Welcome

edit

Welcome to Wikimedia Incubator!

At the right there are some important links, and here are some tips and info:

If you have any questions, feel free to ask them on Incubator:Community Portal.

--OWTB 05:36, 28 October 2011 (UTC)Reply

Witam ciebie na śląsko-niemieckiej wikipedii

edit
 
Bojków - Symboliczny grób ofiar masakry z 1945 roku

Jestem Górnoślązakiem i moim celem jest uratowanie tego dialektu od zapomnienia, ponieważ jest to nasze śląskie dziedzictwo kulturowe przykładem może być Szynwałd dziś Bojków dzielnica Gliwic przed 1945 roku mieszkali tam osadnicy, którzy przybyli z okolic Miśni w Saksonii, do której przypuszczalnie poprzednio przywędrowali ze wschodniej Turyngii lub Frankonii. W styczniu 1945 roku wielu mężczyzn zesłano do sowieckich łagrów, wielu też mieszkańców trafiło do koncentracyjnego obozu "Zgoda" w Świętochłowicach, gdzie m.in. zamęczony został proboszcz Edgar Wolf. W samej wsi zamordowano około 120 osób, w tym wiele kobiet i dzieci. Pozostali mieszkańcy zostali 27 września 1945 roku w nieludzkich warunkach deportowani, wielu z nich zmarło podczas drogi. [1] Całe dziedzictwo kulurowe czyli mowa, stroje ludowe i obyczaje po 45 roku zostało bezpowrotnie stracone. Dlatego uratowanie tego dialektu może przywrócić ich pamięć.

Pare informacji o dialekcie:

edit

Nie jest to dialekt dolnośląski lecz śląsko-niemiecki, ponieważ występował też na Górnym Śląsku. Jako jeden z pierwszych górnośląskich pisarzy, którzy pisali w dialekcie śląsko-niemieckim był Karl Heinrich Tschampel, póżniej do tego grona dołączyli Franz Hoffmann-Aulen, Marie Klerlein, ale najbardziej znany spośród pisarzy, poetów górnośląskich był Johannes Reinelt o przydomku filozof z lasu (niem. Philo vom Walde). Co ciekawe pomnik filozofa z lasu jakimś cudem się ocalił i jest nadal w Głubczycach. Jest to jedyny ocalony pomnik na Śląsku poświęcony poecie piszącego w dialekcie śląsko-niemiekim. Tak, więc na Górnym Śląsku istniały dwa odmiany śląskiego dialektu: pierwszy z nich to odmiana słowiańska (czyli: Ślůnsko godka) posługiwano się nią głównie na wschodzie (dzisiejsze województwo śląskie), głównie w miasteczkach i wsiach, drugi z nich to odmiana germańska (czyli: Oberschläs'sch jest to dialekt/język, który jest używany na Górnym Śląsku przez starsze pokolenie MN, należał do jednej z odmian języka śląsko-niemieckiego czyli Schläsche Sproache), która była poslugiwana na zachodzie opolszczyzny i na poludniu aż do Raciborza pozatym były też wyspy językowe. Miasteczka i wsie gdzie posługiwano się górnośląskim dialektem (czyli: Oberschläs'sch) np. Szynwald (dzisiejszy: Bojków dzielnica Gliwic), Hołdunów (dawniej: Anhalt, dzisiejsza dzielnica Lędzin) i wiele innych, ale najbardziej istotnym był dialekt bielski do dziś używany jeszcze przez starszych mieszkańców, lecz dziś na wymarciu. Do dziś się mówi na Górnym Śląsku krepel (pączek), albo Nikel (na św. Mikołaja) są to pozostałości po górnośląskim dialektem języka śląskiego odmianie germańskiej (Oberschläs'sch). Oprócz tego istniała jeszcze górnośląska gwara czyli: Oberschlesische Mundart jest to gwara używana głównie na wschodzie Górnego Śląska w dużych miastach przemysłowych takich jak np. Gliwice, Bytom, Chorzów, Katowice itd. Jest to gwara gdzie używano niemieckich i śląskich wyrazów. Dziś na Górnym Śląsku jest żadko używany ponieważ wypiera go Ślůnsko godka, pomimo tego jest używany przez Mniejszość Niemiecka, ale przede wszystkim wciąż jest żywy w Niemczech gdzie mieszkają rodowici Górnoślązacy, którzy na codzień posługują się tą gwarą (Słownik wyrazów gwary górnośląskiej)

Na śląskiej bibliotece cyfrowej znajdzies sporo informacji o górnośląskim dialekcie szczegółowy opis górnośląskiego dialektu (Oberschläs'sch) (w póżniejszych numerach "Der Oberschlesier" [2] znajdziesz kolejne informacje o tym dialekcie i o jego odmianach), zaś wkrótce ma się ukazać "Meine Muttersprooche : poesie und prosa in schlesischer Mundart" - napisana w dialekcie śląskim (odmiana sudecka). Natomiast "Opolska Biblioteka Cyfrowa" przygotowuje opowiadania humorystyczne i wiersze w dialekcie śląskim (odmiana sudecka) [3], [4], [5] i [6] już są dostępne stare kalendarze gdzie się znajdują, stare wiersze, opowiadania pisane dialektem [7]

Śląskie biblioteki cyfrowe są dobrym żródłem wiedzy na temat tego dialektu:

    • [8] - sbc.org.pl
    • [9] - dbc.wroc.pl
    • [10] - bibliotekacyfrowa.pl
    • [11] - obc.opole.pl
    • [12] - jbc.jelenia-gora.pl
    • [13] - zbc.uz.zgora.pl

