Wp/yua/Popolá

Popola'e, jump'éel chan kaaj ti' yaan te' eestado meejikano nats' ti' u kaajil Saki', tu eestadoil Yucatán. Te' chan kaaja' yaan maas ti' 7,200 kaajnalo'ob. Le máako'ob kaajakbalo'ob te' chan kaaja', ku ya'aliko'obe' ke' u k'aaba' le kaaja' ya'ab bix je'el u béeytal u na'atale'. U yáaxile', ku ya'alale' ke úuchak u k'úuchul el sak wíiniko'ob (espanyooles) tu k'áato'ob bix u k'aaba' le kaajo', ba'ale' koomo ke leti'ob ma' u na'atiko'ob le kaaslan t'aano', tu na'ato'obe' ke táan u k'áatati'iob u k'aaba' le che' yaan te kaajo', ka' tu ya'alo'obe' Póop e la', le wíiniko'ob tune' tu ya'alo'obe' Popolá. Yaan xan máax a'alike' ke le chan kaajo' úuchilake' jach máan yaan bruujosi', k'áajóolta'an bey wuay póopo'ob, le wuay póopo'obo', lete' j-meeno'ob k'áajóolta'an bejla' te' k'iino'oba'. U jéel jats le wíiniko'obo', ku tsíikbatiko'ob ke le úuchben wíiniko'ob kajakbalo'ob te'elo' ku meyajtiko'ob le póopo', le póop tuno' bey jump'éel xa'an.

Religiyoon

Te' kaaja' ya'abkach religiyoones yaani', je'el bix le káatoliko', protestaante, cristoiyaanos, yéetel u jéelo'ob; ba'ale' máas yaan káatolikoso'obi'.

Fiyeestas yéetel tradisyoones.

Te' chan kaaja' ya'ab u fiiyeestas yéetel u tradisyoones yaan. Ichil le tradisyoones yaan le jets méek', ch'a' cháak, jaanil kool, óoka', yéetel u láak' ba'alo'ob.