ဒိုမီနီကာ (အင်္ဂလိပ်: Dominica; /ˌdɒmɪˈniːkə/ DOM-ih-NEE-kə[9] သို့မဟုတ် /dəmˈɪnɪkə/ dəm-IH-nih-kə; Lua error in Module:Lang at line 15: attempt to index field 'lang_name_table' (a nil value).) ဧ တရားဝင်နာမည်မှာ ဒိုမီနီကာဓနသဟာယနိုင်ငံ (Commonwealth of Dominica) ဖြစ်ပြီး ကာရစ်ဘီယံပင်လယ် အတွင်းဟိ ကျွန်းနိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်ရေ။ မြောက်-အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ဂွါဒီလု (Guadeloupe)၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် မာတီနစ် (Martinique) ရို့ တည်ဟိရေ။ ဧရိယာစတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း ၇၅၀ ဟိပြီး အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ အမြင့် ၁၄၄၇မီတာဟိရေ ဒိုင်ယာဘလော့တင်တောင်ထွတ် (Morne Diablotins) ဖြစ်ရေ။ ခန့်မှန်းလူဦးရေ ၇၂,၅၀၀ ဟိပြီး မြို့တော်မှာ ရိုဆူးမြို့ (Roseau) ဖြစ်ရေ။
| ဒိုမီနီကာဓနသာဟာယာနိုင်ငံ | |
|---|---|
ဆောင်ပုဒ်: "Apres Bondie, C'est La Ter"[1] (Dominican Creole French) "Post deum terra est" (Latin) "After God is the earth" | |
နိုင်ငံတော် သီချင်း: Isle of Beauty, Isle of Splendour | |
| မြို့တော် နန့် အကြီးဆုံးမြို့ | ရော့ဇူးမြို့ |
| ရုံးသုံး ဘာသာစကားတိ | အင်္ဂလိပ် |
| ဒေသဘာသာသာစကားတိ | Dominican Creole French |
| လူမျိုးစု (၂၀၀၁[2]) |
|
| ကိုးကွယ်မှု | ၉၄.၄% ခရစ်ယာန်ဘာသာ ၃% Folk religion |
| Demonym | Dominican |
| အစိုးရ | ပြည်ထောင်စု ကြီးစိုးပါတီ ပါလီမန် သမ္မတနိုင်ငံစနစ် |
• သမ္မတ | Charles Savarin |
| Roosevelt Skerrit | |
| Joseph Isaac | |
| ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | House of Assembly of Dominica |
| လွတ်လပ်ရီး ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းမှ | |
| ၁၉၆၇ ခုနှစ် မတ်လ ၁ ရက် | |
• အချုပ်အခြာအာဏာနန့် လက်ဟိ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေ | ၁၉၇၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက် |
• ရေထု (%) | ၁.၆ |
| လူဦးရေ | |
• 2021 ခန့်မှန်း | 72,412[4][5] (အဆင့် - ၂၀၄) |
• ၂၀၁၁ သန်းခေါင်စာရင်း | ၇၁.၂၉၃[6] |
• သိပ်သည်းမှု | ၁၀၅/km2 (၂၇၁.၉/sq mi) (အဆင့် - ၉၅) |
| GDP (PPP) | ၂၀၁၈ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | ဒေါ်လာ ၆၈၈ သန်း[7] |
• Per capita | ၉,၇၂၆ ဒေါ်လာ[7] |
| GDP (nominal) | ၂၀၁၈ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | ဒေါ်လာ ၄၈၅ သန်း[7] |
• Per capita | ၇,၈၆၀ ဒေါ်လာ[7] |
| HDI (၂၀၁၉) |  ဝ.၇၄၂[8]အမှား။ မရီရာရေ HDI တန်ဖိုး · ၉၄ |
| ငွေကြေး | အရှေ့ကာရစ်ဘီယံ ဒေါ်လာ (XCD) |
| အချိန်ဇုန် | AST (UTC–4) |
| ယာဉ်ကြောစနစ် | ဘယ် |
| တယ်လီဖုန်းကုဒ် | +1-767 |
| Internet TLD | .dm |
