Wt/zea/dom

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands domp en Oudnederlands dumba van Oergermaons *dumbaz. Ze dienke dat 't verwant is mee *daubaz 'doôf'; d'oôrsproenkelijke beteikenis zou dan 'doôfstom' gewist moete weze, zòas noe nog in 't Iengels (dumb). De wisseling in trappen mee en zonder nasaol is typisch vò pre-Germaonse substraotwoôrden; gedocht oort dat dit 'r ok eêntje is.

Omschrievienge

dom bievoegelijk naemwoôrd

1. (van mensen) nie wies, mee weinig verstand of z'n verstand nie goed gebrukende
2. (van zaeken) dwaes, zonder verstand ondernome

Uutspraek

[dom]

Verbugienge

domme, dommen m, doms partitieve genitief

Trappen van vergliekienge

dommer, domst

Ontlêniengen in aore taelen

• dum Berbice-Nederlands
• dom, dum Neger'ollands
• don Sranantongo
  • dón Saramaccaons
  • dong Surinaoms-Javaons

Bronnen

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'dom'

Oôst-Vlaems

Etymologie

Ziet bie Zeêuws.

Omschrievienge

dom bievoegelijk naemwoôrd

1. dom, dwaes
2. versuft van 'n ziekte Land-van-'Ulsters

Uutspraek

[dom]

Verbugienge

domme, dommen m

Trappen van vergliekienge

dommer, domst

Synoniemen

• doef (versuft)

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 184

Zweeds

Etymologie

oôrdeêl

Over Oudnoôrds dómr van Oergermaons *dōmaz. Uutendelienge van Oer-Indo-Europees *dʰóh₁mos. Verwant an verdoemenisse.

koepel

Van Latijn domus '’uus'.

vònaemwoôrd

Uutspraekvariant van dem.

Omschrievienge

dom

1. zelfstandig naemwoôrd g oôrdeêl, rechterlijke uutspraek
2. zelfstandig naemwoôrd g Dag des Oôrdeêls
3. zelfstandig naemwoôrd g koepel, ronde dakbouw die-a op de muren steunt
4. persoônlijk vònaemwoôrd 'ulder, variant van de en dem

Opmerkienge: as vònaemwoôrd oort dom algemeên in de spreektaele gebruukt vò zòwè 't onderwerp as 't vòwerp. In de schrieftaele oort 'r meêr waerde an gegeve da je de of dem schrieft; dae is dom echt nog wè populair taelgebruuk.

Uutspraek

• [ˈdʊm] (oôrdeêl)
• [ˈdoːm] (koepel)
• [dɔm] (vònaemwoôrd)

Verbugienge

zelfstandig naemwoôrd

	ienkelvoud		meêrvoud
	onbep.	bepaeld	onbep.	bepaeld
nom.	dom	domen	domar	domarna
gen.	doms	domens	domars	domarnas

vònaemwoôrd

Ziet bie de