Wy/hbs/Kotor

Kotor je crnogorski grad smješten na obali Jadranskog mora, duboko u predivnom Bokokotoskom zalivu.

Upoznavanje edit

Kotor se nalazi u Bokokotorskom zalivu, na sjeverozapadnom dijelu crnogorske obale. Naselje se razvijalo oko antičkog Starog grada, koji je jedan od najljepših u regiji i pod zaštitom je UNESCO UNESCO World heritage sites, a same gradske zidine su čak posebno registrovane skupa sa zidinama pet drugih mletačkih gradova na Jadranu i u Italiji. Zaliv je najdublji prirodni zaliv Mediteranskog mora, a okolni pejsaž (uključujući strme obronke planina koje sežu skoro do ivice kopna) je spektakularan.

Stari grad je potpuno zaštićen — zidinama sa tri strane, i planinom kao prirodnom barijerom u zaleđu. Tri glavne kapije pružaju pristup gradu: Glavna, uz zaliv, Sjeverna i Južna kapija (postoji još jedna, manja, "Nova kapija"). Automobili ne prolaze kroz stari grad, a njegove ulice nemaju standardne nazive, iako zgrade jesu numerisane — najbolje je orijentisati se pomoću istaknutih obilježja. Trgovi uglavnom nose imena crkava koje okružuju, a glavni pravci kretanja povezuju jedan trg sa drugim, te s kapijama.

Stari grad je pun života - na terasama lokala i malim trgovinama gotovo uvijek ima posjetilaca, u kućama mahom starim više vijekova žive starosjedioci i odjedaju turisti, a jedan od simbola ovog antičkog naselja su mačke koje se mogu vidjeti na svakom koraku.

Istorija edit

Iako nije precizno utvrđeno kada je nastalo prvo naselje na prostoru Kotora, istorijski izvori uglavnom pominju antički period.

Prema drugim podacima, Kotor je star oko dva milenijuma, a njegovo ime potiče od riječi “dekatera” (od starogrčkog “katareo” - vrela). Pisani izvori pominju „Gornji grad“, što se odnosilo na najstariji dio naselja na vrhu brijega Sveti Ivan (iznad Kotora), i „donji grad“, današnji Kotor.

Kroz istoriju, prije nego što je ušao u sastav Crne Gore, ovim gradom vladali su Iliri (III – II vijek pne.), Rimljani (168 pne - 476 ne) Vizantija, Srednjevjekovna srpska država, Ugari, Mlečani, Austrijanci, Francuzi…

Kroz cijelo svoje postojanje Kotor je bio jedna od najvažnijih luka, a tokom posljednjih vijekova i jedna od najvećih turističkih atrakcija.

U Kotor edit

Crkva Svetog Luke

Avionom edit

Tivatski aerodrom Template:Wy/hbs/Dead link je udaljen osam kilometara. Tokom ljetnje sezone ima daleko više letova nego zimi kad su linije za Beograd ili Instabul među rijetkim koje su redovne. Turiste dovode i mnogi čarter letovi.

Podgorički aerodrom udaljen je oko 90 kilometara, a do glavnom grada se iz Kotora može stići redovnim autobuskim linijama.

Letovi?

Dubrovački aerodrom Template:Wy/hbs/Dead link je u Hrvatskoj i da bi se do njega stiglo (sedamdesetak kilometara) treba preći granicu sa Evropskom Unijom.

Autobusom edit

Kotor je autobuskim linijama dobro povezan sa okolnim državama.

Template:Wy/hbs/Listing

From Budva buses run to Herceg Novi, stopping in Kotor, almost every 30 minutes from 07:00 to 23:00 (€2.50). Buses also run between Kotor and the following cities: Podgorica hourly, €7,50(Sept. 2022), Bar and Ulcinj (6-8 daily, approximately €5), Dubrovnik and Mostar (3 daily, 3 hours, €24 Sept. 2022), Split (3 times a week, 7 hours), Sarajevo (1x daily), Belgrade (10 hours), Skopje (night bus, 12 hours, twice a week on Friday and Saturday at 19:00). During the week you can go to Skopje via Nis, Serbia (bus from Kotor to Tivat at 15:50, from Tivat to Nis 17:30). The 11:00 bus to Mostar costs €26 plus a euro per bag and takes 9 hours, as it visits almost every major town in Montenegro and southern Respublika Srpska before finally arriving in Mostar.

