Dalgga Mantteta (Amaarattuwan: ክልሎች, Oroomottuwan: Naannolee,) Toophphiyan kochchatuninne doonatun baasettida dalgga mantteti de'oosona. Ha ayiso dalgga manttetu shoray 1992 Toophphiyaa xaatta ayisuwaa sohuwan essiyoogan Toophphiyaa pino Kawotettaa xaphuwan de'iyanne 1995 ha'i de'iya ano seeray oosuwan pee'ido wodiyan gophphe gidanaadan oosettiis.[1]

Dalgga mantteti baassi issoy issoy dalgga mantte zoreta keettan aqiyaageeta gidishin yarati sittan Allaanata kal"atiyoogan doorettidaageeta. Issi issi dalgga manttiyaa zoreta keettawu Peresddanttee de'ees. Ikka zoreta keettaa yaratun doorettees. Issi issi dalgga manttiyawu oosuwaa polissiya kontteti de'iyoogaa gididi yarati zoreta keettaa yaratu giddoppe Peresddanttiyan doorettidi boxooxissanawu zoreta keettaa shiiqoosona. Issi issi dalgga manttiyawu macaraa beeroy de'iyoogaa gididi zoreta keettaa oosuwaa polissiyaanne oosuwaa polissiya konttetussi bantta oosuwaa shiishshoosona.[2]
Toophphiyaa dalgga manttetanne ambbaa ayisota edit
Banddiraa | Sunttaa | Asaa coratettaa[3] | Aahotettaa (km2)[4] | Huuphe Ambbaa | Karttaa |
---|---|---|---|---|---|
Addisaaba (ambbaa) | 3,384,569 | 527 | Addisaaba | ||
Afaare | 1,152,300 | 72,051 | Samara | ||
Amaaraa | 29,134,988 | 154,709 | Baahiri Daare | ||
Benishangul-Gumuze | 1,127,001 | 50,699 | Asoosa | ||
Diriddaawa (ambbaa) | 493,000 | 1,559 | Diriddaawa | ||
Gambbeella | 435,999 | 29,783 | Gambbeella Ambbaa | ||
Harare | 246,000 | 334 | Haraar | ||
Oroomiya | 35,467,001 | 284,538 | Addisaaba | ||
Sidaama | ~4,200,000 | ~12,000 | Hawaasa | ||
Sumaaliya | 11,748,998 | Jiijjiga | |||
Tohossa Arggo Toophphiyaa | ~2,300,000 | ~39,400 | Bongga, Teeppii, Miizaan Teferinne Tarcca. | ||
Tohossa Dalgga Manttiya | ~9,126,000 | ~54,400 | Hawaasa | ||
Tigire | 7,070,260 | Meqele |
Naqaashata edit
- ↑ https://www.jstor.org/stable/26586251
- ↑ http://aysps.gsu.edu/isp/files/ispwp0838.pdf
- ↑ "Ethiopia". City Population.
- ↑ "Biiraawe istaatistikisiya".