Tutaj znajduje się słownik śląsko-niemiecki do pisania wyrazów w języku śląskim (Schläsche Sproache) [14]

Pozdrowia Schläsinger! :)

Danke

edit

OK, danke. Päsle 20:48, 3 December 2011 (UTC)Reply

Logo Wikipedii

edit

Hallo Przemub! Popełniłeś drobny błąd ortograficzny w zdaniu: zamiast Die freie Enzyklopädie powinno być tak De freie Enzyklopädie. W śląskim piszemy die bez i. Nasz napis De freie Enzyklopädie będzie taki sam jak na wikipedii bawarskiej. Na Wikimedia Commons istnieje dział poświęcony śląsko-niemieckiej Wikipedii możesz tam umieszczać swoje grafiki. Beste Grüße --Äberlausitzer 23:23, 7 December 2011 (UTC)Reply

Fruhe Weihnachta! Radosnych Godōw!

edit

Wesołych Świąt Bożego Narodzenia! --Schläsinger 00:09, 24 December 2011 (UTC)Reply

Problem słów Heet i Seyte

edit

Hallo Przemub! Według śląskich gwarowych słowników pisownii ortograficznych i gramatycznych słowo Heet oznacza główkę np. kapusty a nie oznacza słowa główny w sensie np główny dworzec, główna poczta lub stolica. Poprawnie piszemy tylko Hauptboahnhof, Hauptpust, Hauptstoadt i nie używamy słowa Heet bo wówczas znaczenie tego słowa brzmi komicznie np Heetstoadt oznaczało by główkę miasta bezsens. Tak samo dotyczy słowa Seyte, który ma rzekomo oznaczać Seite czyli stronę. Komuś się pomyliło z pisownią j. niemieckiego z 18 wieku. Według słowników gwary śląskiej piszemy Seite. Dlatego wszystkie błędy ortograficzne trzeba usunąć takie jak Heet, Seyte, Seyta i poprawić je na Haupt, Seite, Seita. A stronę główną powinno się zmienić z Heetseyte i poprawić ją na Hauptseite. Możesz, też sam to zweryfikować np: w słowniku śląskim używany na tej wikipedii znajdziedziemy słowo Heet/eim Heete = Kopf (Haupt) (Q.82, H.114m) gdzie Kopf to głowa (a wyraz Haupt ma oznaczać główną część tej glowy) inny wyraz to Seite! = Seite, a więc nie ma pisowni Seyte jest tylko Seite. Poza tym potwierdzeniem moich słów są słowniki gwary górnołużyckiej (Heet - główna część główki a Seite to Seite i kłodzkiej (niestety trzeba go kupić) oraz inne słowniki.

Trzeba następujące wyrazy poprawić:

Jeszcze trzeba zmienić strony w kategoriach:

  • Category:Wp/sli/Heetstoadt ei Europa na Category:Wp/sli/Hauptstoadt ei Eiropa
  • Category:Wp/sli/Heetstoadt anner Woiwodschoaft na Category:Wp/sli/Hauptstoadt anner Woiwodschoaft

Poza tym zmiany muszą być przeprowadzone w Translatewiki.net portal z Heetseyte na Hauptseite, z Seyte na Seite, z Seyta na Seita


Servus Przemyslav, iech freie mech, doß doo immer nooch Leite derbeine sein, diede enne schlesische Wikipedia verwirklicha wenn! Eim Foalle doß iech irgendwie halfa kunn, melda Se siech ock amool hier, oder ouf menner Seete! Dos letzte Wurt witt bei uns "Sehrte/=Säate/Säarte" ausgesprucha, also genau aso wie ar säate (ei Niederschlesien = soarte)! Teutonius 17:59, 6 February 2012 (UTC) Zusomma miet dam Timpul sein mer dann schun drei Leite, die eenigermooßn Schlesich kinna. Huste miet dam schun amool Kontakt gehoat? Wir mißta zim wingsta drei Moonda ei inser Wikipedia akitv sein, um ols Wikipedia onerkannt zu warda!!! Außerdam hou iech hier nooch a poar Leite schreiba sahn, voo daan bluoß die Adresse ongezeigt witt, iech weß oaber ni ob die noo mitemacha (wenn/kinna)??? Teutonius 18:07, 6 February 2012 (UTC)Reply


Ponownie witam! Mam pytanie co jeszcze trzeba zrobić by powstała ta wikipedia i jak długo jeszcze potrwa ten czas. Pozdrawia --Äberlausitzer 22:01, 10 February 2012 (UTC)Reply

Kommentar vu dar Underfertige':

edit

Macht nooch enner vo eich miet beim Inkubator? Hoot siech schun lange nischt mehr getoon... :-/ Woas sull denn "Underfertige" häaßa? Die Testwiki gieht asu lange, wie zim wingsta drei Leite zahn Mool aktiv gewast sein ei enner bestimmta Zeit! Dernooch koans irscht zu enner richtiga Wiki warda! Servus! 91.22.162.115 22:31, 1 June 2012 (UTC)Reply

Iebrigens: Schläsisch ies Deitsch, asu goar Huchdeitsch, ganz genau genumma ies is Mittelhuchdeitsch! Oals admin seldest du doas oaber wissa und om beßta oo a bißla kinna! Teutonius (talk) 07:13, 3 June 2012 (UTC)Reply

Test-adminship is going to expire

edit

Hi Przemub, please note that your test-adminship for wp/sli is going to expire on 5 November. If you wish to become active again, you can of course reapply for it. --MF-W {a, b} 17:15, 3 November 2012 (UTC)Reply