There are also small public buses (colored in white with blue sign "Blue line") that run through the city connecting nearby villages and towns. You can stop them at any bus stop inside Kotor. They also go to Tivat along the coast line passing Muo, Prcanj, and they also reach the beautiful Perast. Fixed price: €1 (2017).

Automobilom edit

Putevi kroz Crnu Goru su solidni. Tokom ljetnje sezone znaju biti velike gužve pogotovo na primorju.

Tunel Vrmav bitno skraćuje putovanje iz pravca Budve. Alternativni put je preko trojice, planinski i krivudav, ali sa prelijepim pogledom na sela u brdima.

Ako se vozite taksijem birajte vozila sa istaknutom reklamom i "TX" oznakom na tablicama (svi registrovani taksi prevoznici u Crnoj Gori imaju ovakve tablice). Ukoliko niste zavoljni cijenom vožnje možete se žaliti turističkoj inspekciji na broj označen na vozilu.

Brodom edit

Nema trajektnih linija do Kotora, najbliži saobraća na na relaciji Bar-Bari.

Kroz Kotor edit

Template:Wy/hbs/Mapframe

Gradske zidine i planine u pozadini

Kotor je mali grad, sve se može obići pješke. U Stari grad se ulazi kroz jedna od troje vrata, odakle se može istraživati lavirint uskih uličica između visokih kamenih kuća.

Parking mjesto je teško naći u blizini gradskih zidina. Najbolje je automobil ostaviti daleko od Starog grada i šetnjom obići sve znamenitosti.

U Kotoru nema pješčanih plaža, a ni voda nije najvećeg kvaliteta za plivanje. Ako želiti na plažu razmislite o odlasku na neku malo udaljeniju, na primjer Jaz, Trsteno ili neka druga na recimo Budvanskoj rivijeri.

Šta vidjeti edit

Stari grad

Katedrala Svetog Tripuna

Trg od oružja je najveći i glavni kotorski trg i jedna od omiljenih turističkih atrakcija. Na njemu se nalaze kafići i restorani, ali i istorijski i kulturni objekti. Naziv je dobio za vrijeme mletačke vladavine, jer se na tom mjestu, a prvenstveno u zgradi Arsenala, nekada pravilo oružje. Takođe vojnici koji su branili i čuvali grad, na ovom trgu su se okupljali i opremali oružjem. Trg je uvijek prepun turista i mještana. Tu se nalayi i gradski toranj sa satom, izgrađen 1602.

Pomorski muzej se nalazi se na Trgu Bokeljske mornarice, u Starom gradu, u palati Grgurina koja potiče iz XVII vijeka. Muzejska stalna postavka obuhvata perod od osnivanja bokeške mornarice, od IX vijeka, pa do kraja Drugog svjetskog rata. Muzej, koji ljeti radi od 09.00 do 21.00, a zimi od 09.00 do 14.00, sastoji se od pomorsko-tehničke, istorijsko-umjetničke i etnološke zbirke. Cijena ulaznice je pet eura, euro za djecu i studente, a dva eura za posjete u grupama od deset i više osoba.

Katedrala Svetog Tripuna u Starom gradu jedan od simbola grada Kotora i jedna od najpoznatijih turističkih atrakcija u Crnoj Gori. Sagrađena je 1166 godine, na mjestu starije katedrale u koju su u IX vijeku donijete mošti Svetog Tripuna.

Napoleonovo pozorište na glavnom gradskom trgu, izgrađeno je u XVIII vijeku. Nakon pada Mletačke Republike, Francuske vlasti osvajaju Kotor i 1810. godine grade zgradu stalnog pozorišta, koja je bila jedna od prvih u Crnoj Gori. Pozorište je funkcionisalo do kraja XIX vijeka.

Crkva Svetog Mihajila u rimsko gotskom stilu pretvorena je u Lapidarijum i se nalazi na trgu od Kina, u najdužoj sjevernoj ulici u Kotoru. U postavci su eksponati iz antičkog perioda, ranog hrišćanstva, renesanse, romanizma i gotskog perioda. Lapidarijum je ljeti otvoren od 09.00 do 20.00, a ulaznice koštaju tri eura, euro za djecu i studente, ili dva eura za grupe od petoro ili više ljudi.

