud; katjen, katteken verkleinwoôrd
Uutdruksels edit
- Asof t'r 'n kat in mijne mond gejoengd eit (Land-van-'Ulsters), wat 'n vieze smaek in m'n mond
Bronnen edit
- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 414
Afrikaons edit
Etymologie edit
Van Nederlands ('Ollands) kat.
Omschrievienge edit
kat
Uutspraek edit
[kat]
Verbugienge edit
katte meêrvoud, katjie verkleinwoôrd
Ontlêniengen in aore taelen edit
- kati Zoeloe
Bronnen edit
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kat'
Etymologie edit
Van Middelnederlands catte, ziet vadder bie katte.
Omschrievienge edit
kat v (m)
- katte (ok figuurlijk)
- 'n graeuwe, 'n onvriendelijke opmerkienge (veraol in 't uutdruksel een kat geven, ziet onder)
- verouwerd scheepstype, soôrtement fluitschip
- kraen om 't anker op t'aelen
- verriebaer 'outere verdedigingswerk
- verschillende vurmen van 't werkwoôrd katten
Opmerkienge: beteikenisse 4 stae nie in 't WNT, maer is wè bekend as uutgeleênd woôrd.
Uutspraek edit
- [kɑt] Nederlands in Nederland, Belgs-Nederlands
- [kat] Surinaoms-Nederlands
Verbugienge edit
katten meêrvoud, katje verkleinwoôrd
- Afleiiengen
Saemenstelliengen edit
Uutdruksels edit
Ziet ok bie donker, hond, kip, spel en vogel.
- Als de kat van huis is, dansen de muizen (op tafel), as t'r gin toezicht is, doeë de mensen gekke diengen
- als een kat in een vreemd pakhuis, nie op z'n gemak
- als een kat om de hete brij heen draaien, rond de pot draoie
- als kat en hond leven, vee ruzie maeke
- Dat is een kat in het bakkie, dae's niks moeilijks an
- de kat de bel aanbinden
- 'n probleem benoeme
- an 'n lastig dienk beginne
- de kat in de gordijnen jagen, mensen vreêd kwaed maeke
- de katjes knijpen in het donker, dienge doeë as gin mens 't ziet
- de kat op het spek binden, iemand buten noôdzaek in de verleiienge brienge
- de kat uit de boom kijken, bluve wachte toet mensen dienge doeë die ze moete mae meschien nie van plan bin
- een kat een kat noemen
- een kat in de zak kopen, wat kôpe mee vee minder waerde as dat je docht
- Een kat in het nauw maakt rare sprongen, mensen doeë gekke diengen dan ze d'r eigen bedreigd voele
- eruitzien als een verzopen kat
- geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, iemand daer-a je verzichtig moet omgae
- maak dat de kat wijs, vertel gin onzin
- Nu komt de kat op de koord, noe komt de katte op de koôrde, noe gae me't kriege
- voor de kat zijn kont/staart/kloten/kut, verniet (dikkels gezeid van diengen die nutteloôs bin gebleke)
- zo vals als een kat, vreêd vals
Synoniemen edit
Ontlêniengen en afstammeliengen edit
- kat Afrikaons
- kati Zoeloe
- chat Frans (leênvertaelienge)
- kat Iengels (in Zuud-Aofrika)
- кат (kat) Russisch
- kat Azerbaidzjaons
- кат (kat) Oekraïens
Bronnen edit
- Woordenboek der Nederlandse Taal (online)
- Woordenboek der Nederlandse Taal (online)
- Woordenboek der Nederlandse Taal (online)
- Woordenboek der Nederlandse Taal (online)
- Hans de Groot c.s. (red.), Idioomwoordenboek. Verklaringen en herkomst van uitdrukkingen en gezegden. Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 1999: p. 398-401
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kat'
Etymologie edit
Van (burgerlijk) Zeêuws kat(te).
Omschrievienge edit
kat
Uutspraek edit
[kat]
Bronnen edit
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kat'
- Ian E. Robertson, (1989), "Berbice and Skepi Dutch" in: Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde 3-21 (DBNL)