Ажамат Аткъай (Ажиакъав) Гьакимни уланы Эндирейли (27 кюржан 1910, Эндирей – 1998) — къумукъ шаири, драматург, таржумачы, Дагъыстанны халкъ шаири.
Яшаву ва чеберлиги edit
Аткъай 1910-нчу йыл Эндирей юртда тувгъан. Он тогъуз йыллыкъ чагъында педагогик техникумну битдирген, шо заманларда адабият булан машгъул болма башлагъан. Аткъайны башлапгъы шиърулары «Ёлдаш» газетде чыгъа. 30-нчу йылларда халкъны охума-язма уьйретмек, маданиятгъа къуршамакъ учун юрюлген култсанштурм гьаракатда Аткъай актив кюйде ортакъчылыкъ эте. Оьзю де шо йылларда язгъан "очерк" ва оьзге асарларында язывчу яшавну социалист ёлда янгыратывну идеясын къасткъылып пропаганд эте.
Аткъайны къумукъча ва русча кёп китаплары чыкъгъан, ол тизив шиърулар булан бирге яшавну терен къатлавларын суратлайгъан уллу дастанлар да яратгъан.
Аткъай «Мен оьктеммен», «Къумукъ тюзде», «Игитни агьлюсю» деген къысса язгъан, къумукъ театрда Аткъайны «Болат къапгъун», «Ансар», «Сотав булан Рашия» деген пьесалары ойналгъан.
Аткъайгъа Дагъыстанны халкъ шаири деген ат берилген. Къумукъ халкъны машгьур шаири, язывчу ва драматургу Аткъай совет Язывчуланы союзуну ишинде актив кюйде чалышгъан, дагъыстан адабиятны оьсдюрювюнде, яш шаирлени ва язывчуланы яратывчулукъ ишине кёмек этмек учун кёп къыйын тёкген. Аткъайны халкъ авуз яратывчулугъун жыйывда ва басмадан чыгъарывда кёп къыйматлары бар.
Аткъай Пушкинни, Гоголну, М. Горкийни, Островскийни ва оьзге белгили язывчуланы ва шаирлени асарларын къумукъ тилде гёчюрген. Аткъайны яшлагъа язгъан кёп асарлары бар.
Байланывлар edit
- kumukia.ru сайтында
- til.im онлайн китапханада асарларындан бириси