Etymologie edit
Ziet bie 'uus.
Omschrievienge edit
huis
- 'uus (ok figuurlijk)
Uutspraek edit
- [ɦøys] Nederlands in Nederland
- [hœis] Belgs-Nederlands
- [høʏs] Surinaoms-Nederlands
Verbugienge edit
huizen meêrvoud, huisje verkleinwoôrd, huizes genitief, huize datief
Saemenstelliengen edit
Uutdruksels edit
Ziet ok deur, kast, kat, kind, zonnetje en zuinigheid.
- Daar komt niets van in huis, niks t'rvan
- dan is het huis te klein, dan krieg je vreêd 'n gedonder
- dan zijn we nog verder van huis, dat briengt d'oplossienge nie korterbie
- dat staat als een huis, dat staet
- dat staat zo vast als een huis, da's glad zeker
- de heer, vrouw des huizes
- de regering naar huis sturen, 't kabinet vaolle doeë
- dicht bij huis blijven, gin onbekende diengen doeë
- een heilig huisje, iets daer-a niemand wat an durf te doeën
- een huis van plezier, 'n 'oerekot
- een huis van vertrouwen, iets daer-a vee mensen d'r vertrouwen in stelle
- een tweede huis, 'n plekke daer-a je vee komt
- elk huisje heeft zijn kruisje, over-a is 't wè ergest mis
- het huis alleen hebben, allêne tuus weze
- het huis des Heren, de kerke
- het huis uitgaan, op j'n eige gae weune
- het is niet om over naar huis te schrijven, 't is niks biezonders (of erger)
- huis en haard, 't 'uus en aol z'n toeb'ôren
- huisje, boompje, beestje, d'aolledaegse diengen; 't burgerleven
- huisjes melken, 'uurbaes weze (ongunstig gebruukt)
- huizen kunnen bouwen op iemand, eên goed vertrouwe kunne
- iets in huis hebben, wat bezitte
- in een glazen huis wonen, deugaend an 't oôrdeêl van aoren bloôtstae
- in het huis van de gehangene spreekt men niet van de strop, je moe 'n bitje piëteit tône
- open huis houden, z'n 'uus openstelle vò bezoekers; ok (in de sport): nie goed verdedige
- ten huize van
- van goeden huize komen, van goeie fermielje weze
- van huis uit, vanous, van 'uus uut
- wie in een glazen huis woont, moet niet met stenen gooien, a je kwesbaer bin, moe je verzichtig weze
- zijn eigen huis opeten, intêre op z'n rekenienge, instee van zelf te verdienen
Ontlêniengen in aore taelen edit
Bronnen edit
- Hans de Groot c.s. (red.), Idioomwoordenboek. Verklaringen en herkomst van uitdrukkingen en gezegden. Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 1999: p. 363-7
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'huis'