Julije Balović (Perast, 24. 3. 1672. – Perast, 10. 9. 1727), crnogorski je pisac.
Biografija
editJulije Balović potiče iz čuvene porodice kap. Matije Balovića.[1] Živio je svega 55 godina, ali je uspio da se dokaže i kao ratnik graničar, i kao prepisivač (1692. u Veneciji prepisao je Danicu Džona Palmotića), i kao istoriograf (autor Peraške hronike), i kao pomorski stručnjak (Pratiche scrivanesche, 1693, 1695),[2] i kao lingvista (napravio je rječnik pomorskih termina na 5 jezika, na sto načina varirao je naziv Perast), a ispisao je i jedan zbornik bugarštica i deseteračkih pjesama, i tako je, uz Nikolu Burovića, postao naš najstariji poznati sakupljač usmene književnosti, više od 100 godina prije Vuka.
Kao hroničar, maksimalno se drži Orbina, koji je i sâm imao neke nepoznate izvore iz istorije Perasta, a zatim je najčešće citirao starijega pisca Franćeska Verdicotija i njegovo obimno djelo O mletačkim događajima, do 1504.
Hroniku je počeo da piše krajem 1714. U njoj nalazimo statistike stanovništva Perasta i sela koja mu pripadaju iz 1675, 1710, 1714. godine. Potonje godine navodi i broj grla domaće stoke. Pominje ljude koji su se isticali u raznim poduhvatima, zasluge Peraštana za Veneciju i čuvanje mletačke zastave. Anagrami imena Perast pokazuju njegovo poznavanje jezika. Evo primjera drugih premetanja slova: Pastore, Apertos (otvoren), Raspeto, Potresa, Prestao, Petrosa (pet ruža)...
Zalazeći u istoriju, ide do vremena staroga Rima i Ilira, pa do bosanskoga bana Borića, Dubrovčana, Nemanjića, Balšića... ali se previše oslanja na Orbina i Verdicotija, Baldasara Splićanina.
Literatura
edit- Radoslav Rotković, Istorija crnogorske književnosti, knj. II, ICJK, Podgorica, 2012.