Wt/zea/hynder

Westerlauwers Vries

'n Frysk hynder (Vries paerd).

Etymologie

Van hynst + dier.

Omschrievienge

hynder o

paerd (aolle beteikenissen, ok die van vierpôtig onderstel)

Uutspraek

[ˈhĩⁿdər]

Verbugienge

hynders meêrvoud, hynderke verkleinwoôrd

Afleiienge

hynderje

Saemenstelliengen

Opmerkienge: in saemenstelliengen is 't linkerdeêl dikkelder hynst.

Uutdruksels

in houten hynder, 'n stieve, lompe man (soms vrouwe)
in wyt hynder, 'n vrouwe die-a te vee geld verbruukt
foar gjin hynder, vò gin pries
De hynders dy't de Jouwer fertsjinje krije se net altyd, de besten kriege nie altoos de groôste lof
Men moat in joen hynder net yn'e bek sjen, Je moe 'n gegeve paerd nie in de bek kieke
Lien dyn hynder oan ien bidler in hy fljucht dermei út 'e fjouweren, schoôiers maeke misbruuk van je vriegevig'eid
De bêste hynders wurde op'e stal socht, de beste paeren ore op stal gezocht, de deugdelijkste meisen bluve in 'uus
In skurf hynder freest de roskaem, a je bange bin ei je wat te verbergen
Hynders jouwe tinne molke, van paeren (en aore diere diengen) moe je d'r nie meêr as nôdig è, dat brieng niks op
Hâld it hynder by de sturt, vecht vò je rechten zò lange a je kunt
In hynder mei fjouwer poaten stroffelt wolris, 't beste paerd strukelt wè's
Wite hynders hawwe in bulte struien nedich, grôse wuven (ziet bove) koste vee
In weak hynder moat men mei in sêfte team stjoere, gevoelige mensen moe je nie t'arde anpakke
In wyld hynder is gjin fjild te wegerjen, doldwaeze mensen moe je nie in de weg stae
Dy't it sterkste hynder hat kin it hurdst foarút komme, dien-at 't meêste geld ei, komt 't varste
Better in blyn hynder as in leech helter, beter wat as niks
In hynder yn 'e stap hellet in hurdraver wol yn, 'ardlôper bin doôdlôpers
Wite hynders stiet it wâlterjen net goed, a je moôi of vlekkeloôs bin, maek jen eigen dan nie vuul
In hynder dat ienkear op 'e rin wêst hat kin dat gau ris wer lappe, 'n fout is gauw 'n tweêde keêr gemaekt
Dy't wit wat er wol pakt it hynder by de team, a je weet wat-a je wil, pak je 't goed an
Men moat gjin hynder fan efteren beet krije, je moe gin paerd achter de waegen spanne
Dy't it hynsder ha wol, lekket it, a je wat 'ebbe wil, za je afdienge (en dus doeë of 't je nie aolles waerd is)
In goed hynder is syn jild wirdich, goeiekoôp is dierekoôp, goed spul ei z'n pries
In brimstich hynder easket net allinne goed ark, mar ek goede hânnen
De bêste hynders binne oan 't wurk deagien, gezeid tegen mensen die-a te vee of te lange werke wille
Men kin gjin hynders beslean as se fuort rinne, a mensen nie meewerke vaolt 'r niks mee te beginnen; da moe je ok nie prebêre
Dy't it hynder krije wol smyt him net mei de team foar de holle
It hynder stiet grutskens moaier as in minske, gezeid tegen mensen die-a te groôs gevonde ore
As de âlde hynders net yn 'e himmel komme dan komt ús dûmny der ek net

Varianten en synoniemen

hynsder, hynzer (ouwerwes)
hinjer Schiermonnikoôgs

hynst beteikent meêsta 'iengst', mae in saemenstelliengen dikkels gewoôn 'paerd'
hyngst Hindeloôpers ('t gewone woôrd)

hoars (verouwerd, mae vroeger wè boekentaele)
hos Terschelliengs (in levend gebruuk)

Bronnen

WFT