Wp/isv/Republika Komi

< Wp | isv
(Redirected from Wp/isv/Република Коми)
Wp > isv > Republika Komi

Republika Komi (zyr.: Коми Республика; rus.: Республика Коми) jest avtonomna republika in Rosijskoj Federacije, razpoloženy v sěverovozhodnoj, prigraničnoj česti Evropskoj Rosije, zapadno od Urala. Povrhnja republiky jest 416 774 km², ale v njej živut samo 901 189 ljudij (2010 g.), to znači: 2,44 člověka na kvadratny metr.[1] Pralěsy, največše v Evropě, obsegajut bolje neželi 70% teritorije republiky, prěd vsim jejnu sěvernu čest. Okolo 7,7% zemji skladaje se iz močarov. Najdolžejše rěky v republikě sut Pečora (na sěveru) i Vyčegda (na jugu).

Komi ženy v narodnoj oděži
Narodny park Jugid Va
Rěka Vym

Stoličny i največši grad v Republikě Komi jest Syktyvkar (naseljenje: 235 006 v 2010 g.).[2] Republika imaje dva oficialne jezyky: russky i komi-zyrjansky. Samo 23% žiteljev republiky prinaležet k jejnomu prvobytnomu, finovugorskomu naseljenju, Komi-zyrjani. 65% naseljenja sut etnični Rusi, ačekoli v 1926 g. jihno čislo bylo toliko 6,6%.

Historija

edit

22-ogo avgusta 1922 goda, poslě ustanovjenja Sovětskogo Sojuza, byl ustanovjen Avtonomny okrug Komi-Zyrjanov (zyr.: Коми (Зыряна) асвеськӧдлан обласьт, rus.: Автономная область Коми (Зырян)). Glavny grad okruga stal Ust-Sysolk, ktory byl prěimenovany v 1930 g. na Syktyvkar.

5-ogo dekembra 1936 g. vměsto avtonomnogo okruga byla ustanovjena Avtonomna Sovětska Republika Komi (zyr.: Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика).

29-ogo avgusta Vrhovny Sovět A.S.R.K. proglasil suverenitet republiky.[3] Poslě razpada Sovětskogo Sojuza Vrhovny Sovět republiky 26-ogo maja 1992 g. utvrdil zakon, měnjajuči nazvu A.S.R.K. v Republika Komi.[4]

Politika

edit

Najvysši zakonodateljny organ v Republikě Komi jest jednopalatny parlament, tako zvany Državny Sovět (zyr.: Каналан Сӧвет, rus.: Государственный Совет), ktory zastupil Vrhovny Sovět v 1995 g. Državny Sovět sostoji se iz trideseti členov, izbiranyh naseljenjem republiky na termin četyreh lět. Od izborov v 2020 g. šest partij imaje svojih prědstaviteljev v Državnom Sovětu:

Najvysša dolžnost v republikě jest glavnik (zyr.: юралысь, rus.: глава), ktory jednovrěmenno jest prezident i prědsědatelj vlady. Glavnika izbiraje parlament na termin četyreh lět. Od goda, v ktorom dolžnost glavnika byla ustanovjena, pet osob izpolnjalo ju, srěd ktoryh toliko jedin – Gajzer – byl etničny Komi:

Glavniki Republiky Komi od do
  Jurij Aleksejevič Spiridonov
(Юрий Алексеевич Спиридонов)
(1938–2010)
7-ogo junija 1994 g. 15-ogo januara 2002 g.
  Vladimir Aleksandrovič Torlopov
(Владимир Александрович Торлопов)
(1949)
15-ogo januara 2002 g. 15-ogo januara 2010 g.
  Vjačeslav Mihajlovič Gajzer
(Вячеслав Михайлович Гайзер)
(1966)
15-ogo januara 2010 g. 30 septembra 2015 g.
  Sergej Gaplikov
(Сергей Анатольевич Гапликов)
(1970)
30-ogo septembra 2015 g. 2-ogo aprilja 2020 g.
  Vladimir Ujba
(Владимир Викторович Уйба)
(1958)
2-ogo aprilja 2020 g. 5-ogo novembra 2024 g.
  Rostislav Goldštejn
(Ростислав Ернстовия Голдштейн)
(1969)
5-ogo novembra 2024 g.

Grady

edit
 
Karta Republiky Komi

Največši i najvažnějši grad v Republikě Komi jest jejna stolica Syktyvkar. Druge večše grady sut i: Uhta, Vorkuta (onogda znajema kako karna kolonija), Pečora, Usinsk i Inta.

Russka nazva Zyrjanska nazva Naseljenje
(2010)
Syktyvkar / Сыктывкар Сыктывкар 235 006
Uhta / Ухта Уква 99 591
Vorkuta / Воркута Вӧркута 70 548
Pečora / Печора Печӧра 43 105
Usinsk / Усинск Ускар 40 827
Inta / Инта Инта 32 080
Sosnogorsk / Сосногорск Сӧснагорт 27 757

Iztočniky

edit
  1. Sčitanje vserosijskogo naseljenja 2010 goda.
  2. Sčitanje vserosijskogo naseljenja 2010 goda
  3. Deklaracija o državnom suverenitetu Sovětskoj Socialističnoj Republiky Komi.
  4. Zakon o izměnjenja nazvy Sovětskoj Socialističnoj Republiky Komi.
  5. Državny Sovět Republiky Komi VII-ogo termina.
edit