Wt/zea/baemesse

Zeêuws

In de gemaetigde landen zie je mee de baemisse de boômblaen verkleure.

Etymologie

Uut Bavo + misse. Ei vroeger brêder gebruuk g'aod; noe nog in regionaol Nederlands as bamis, veraol in bamisweer.

Omschrievienge

baemesse v Overaol, mae zelden op Goeree en Flakkee en verouwerd op Tole

1. 'eiligendag van Sinte-Bavo (1 oktober)
2. 't Begin van oktober
3. 'n Dag vroeg in oktober, bevòbeêld d'n eêsten donderdag, daerop vanous de knechs en meiden wisselde
4. naejaer, sezoen tussen de zeumer en de winter, mee korte daegen die-a korter ore

Uutspraek

[ˈbɛːməsə]

Verbugienge

baemessen meêrvoud, baemesje verkleinwoôrd

Saemenstelliengen

baemeskatte Baomesse-kermesse

baemeslam baemesnachten

baemestied baemesweêr

Uutdruksels

• Wachte toet baemesse, lank ('n onbepaelden tied) wachte

Varianten en synoniemen

• baemisse (vindplekke)
• baomesse Land-van-Axels, Land-van-Kezands
• baomes Land-van-'Ulsters
• hurfst Goerees, Flakkees (ouwerwes)
• naejaer aolgemeên

Spelliengsvarianten

baemese

Vertaeliengen

naejaer

• Araobisch: خَرِيف (ẖarīf) m
• Braebants: naojaor etc. o
• Chinees (Mandarijn): 秋天 (qiūtiān), 秋季 (qiūjì)
• Duuts: Herbst m
• Frans: automne m
• Westerlauwers Vries: hjerst g
  • Hindeloopers: hiest
  • Terschelliengs: hist
  • Schiermonnikoôgs: hest
• 'Ollands: hùrrəfst g, naejaer o (aollebei Katwieks)
• Iengels: autumn, fall (voraol Amerikaons), harvest (dialectisch)
• Japans: 秋 (あき, aki), 秋季 (しゅうき, shūki)

• Latijn: autumnus m
• Limburgs: naojaor o, herfs m
• Middelnederlands: hervest/herfst m, hervestentijt v/m, najaer o
• Nederlands: herfst m, najaar o
• Nedersaksisch/Platduuts: haarst, harfst etc. g/m; naojaor/noajoar o
• Oudgrieks: ὀπώρα (opoora) v (begin), φθινόπωρον (phthinopooron) o (ende)
• Portugees: outono m
• Russisch: о́сень (osen') v
• Spaons: otoño m
• Swahili: vuli kl. 5
• West-Vlaems: erfst m, noajoar o

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 50