နာမည်ပြောင်အဖြစ် ကရစ်ဘီယံကျွန်းသေးလေး ("Nature Isle of the Caribbean") ဟုနာမည်ရရေ ဒိုမီနီကာရေ သဘာဝအလှအပတိ မပျက်စီးသေးပဲ ဟိနေဆဲဖြစ်ရေ။ လက်ဆားအန်တီလီးစ်ကျွန်းစု (Lesser Antilles) တွင် အသေးငယ်ဆုံးတိုင်းပြည် ဖြစ်ရေ။ ဘူမိဗေဒသဘောအရ မီးတောင်လှုပ်ရှားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာရရေတိုင်းပြည် ဖြစ်ရေ။ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး ရေပူကန်ကြီး ရေ ဒိုမီနီကာကျွန်းတွင် တည်ဟိရေ။ တောတောင်ထူထပ်ရေ။ မိုးသစ်တောတိ ပေါတိရေ။ ရှားပါးအပင်၊တိရစ္ဆာန်၊ ငှက်မျိုးစိတ်တိကို တွိ့ရရေ။ အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းဒေသတိတွင်ခြောက်သွေ့ပြီး ကုန်းတွင်းပိုင်းတွင် မိုးရွာသွန်းမှု တိပြားရေ။ တော်ဝင်အမေဇုန်ဆစ်ဆဲရိုးကြက်တူရွေးငှက် (Imperial Amazon|Sisserou Parrot) ရေ ဒိုမီနီကာဧ ထူးခြားရေ ဝိသေသ ဖြစ်ရေ။ ဒိုမီနီကာ အမျိုးသားအလံတွင် ယင်းကြက်တူရွေးငှက်ကို အသုံးပြုထားရေ။ ဒိုမီနီကာဧ စီးပွားရီးရေ ခရီးလားလုပ်ငန်းနန့် စိုက်ပျိုးရီးလုပ်ငန်းတိပေါ်တွင် မှီတည်လျက် ဟိရေ။
ခရစ္စတိုဖာကိုလံဘတ်စ် (Christopher Columbus) က ဂုဒိုမီနီကာကျွန်းကို ၁၄၉၃ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၃)ရက်နိတွင် ယှာဖွီတွိ့ဟိခပြီး ထိုနေ့ကိုအစွဲပြု၍ နာမည်ပီးခခြင်းဖြစ်ရေ။ လက်တင်ဘာသာစကားအားဖြင့် ဒိုမီနီကာဟူရေမှာ တနင်္ဂနွေနေ့ ဟု အဓိပ္ပာယ်ရရေ။ ကိုလံဘတ်စ် တွိ့ဟိခပြီး နောက် နှစ်ရာချီပြီး ကြာသည့်တိုင်အောင် ဒိုမီနီကာကျွန်းရေ သီးခြား တည်ဟိနေခရေ။ ဥရောပမှ ရောက်ဟိလာကတ်ရေ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တိဧ မောင်းထုတ်ခံရရေ ဒေသခံ ကရစ်ဘ် (Caribs) တိရေပင် ယင်းကျွန်းသို့ ရွှေ့ပြောင်းလာခြင်း မဟိခပေ။ ၁၇၆၃တွင် ပြင်သစ်ရို့က ဒိုမီနီကာကျွန်းကို အင်္ဂလိပ်ရို့ထံ လွှဲပြောင်းပီးခရေ။ ၁၈၀၅တွင် အင်္ဂလိပ်ရို့က အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး ကိုလိုနီအဖြစ် အုပ်ချုပ်ခရေ။
ဗြိတိသျှအင်ပါယာ လက်အောက်တွင် ၁၈၃၄ခုနှစ် တစ်လျှောက်လုံး အာဖရိကန်တိကို ကျွန်တိအဖြစ် တင်သွင်းခရေ။ ၁၈၃၈တွင် ဒိုမီနီကာရေ ဗြိတိသျှကာရစ်ဘီယံဒေသတွင်း အာဖရိကန်အများစု ပါဝင်ရေ ဥပဒေပြုအဖွဲ့ကို ပထမဆုံး တည်ထောင်နိုင်ရေ တိုင်းပြည် ဖြစ်လာရေ။ ၁၈၉၆တွင် တော်ဝင်ကိုလိုနီနယ်မြေ (Crown colony) တစ်ခု အဖြစ် သတ်မှတ်ခရေ။ ရာစုနှစ် ထက်ဝက်အကြာ ၁၉၅၈မှ ၁၉၆၂အတွင်း ကာလမကြာလိုက်ရေ အနောက်အိန္ဒိယဖက်ဒရီးသျှင်း (West Indies Federation) ဧ ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်ခရေ။ ၁၉၇၈တွင် လွတ်လပ်ရီးရခရေ။
ဝေါဟာရရင်းမြစ်
edit- ↑ "Coat of Arms – Government of the Commonwealth of Dominica". www.dominica.gov.dm.
- ↑ "Dominica Ethnic groups 2001 Census". Cia.gov. Archived from the original on 30 January 2016. Retrieved 2013-09-29.
- ↑ Pew Forum Research Data 2010 Archived 24 September 2015 at the Wayback Machine. Page 46. December 2012. Retrieved 28 May 2017.
- ↑ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved July 17, 2022.
- ↑ "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved July 17, 2022.
- ↑ "2011 POPULATION AND HOUSING CENSUS" (PDF). Dominica.gov.dm. Archived from the original (PDF) on 8 June 2019. Retrieved 29 ဩဂုတ်လ 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help) - ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "Dominica". အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့.
- ↑ "2015 Human Development Report" (PDF). ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်. 2015. Retrieved 14 December 2015.
- ↑ "One woman's fight to get David Dimbleby to correctly pronounce Dominica"၊ 12 November 2014။