Česma Karampana, između palate Grgurina (zgrada pomorskog muzeja) i Pravoslavnog trga, izgrađena je u barkonom stilu, u XVII vijeku, kada je to mjesto bilo jedini izvor vode za piće u gradu. Na ovom mjestu su se okupljale vodarice, žene koje su raznosile vodu po palatama znamenitih kotorana. Ali i svi ostali su tu dolazili po vodu, da peru rublje ali i da saznaju nova zbivanja u gradu. Tako je Karampana postala (i ostala) glavno mjesto okupljanja i tračarenja.

Muzej mačaka je mjesto u kom se nalaze fotografije, razglednice, medalje, časopisi, stripovi i knjige posvećene mačkama, a često njime prošeta i neka od mnogobrojnih kotorskih mačaka. Mačke su vremenom postale simbol Kotora i ne postoji trg ili ulica u kojoj nije moguće sresti ovu životinju. Kotorske mačke se penju i do vrha zidina, mnoge od njih žive u suvenrnicama, buticima i najprodavaniji kotorski suvenir jeste magnet sa likom kotorske mačke. Muzej se nalazi na trgu od Kina, preko puta Lapidarijumai otvoren je od 10 do 17 časova. Ulaz kosta simboličnih euro, a novac sakupljen od ulaznica se koristi za kupovinu hrane za mačke.

Šta raditi edit

Penjanje na tvrđavu San Đovani je među omiljenim aktivnostima posjetilaca Kotora. Do vrha utrđenja koje se nalazi na 280 metara iznad nivoa mora, vodi tačno 1350 stepenika, što je otprilike oko sat i po vremena penjana. Sa vrha tvrđave, pruža se prelijepi pogled, a grad se vidi u obliku savršenog trougla. Bedemi i tvrđava se mogu obilaziti u terminu od 8 do 16 sati, a cijena ulaznice iznosi osam eura.

Krstarenje zalivom može biti savršen jednodnevni izlet i prilika da se obiđu atrakcije poput Plave špilje, Gospe od Škrpjela, Mamule... Lokalne ture često uključuju i kupanje na nekoj od plaža i/ili ručak u restoranu.

Vožnja žičarom koja saobraća na liniji Kotor–Lovćen prilika je da se uživa u pogledu na cijeli Bokokotorski zaliv tokom 22 minuta koliko traje put u jednom pravcu. Žičara polazi od Duba, koji se nalazi na teritoriji opštine Kotor i vodi do lokaliteta Kuk na planini Lovćen, na 1.348 metara nadmorske visine. Ima 48 gondola, a po satu može da preveze do 1.200 putnika. Karte za odrasle koštaju 13 eura u jednom smjeru i povratna 23, dok djeca i osobe sa invaliditetom plaćaju sedam, odnosno 12 eura. Žičara je nedavno otvorena (avgust, 2023), pa je od pratećih sadržaja za sada otvoren jedino restoran na stanici Kuk.

Događaji edit

Tripundanske svečanosti obilježavaju se krajem januara i početkom februara. Tradicija kojom Kotorani slave svog sveca zaštitnika nastala je u XI vijeku. Ovu manifestaciju karakterišu brojni koncerti klasične muzike, nastupi folklornih društava i crkvenih horova. Na platou ispred Katedrale Sv. Tripuna se prvo izvodi kolo Bokeške mornarice, a slijede misa i procesija sa moštima kroz stari grad.

Kotorski karneval, koji ima tradiciju dugu više od 400 godina, održava se dva puta godišnje - Zimski u zadnjoj sedmici februara i Internacionalni ljetnji u prvoj sedmici avgusta. Karnevalska povorka za koju su se maske šile i po više mjeseci, prolazi glavnim magistralnim putem, preko Rive, a pozdravljaju je hiljade posjetilaca. Na glavnom gradskom trgu se održava „suđenje karnevalu“, gdje velika maskota bude postavljena i kojoj se sa velike bine „sudi“ za sve ono loše što se desilo u prethodnoj godini u Kotoru. Nakon suđenja, ta maskota se spaljuje pored mora, kako bi sve loše otišlo s njom. Na dan održavanja zimskog karnevala, samo jednom u toku godine, po ulicama starog grada se prodaju lokalne novine, „Karampana“ i „Ćakulona“ u kojima se mogu pročitati razne novosti koje su se desile u gradu, rugalice, šaljive priče. Nakon spaljivanja karnevala, žurka se nastavlja u starom gradu do jutra. Osim trupa iz Kotora i drugih primorskih i gradova Crne Gore, u Kotorskom karnevalu učestvuju i mnoge karnevalske grupe iz Evrope i svijeta.

