Wp/qwh/Piruw

< Wp‎ | qwh
Wp > qwh > Piruw

Piruw (aymara shimichaw: Piruw; kastilla shimichaw: Perú, qhichwa shimichaw: Piruw) nishqanqa huk mama markam Uran America nishqanchaw. Limitinkunam uwustipa Pacífico mamaquchawan; uranpa Chiliwan; suristipa Buliwiyawan; isitipa Brasilwan; nurtiwan Colombiawan Ecuadorwan. Lima markam piqa markan. Kay mamamarkachaw 32 865 689 nunam yachayan.

Kayqa distakadu qillqam.
Piruw Ripublika
República del Perú

Unancha

Qirara

Coordenadakuna 12°03′00″S 77°02′00″O
Piqa marka Lima
(Parlay / Shimi)kuna
Umalliq Martín Vizcarra
Qurpakuna 7073 km[1]
Nunakuna 32,865,689
PIB USD 505 417 millon
IDH 0,763 - Hanan
Patsa suyu UTC-5
Web

Allpa Qurpatsi edit

Mama marka edit

Pulitika Rakiy edit

Piruw mama markachaw ishkay chunka chusku departamentum kan, ishkay chunka pitsqa suyum kan, huk metroplitanu markam, 196 pruwinsyam, 1869 distritum kan.[2] Piqa markanqa Lima markam.

Suyu Piqa marka Área (km²) Nunakuna (Censo 2017) nuna/ km2 Kamashqa wata  
  Amazonas Chachapoyas 39 249,13 379 384 9,7 1832
  Anqash Waras 35 914,81 1 083 519 30,2 1821
  Apurímac Abancay 20 895,79 405 759 19,4 1873
  Arequipa Arequipa 63 345,39 1 382 730 21,8 1822
  Ayacucho Ayacucho 43 814,80 616 176 14,1 1822
  Cajamarca Cajamarca 33 317,54 1 341 012 40,3 1855
  Callao * Callao 146,98 994 494 6815,8 1857
  Qusqu Qusqu 71 986,50 1 205 527 16,7 1822
  Huancavelica Huancavelica 22 131,47 347 639 15,7 1822
  Huánuco Huánuco 36 848,85 721 047 19,3 1869
  Ica Ica 21 327,83 850 765 39,9 1866
  Junín Huancayo 44 197,23 1 246 038 32,4 1825
  La Libertad Trujillo 25 449,9 1 778 080 69,7 1821
  Lambayeque Chiclayo 14 231,3 1 197 260 82,8 1874
  Lima Lima 34 801,59 9 485 405 242,4 1821
  Loreto Iquitos 368 851,95 883 510 2,4 1866
  Madre de Dios Puerto Maldonado 85 300,54 141 70 1,7 1912
  Moquegua Moquegua 15 733,97 174 863 11,1 1837
  Pasco Cerro de Pasco 25 319,59 254 065 10,2 1944
  Piura Piura 35 892,49 1 856 809 52,1 1861
  Puno Puno 71 999,00 1 172 697 17,5 1822
  San Martín Moyobamba 51 253,31 813 381 15,9 1906
  Tacna Tacna 16 075,89 329 332 20,5 1875
  Tumbes Tumbes 4669,20 224 863 48,2 1942
  Ucayali Pucallpa 102 410,55 496 459 4,9 1980
  Perú Lima 1 285 216,20 31 237 385 25,02 1821 (*) = Provincia constitucional.

Nunakuna edit

 
Nunakuna llapan pruwinsiyachaw.

Piruw markachawqa achka nuna markakuna, indihina ayllu markakunapis yachayan, Qichwa runa, Aymara nuna, Awahun nuna, Ashaninka nuna, hukkunapis.

Piruw markachaw 32 865 689 nunam yachayan. Lima markaqa mas hatun marka Perúchaw.

Hatun markakuna edit

Hatun qillqa: [[Markakuna(Piruw)]]'

Shimikuna edit

 
Qichwa shimi mama shiminaw, pruwinsiyakunapa.

Piruwchaw parlayan kastilla shimita , qichwa shimita, Aymar shimitapis .

kriykuykuna edit

Raymikuna edit

Imahinkuna edit

Pukyukuna edit

  1. Ministerio de Relaciones Exteriores del Perú (ed.): «Desarrollo e Integración Fronteriza» (PDF) pág. 3 (2012). 25 de marzo de 2015 rikashqa.
  2. Instituto Nacional de Estadística e Informática (ed.): «Códigos de Ubicación Geográfica del Perú». 23 de septiembre de 2009 rikashqa.

Kaytapis Rikay edit

  Piruw
Piqa Marka · Lima
Piruwpa wiñay kawaynin · Tawantinsuyu · Piruw wiriynatu · Piruwchaw Sasachakuy patsa
Allpa Qurpatsi: · Piruwpa pulitika rakiynin
Piruwpa pushay · Piruwpa Hatun Kamatsin · Amirika Mamamarkapa Patsakutinapaq Huñunakuynin · Piruwanu Nasyunalista Partidu · Piruwpaq Huñu
Piruw suyuchaw nuna markakuna · Piruwchaw parlaykuna · Hatun Yachay wayikuna · · Piruwpa Unanchan · Piruwpa Qiraran