Bokeljska (ili Bokeška) noć tradicionalno se održava u drugoj polovini avgusta, a njen centralni dio je maskembal čamaca na vodi. Iako sezona tad još nije završena, ovom manifestacijom Boka Kotorska ispraća ljeto. Desetine ukrašenih barki vezanih jedna za drugu, brodovi vuku tri kruga od Kotora do Dobrote. Defile duž obalu prate hiljade posmatrača, a žiri ocjenjuje učesnike, bira tri najbolje maske i nagrađuje ih novčano. Nakon vatrometa koji se ispaljuje sa platformi na moru, slavlje se nastavlja u Starom gradu gdje na svakom trgu nastupaju razni muzički izvođači.

Don Brankovi dani muzike, koji počinju na dan državnosti Crne Gore, 13. jula i traju mjesec dana održavaju se u čast ovog sveštenika, nekadašnjeg župnika crkve u Dobroti. Tokom manifestacije po kotorskim trgovima, a najčešće ispred Katedrale Sv. Tripuna, održavaju se predstave i koncerti klasične muzike.

Kupovina edit

U Starom gradu je mnoštvo suvenirnica i butika. Pijaca se nalazi van zidina i tu se može kupiti svježe voće i povrće, kao i jeftina odjeća, naočare za sunce i sl. Banke i prodavnice ne rade nedjeljom i praznicima. U svim prodavnicama i restoranima se može plaćati karticom.

Jelo edit

Uz neizbježne morske specijalitete, obavezno probajte njeguški pršut i njeguški sir.

Mnoštvo je restorana,od luksuznih koji imaju riblje specijalitete i nacionalnu kuhinju, do fast food objekata sa picama, hamburgerima ili roštiljem.

Jeftino edit

Srednje edit

Piće edit

Stari grad je epicentar relaksiranog ispijanja espresa, pod sjenkom srednjovjekovnih zidina. Iako kafea ima mnogo, u vrelini dana u toku sezone može biti teško naći mjesta za stolom u hladu.

Neće se mnogo pogriješiti sa regionalno popularnim masovno proizvođenim crnogorskim vinima kao što je „vranac pro corde”, ali u boljim barovima i restoranima toče se i bolja regionalna vina, manjih vinarija. Kao i u ostatku Crne Gore, dosta se pije „nikšićko” pivo. Kupovna rakija, uglavnom lozovača, je u redu. Alkohol u supermarketima je prilično jeftin.

Noćni život edit

Izlazak u Kotoru obično počinje u otvorenim barovima u Starom gradu. Ovi lokali rade do jedan sat iza ponoći. Najbolji moćni klub je Maximus, takođe smješten u Starom gradu, koji radi do pet časova ujutro.

Noćenje edit

Van sezone u Kotoru je smještaj lako naći i prilično je jeftin.

Tokom ljetnje sezone, Kotor je na ruti kruzera i Stari grad je često okupiran turistima na jednodnevnim izletima. Zbog toga, a i zbog cijene bolje je tražiti smještaj van bedema u tom periodu.

Privatni smještaj edit

Kuće u Starom gradu uglavnom se izdaju, a kvalitet smještaja i cijene variraju od pristojnog do luksuznog. Za dvoje i više ovo može biti najisplativija opcija. Smještaj se uglavnom može rezervisati onlajn.

Hostel edit

U nekoliko hostela u Starom gradu i okolini smještaj se kreće oko 30 eura (jun, 2023).

Hoteli edit

Kuda dalje edit

Prčanj - mjesto udaljeno četiri kilometra.
Budva - popularna turistička destinacija.
Bar - grad i najveća luka u Crnoj Gori.
Tivat - turistički centar i marina za superjahte.
Herceg Novi
Cetinje - stara crnogorska prijestonica.
Nacionalni park Lovćen
Jednodnevni obilazak gradića u zalivu poput Perasta (na 18 km) or Risna.
Odlazak na neku od plaža koje su na pola sata vožnje od Kotora (Jaz, Trsteno, Plavi horizonti...).

Template:Wy/hbs/Routebox Template:Wy/hbs/IsPartOf Template:Wy/hbs/IsPartOf Template:Wy/hbs/Usablecity

Ovaj članak je još u začetku. Možete pomoći Wikivodiču tako da ga proširite.